Poglądy – sympatie partyjne – wiedza polityczna. Przewidywanie zachowań wyborczych w wyborach parlamentarnych w 2015 roku

• Authors: Kwiatkowska Agnieszka

Title variants

EN

Political preferences – party evaluations – political knowledge. The prediction of voting behaviours in the 2015 Polish parliamentary elections

Abstracts

PL

Zgodnie z popularną percepcją zachowań wyborczych jednostki głosują na partie, których program i praktyka polityczna zbliżone są do ich światopoglądu. Badania zachowań wyborczych wskazują jednak, że zbieżność programowa ma nieduże znaczenie zarówno dla decyzji wyborczych, jak i samych sympatii i antypatii partyjnych, zwłaszcza w przypadku osób dysponujących niewielką wiedzą polityczną. W artykule koncentruję się na dwóch kluczowych determinantach zachowań wyborczych: postawach wobec istotnych kwestii politycznych oraz sympatiach i antypatiach partyjnych, analizując zróżnicowanie ich wpływu ze względu na wiedzę polityczną respondentów. W oparciu o dane Polskiego Generalnego Studium Wyborczego 2015 wykazuję, że: 1) ideologiczna przestrzeń rywalizacji w Polsce jest ograniczona, przede wszystkim w zakresie kwestii ekonomicznych, a postawy wobec kwestii politycznych mają ograniczone znaczenie zarówno dla decyzji wyborczych, jak i samych sympatii i antypatii partyjnych; 2) pomimo ograniczonych różnic ideologicznych podziały polityczne na płaszczyźnie emocjonalnej są silne i są dobrymi predyktorami decyzji wyborczych; 3) wiedza polityczna jest czynnikiem silnie moderującym relację między poglądami a sympatiami partyjnymi i zachowaniami wyborczymi; osoby z większą wiedzą polityczną w większym stopniu opierają swoje sympatie i antypatie partyjne na kwestiach programowych.

EN

According to the popular perception of electoral behaviours, individuals vote for parties whose program and actions are close to their views. However, studies on voting indicate that ideological proximity is of little importance both for electoral decisions and for the evaluation of political parties, especially for people with little political knowledge. In the paper, I focus on two key determinants of electoral behaviour: attitudes towards key political issues and party evaluations, analysing the diversity of their impact due to the political knowledge of the individuals. Based on the data of the Polish General Election Study 2015, I show that: 1) the ideological space of political competition in Poland is limited, primarily in the area of economic issues; attitudes towards political issues are of limited importance both for voting decisions and for party evaluations; 2) despite limited ideological differences, political divisions on the emotional level are strong and are good predictors of electoral behaviours; 3) political knowledge is a factor that strongly affects party evaluations; people with greater political knowledge base their party evaluation on issue proximity to a greater extent.

Keywords

PL

zachowania wyborcze; preferencje polityczne; kwestie polityczne; głosowanie tematyczne

wiedza polityczna

EN

electoral behaviour; political preferences; political issues; issue voting; political knowledge

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2018
• Volume: LXVII (67)
• Issue: 4
• Pages: 9-35

