Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | XVI (2019) | 3: Rzeczpospolita i Wschód, pod red. Artura Góraka | 151-167

Article title

Komisja Porządkowa Cywilno-Wojskowa Ziemi Lubelskiej i Powiatu Urzędowskiego jako instytucja administracyjno-samorządowa

Content

Title variants

EN
Civil-Military Order Commission of the Lublin Region and the District of Urzędów as an administrative and self-government institution
RU
Комиссия учредительная военно-гражданская Люблинской земли и уржендовского уезда как институт административный и самоуправления

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Celem artykułu jest analiza form organizacyjnych, obsady personalnej oraz uwarunkowań społeczno-politycznych działalności Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej Ziemi Lubelskiej i Powiatu Urzędowskiego, powołanej podczas Sejmu Czteroletniego i aktywnej od lutego 1790 r. W tekście wskazuję na genezę instytucji, jej kompetencje, procedury związane z wyborem komisarzy, rotacje jakie zachodziły w tym gremium podczas przeszło dwóch lat istnienia Komisji. W kolejnej części dokonuję analizy metod pracy przyjętych przez lubelskich komisarzy i określonych w stosownej ordynacji
EN
The aim of the article is to analyze organizational forms, staffing and sociopolitical conditions of the activities of the Civil and Military Order Committee of the Lublin Region and Urzedow County, established during the Great Sejm and active from February 1790. In this article, I point to the genesis of the institution, competences, procedures related to the choice of commissioners, rotations that took place in this committee during more than two years of the Committee’s existence. An important element is the analysis of working methods adopted by the Lublin commissioners and specified in the relevant ordinance.
RU
Целью данной статьи является анализ организационных форм, штатного расписания и социально-политических условий Комиссии по военно-гражданскому заказу Люблинской земли и Уржендовского Повята, созданной во время четырехлетнего сейма и действующей с февраля 1790 года. В тексте Автор указывает на генезис учреждения, его компетенции и процедуры, связанные с выборами членов Комиссии, ротации, имевшие место в этом органе в течение двух лет существования Комиссии. В следующей части Автор анализирует методы работы, принятые Люблинскими комиссарами и указанные в соответствующем постановлении.

Year

Volume

Pages

151-167

Physical description

Dates

published
2019

Contributors

  • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublnie

References

  • Bednaruk W., Sejmiki lubelskie w okresie stanisławowskim (1764-1794), Lublin 2011.
  • Chachaj J., Rozwój struktur parafialnych na obszarze Lublina do połowy lat 70. XX wieku, [w:] Lublin. Historia dzielnic. W 700. rocznicę lokacji miasta, red. J. Chachaj, H. Mącik, D. Szulc, Lublin 2017, s. 7-22.
  • Czaja A., Między tronem, buławą a dworem petersburskim. Z dziejów Rady Nieustającej 1786-1789, Warszawa 1988.
  • Gordziejew J., Komisje Porządkowe Cywilno-Wojskowe w Wielkim Księstwie Litewskim w okresie Sejmu Czteroletniego (1789-1792), Kraków 2010.
  • Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 1997.
  • Jakimowicz K., Lublin w dobie egzekucji „prawa o miastach”. Reakcja społeczeństwa i władz miasta oraz okoliczności przeprowadzenia wyborów wydziałowych w sierpniu 1791 roku, „Koło Historii. Czasopismo afiliowane z Instytutem Historii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie”, 2013, t. 13, s. 87-98.
  • Kalinka W., Sejm Czteroletni, t. 1, Warszawa 1991.
  • Kądziela Ł., Reformy administracji lokalnej podczas Sejmu Czteroletniego, [w:] Id., Od konstytucji
  • do insurekcji. Studia nad dziejami Rzeczypospolitej w latach 1791-1794, red. W. Kriegseisen, Warszawa 2011, s. 42-55.
  • Kermisz J., Lublin i lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-1794), t. 1 – W czasie Sejmu Wielkiego i wojny polsko-rosyjskiej 1792 r. oraz pod rządami targowicko-grodzieńskimi, Lublin 1939.
  • Kłaczewski W., Dłuski Tomasz, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, t. 3, red. T. Radzik, A. Witusik, J. Ziółek, Lublin 2009, s. 79.
  • Korzon T., Komisje Porządkowe cywilno-wojskowe wojewódzkie i powiatowe w latach 1790-1792, „Ateneum”, 1882, t. 7, z. 3, s. 427-455.
  • Korzon T., Wewnętrzne dzieje Polski za Stanisława Augusta: badania historyczne ze stanowiska ekonomicznego i administracyjnego, t. 5, Kraków 1897.
  • Kowecki J., „Król z narodem…”. Stanisław August na Sejmie Czteroletnim, [w:] Stanisław August i jego Rzeczpospolita. Dramat państwa, odrodzenie narodu. Materiały z wykładów, red. A. Sołtys, Z. Zielińska, Warszawa 2013, s. 247-266.
  • Łosowski J., Akta komisji porządkowych cywilno-wojskowych, [w:] Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015, s. 323-329.
  • Malec J., Polska myśl administracyjna XVIII wieku, Kraków 2008.
  • Ratajczyk L., Wojsko i obronność Rzeczypospolitej 1788-1792, Warszawa 1975.
  • Srogosz T., Nowożytne lokalne organy administracyjno-samorządowe na ukraińskich terenach Rzeczypospolitej w okresie panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, [w:] Urzędy państwowe, organy samorządowe i kościelne oraz ich kancelarie na polsko-ruskim pograniczu kulturowym i etnicznym w okresie od XV do XIX wieku, red. H. Gmiterek, J. Łosowski, Kraków 2010, s. 197-210.
  • Srogosz T., Między sejmem rządzącym a inicjatywami własnymi. Działalność Komisji Porządkowych Cywilno-Wojskowych w opiece społecznej i zdrowotnej do czerwca 1791 r., [w:] Między Lwowem a Wrocławiem. Księga jubileuszowa profesora Krystyna Matwijowskiego, red. B. Rok, J. Maroń, Toruń 2006, s. 693-704.
  • Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej. Studium z dziejów kultury politycznej, Łódź 2005.
  • Stroynowski A., „Wieczory sejmowe”. Studia nad dziejami parlamentaryzmu w epoce stanisławowskiej, Częstochowa 2013.
  • Szaj W., Organizacja i działalność administracyjna wielkopolskich Komisji Porządkowych Cywilno-Wojskowych (1789-1792), „Studia i materiały do dziejów Wielkopolski i Pomorza”, 1976, t. 12, z. 1 (23), s. 85-102.
  • Witusik A., Hryniewiecki Kajetan, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, t. 1, red. T. Radzik, J. Skarbek, A. Witusik, Lublin 1993, s. 111-112.
  • Wojakowski J., Straż Praw, Warszawa 1982.
  • Zahorski A., Centralne instytucje policyjne w Polsce w dobie rozbiorów, Warszawa 1959.

Document Type

Publication order reference

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-22a1c11b-41af-4c5f-9984-ddd390f2b0b0
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.