„AŻEBY DOWIEŚĆ, ŻE MOGĄ CHODZIĆ, SAME CHODZĄ” – KWESTIA KOBIECA W KRONICE PARYSKIEJ

• Authors: Kryś Mirella

Title variants

EN

„TO PROVE THEY CAN WALK, THEY WALK THEMSELVES” – THE FEMALE ISSUE IN THE PARISIAN CHRONICLE BY ZOFIA WĘGIERSKA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem analizy w artykule są wypowiedzi na temat kwestii kobiecej, zawarte w „Kronice paryskiej” Zofii Węgierskiej, publikowanej w latach 1853–1869 na łamach czasopisma „Biblioteka Warszawska”. Norwid w swoim wierszu określił Węgierską słowami: „Zarazem wielce wyłączna i wszelka”. Taki charakter mają również jej publikacje, podejmujące temat emancypacji kobiet. Najistotniejsze dla niej zagadnienia to: edukacja dziewcząt, nierówne szanse kobiet i mężczyzn na rynku pracy, pozbawienie kobiet czynnego i biernego prawa wyborczego. Dziennikarka i autorka książek dla dzieci, dzięki pobytowi w Paryżu, miała okazję obserwować rozwój ruchów emancypacyjnych zarówno w Polsce, jak i we Francji. Ponadto poglądy Węgierskiej na tę sprawę zostały ukształtowane poprzez jej wychowanie i znajomość z Narcyzą Żmichowską – założycielką Koła Entuzjastek.

EN

The subject of the analysis included in the article are the essays on the female issue, enclosed within the „Parisian Chronicle”’ by Zofia Węgierska, published between 1853–1869 in the „Biblioteka Warszawska” magazine. In his poem, Norwid referred to Węgierska as: „so exclusive and common at the same time”. This is exactly the character of her publications raising the subject of the emancipation of women. The most crucial issues for her are the following: the education of girls, unequal opportunities of men and women on the job market and depriving them of passive and active suffrage. Due to her stay in Paris, the journalist and author of books for children had the opportunity to observe the development of the emancipation movement both in Poland and France. Moreover, Węgierska’s views on this matter had been formed by her upbringing and her acquaintanceship with Narcyza Żmichowska – the founder of the Enthusiasts Association.

Keywords

PL

emancypacja; Entuzjastki; edukacja; Zofia Węgierska; Cyprian Norwid

EN

emancipation; Enthusiasts; education; Zofia Węgierska; Cyprian Norwid

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2019
• Volume: 17
• Pages: 89-100
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2020-02-01

Contributors

author

Kryś Mirella

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza Poznań

References

• Borkowska G., Strategia pszczoły. Żmichowska wobec Hoffmanowej, „Teksty Drugie” 1993, nr 4–6.
• Boy-Żeleński T., Przedmowa do „Białej róży”. W: Pisma, tegoż, pod red. H. Markiewicza, t. 3, Warszawa 1956.
• Chmielowski P., Autorki polskie XIX wieku, Warszawa 1885.
• Estreicherówna M., Życie towarzyskie i obyczajowe Krakowa w latach 1848–1863, Kraków 1968.
• Kamińska K., Zofia Węgierska – przyjaciółka poetów i paryska korespondentka „Bluszczu”, „Prace Polonistyczne” 1997, nr 33.
• Kleiner J., Juliusz Słowacki, t. 4, cz. 2, Warszawa 1927.
• Kruszewski A., Zofia z Kamińskich Węgierska (1822–1869) – lwica salonowa i sawantka, prekursorka literatury dla młodzieży i felietonistka, muza J. Słowackiego i C. Norwida. Z Górek Borzych na literackie salony Warszawy, Krakowa i Paryża, „Zeszyty Korytnickie” 2011, nr 4.
• Norwid C., Listy 1862–1872. W: Pisma wszystkie, t. 9, tegoż, Warszawa 1971.
• Przesmycki Z., Sofos-Dziewica-Atessa-Helios i nieznany list Słowackiego, „Chimera” 1907, t. 10.
• Rabowicz E., Kamiński Ludwik. W: Polski Słownik Biograficzny, t. XI, Wrocław 1964–1965.
• Romankówna M., Sprawa Entuzjastek, „Pamiętnik Literacki” 1957, nr 2.
• Sawrymowicz E., Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego, Wrocław 1960.
• Siemińska A., Biografia Zofii z Kamińskich Węgierskiej. W: Biografie romantycznych poetów, red. Z. Trojanowiczowa, J. Borowczyk, Poznań 2007.
• Stankiewicz-Kopeć M., Poglądy Klementyny z Tańskich Hoffmanowej 1798–1845 w refleksji uczennic. Zarys zagadnienia, „Studia Paedagogica Ignatiana” 2016, t. 19.
• Szabrański A., „Legendy historyczne” przez Bronisławę Kamińską, „Biblioteka Warszawska” 1863, t. 3.
• Tańska-Hoffmanowa K., Pamiątka po dobrej matce czyli ostatnie jej rady dla córki, Wrocław 1833.
• Węgierska Z., Kobiety Mickiewicza, „Czas” 1874, nr 36.
• Węgierska Z., Kronika paryska literacka, naukowa i artystyczna, „Biblioteka Warszawska” 1853–1869.
• Węgierska Z., Legendy historyczne, oprac. A. Siemińska, Toruń 2003.
• Węgierska Z., Listy do Cypriana Norwida, oprac. I. Kleszczowa, „Pamiętnik Literacki” 1976, z. 3.
• Wyleżyńska A., W paryskiej Sofiówce. Za kratami i wśród kwiatów, „Bluszcz” 1931, nr 5.
• Żmichowska N., Listy Narcyzy Żmichowskiej do rodziny i przyjaciół, t. 3, Kraków 1906.
• Żmichowska N., Listy Narcyzy Żmichowskiej i Zofji Węgierskiej, wstęp J. Mikołajtis, Częstochowa 1934.
• Żmichowska N., Pisma, t. 5, Warszawa 1886.
• Żmichowska N., Poganka, oprac. G. Borkowska, wyd. 3, Wrocław 2013.