Contributors

author

Kwiatkowska Agnieszka

• Uniwersytet SWPS, Centrum Studiów nad Demokracją

References

• Achen Christopher, Larry Bartels. 2016. Democracy for realists. Why elections do not produce responsive government. Princeton: Princeton University Press.
• Bartkowski Jerzy, Mikołaj Cześnik, Michał Kotnarowski. 2011. „Determinanty głosowania w wyborach parlamentarnych 2007 r.”. Studia Polityczne 27: 43–78.
• Berelson Bernard R., Paul F. Lazarsfeld, William N. McPhee. 1954. Voting: A study of opinion formation in a presidential campaign. Chicago: University of Chicago Press.
• Brody Richard A., Benjamin L. Page. 1972. „Comment: The assessment of policy voting”. American Political Science Review 66: 450–458.
• Brug Wouter van der. 2017. Issue ownership: An ambiguous concept. W: The Sage Handbook of Electoral Behaviour: Volume 2, K. Arzheimer, J. Evans, M. Lewis-Beck (eds.), 521–537. London: Sage.
• CBOS. 2011. Opinie o działalności partii politycznych. Komunikat z badań BS/140/2011. Warszawa: CBOS.
• CBOS. 2015. Charakterystyka poglądów potencjalnych elektoratów partyjnych. Komunikat z badań nr 85/2015. Warszawa: CBOS.
• Campbell Angus, Philip E. Converse, Warren E. Miller, Donald E. Stokes. 1960. The American voter. New York: John Wiley & Sons.
• Carmines Edward G., James A. Stimson. 1980. „The two faces of issue voting”. American Political Science Review 74(1): 78–91.
• Converse Philip E. 1964. The nature of belief systems in mass publics. W: Ideology and Discontent, D. E. Apter (eds.), 206–261. Glencoe: Free Press.
• Cześnik Mikołaj, Agnieszka Kwiatkowska, Radosław Markowski. 2016. „Między nami ignorantami”. Polityka 3057 (27 kwietnia): 24–26.
• Dahl Robert. 1995. Demokracja i jej krytycy. Kraków: Znak.
• Dalton Russell J., Hans-Dieter Klingemann (eds.). 2010. Zachowania polityczne. T. 1, T. 2. Warszawa: PWN.
• Delli Carpini Michael, Scott Keeter. 1996. What Americans know about politics and why it matters. New Haven: Yale University Press.
• Downs Anthony. 1957. An economic theory of democracy. New York: Harper & Row.
• Dunleavy Patrick, Ros Taylor (eds). 2017. The 2017 audit of UK democracy. http://www.democraticaudit. com/our-work/the-2017-audit-of-uk-democracy [dostęp: 30.03.2018]
• Fisher Justin, Edward Fieldhouse, Mark N. Franklin, Rachel Gibson, Marta Cantijoch,
• Christopher Wlezien. (eds.) 2018. The Routledge handbook of elections, voting behavior and public opinion. New York: Routledge.
• Fiorina Morris P. 1981. Retrospective voting in American national elections. New Haven: Yale University Press.
• Kwiatkowska Agnieszka. 2018. Legislative voting unity in Central and Eastern Europe 1997–2017. Referat wygłoszony na ECPR General Conference, Hamburg 22–25.08.2018.
• Kwiatkowska Agnieszka, Mikołaj Cześnik, Marta Żerkowska-Balas, Ben Stanley. 2016. „Ideologiczna treść wymiaru lewica–prawica w Polsce w latach 1997–2015”. Studia Socjologiczne 4: 97–129.
• Lewis-Beck Michael S., William G. Jacoby, Helmut Norpoth, Herbert F. Weisberg. 2008. The American voter revisited. Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Markowski Radosław, Mikołaj Cześnik, Michał Kotnarowski. 2011. Demokracja, gospodarka, polityka. Perspektywa polskiego wyborcy. Warszawa: Scholar.
• Markowski Radosław, Joshua A. Tucker. 2017. „Subjective vs. objective proximity in Poland. Directions for the empirical study of political Representation”. Studia Polityczne 3(45): 9–44.
• Markus Gregory B. 1988. „The impact of personal and national economic conditions on the presidential vote: A pooled cross-sectional analysis”. American Journal of Political Science 32(1): 137–154.
• Meer Tom W.G. van der, 2017. Political trust and the „crisis of democracy”. W: Oxford research encyclopedia of Politics, W.R. Thompson (eds.), http://politics.oxfordre.com/view/10.1093/acrefore/9780190228637.001.0001/acrefore-9780190228637-e-77 [dostęp: 30.03.2018].
• Powell Bingham G. 2004. „Political representation in comparative politics”. Annual Review of Political Science 7: 273–96.
• Raciborski Jacek. 2011. Obywatelstwo w perspektywie socjologicznej. Warszawa: PWN.
• Żerkowska-Balas Marta, Mikołaj Cześnik, Mateusz Zaremba. 2017. „Dynamika wiedzy politycznej Polaków”. Studia Socjologiczne 3: 7–31.