Praktyka i wiedza z zakresu zarządzania w średniowieczu i epoce odrodzenia

• Authors: Jan Beliczyński

Title variants

EN

The Practice and Knowledge of Management in the Middle Ages and Renaissance

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents, in chronological order, the dominant directives and reflections on the organisation of work, management, decision-making, effective functioning, leadership, strategies, quality and accountancy in the Middle Ages and Renaissance. The topic is introduced with a discussion of the forms of organising collective work and how issues of quality were approached in these two epochs. This is followed by an overview of Arab thought on strategy and the functioning of organ isations as well as European thought and literature on organisation and management. The author discusses why management science could not have developed without scientific research methods. The paper ends with a look at Poland’s contribution to the development of organisation and management in the two periods.

Keywords

EN

MIDDLE AGES; RENAISSANCE; MANAGEMENT; STRATEGY; FORMS OF ORGANISING; MANAGEMENT SCIENCE

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2012
• Issue: 896
• Pages: 157-176

Contributors

author

Jan Beliczyński

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Procesu Zarządzania, ul. Rakowicka 27, 31-510 Kraków, Poland

References

• Al Biruni [1973], „Młody Technik” , nr 9.
• Al-Farabi [1967], Państwo doskonałe, Polityka, PWN, Warszawa, tłum. J. Bielawski.
• Badie D. [1977], La philosophie politique de l’hellénisme musulman, „Revue française de science politique”, nr 2(27).
• Beliczyński J. [2011], Praktyka i wiedza z zakresu zarządzania w starożytności, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, nr 871, Kraków.
• Braudel F. [1992], Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV–XVIII wiek. Wiek wymiany, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Cabała P. [2007], Wprowadzenie do prakseologii. Przegląd zasad skutecznego działania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Cantilon R. [1959], Essai sur la nature du commerce en général, edited with an English Translation and other material by H. Higgs, C.B., The Royal Economic Society by Frank Cassand Company Ltd., London.
• Crombie A.C. [1960], Nauka średniowieczna i początki nauki nowożytnej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, t. 1.
• Delumeau J. [1987], Cywilizacja odrodzenia, PIW, Warszawa.
• Drancourt M. [1998], Lecon d’histoire sur l’entreprise de l’Antiquite a nos jours, PUF, Paris.
• Fuggerowie i kryzys europejski [2011], http://dynastei.webd.pl/viewtopic.php?p=63390&sid=639064fade049bb527fa05731f0979a2 (dostęp: 15.02.2011).
• Ghazali [2011], http://en.wikipedia.org/wiki/Ghazali, dostęp: 07.04.
• Geradin L. [1978], Analiza morfologiczna – metoda twórczości [w:] Prognozowanie w technice, red. J. Bright, M. Schoeman, WNT, Warszawa.
• Gomez-Mejia, Balkin L.R., Cardy R.L. [2008], Management: People, Performance, Change, McGraw-Hill, New York, 3rd ed.
• Greif A. [1996], The Study of Organization and Evolving Organizational Forms Through History: Reflections from the Late Medieval Family Firm, „Industrial and Corporate Change”, No 5 (2).
• Greif A. [1998], Historical and Comparative Institutional Analysis, „American Econonomic Review”, May.
• Griffin R.W. [2004], Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Grządziel M. [2008], Filozofia, teologia i matematyka w pismach Mikołaja z Kuzy – szkic poglądów, chfpn.pl/files/?id_plik=268 (dostęp: 29.01.2011).
• Guriewicz A.J. [2000], Kupiec [w:] Człowiek średniowiecza, red. J. Le Goffa, Bertelsman Media Sp. z o.o. Klub Świat Książki, Warszawa.
• Hallaq W.B. [1985–1986], The Logic of Legal Reasoning in Religious and Non-Religious Cultures: The Case of Islamic Law and the Common Law, „Cleveland State Law Review”, nr 34.
• Heinzmann R. [1999], Filozofia średniowieczna, Antyk, Kęty.
• Hendriksen E.A., Van Breda M.F. [2002], Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hiroshi S. [1997], What is Occam’s Razor?, http://math.ucr.edu/home/baez/physics/General/occam.html (dostęp: 18.04.2011).
• The History of Motivation and Emotion [2005], http://uncw.edu/people/dworkins/psy418s05ppt/Chapter02.ppt (dostęp: 9.03.2011).
• History of Paris Stock Exchanges [2011], http://www.euronext.com/editorial/wide/editorial-1989-EN.html (dostęp: 14.04.2011).
• History of Scientific Method [2011], http://en.wikipedia.org/wiki/History_of_scientific_metod#Al-Biruni (dostęp: 15.03.2011).
• Horujy S.S. [2011], Christian Anthropology and Eastern-orthodox (Hesychast) Asceticism, http://www.synergia-isa.ru/english/download/lib/Eng2.doc (dostęp: 7.04. 2011).
• Jusiak J. [1998], Metafizyka a poznanie bezpośrednie. Tradycyjny i współczesny kształt zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Lublin.
• Kamiński J. [2010], Dlaczego marketingowi potrzebne są badania historyczne, „Marketing i Rynek”, nr 4.
• Kieżun W. [1997], Sprawne zarządzanie organizacją, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Kwejt J. [1959], Elementy teorii przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa.
• Kuźniar R. [2006], Polityka i siła: studia strategiczne: zarys problematyki, Fundacja Studiów Międzynarodowych „Scholar”, Warszawa.
• Lichtheim M. [1973], Ancient Egyptian Literature— A Book of Readings, Vol. I: The Old and Middle Kingdoms, The University of California Press, Berkeley, http://www.humanistictexts.org/ptahhotep.htm (dostęp: 25.07.2009).
• Management [2010], http://www.etymoline.com/index.php?search=management&searchmode=none (dostęp: 1.03.2010).
• Manufacture [2010], http://www.etymonline.com/index.php?search=manufacturing&searchmode=non (dostęp: 1.03.2010).
• McCormick M. [2009], Narodziny Europy. Korzenie gospodarki europejskiej 300–900, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• The Myth of Ockham’s Razor [2011], http://www.logicmuseum.com/authors/other/mythofockham.htm (dostęp: 19.04.2011).
• Nadolski A. [2001], Wojna a społeczeństwo (XI–XIV w.) [w:] Rozkwit średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Nawrocki W. [2004], Średniowiecze, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski.
• Noga A. [2009], Teorie przedsiębiorstw, PWE, Warszawa.
• Olszewski M. [2007], Idzi Rzymianin, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, http://www.ptta.pl/pef/pdf/i/IdziRzymianin.pdf (dostęp: 29.01.2011).
• Od wolności do podległości; człowiek w doktrynie Tomasza Hobbesa [2010], http://republika.pl/akapit/hobbes/index2.html (dostęp: 26.05.2010).
• Pysiak J. [2001], Wielki wiek Francji Kapetynów [w:] Rozkwit średniowiecznej Europy, red. H. Samsonowicz, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa.
• Robbins S.P., DeCenzo D.A. [2002], Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa.
• Rozwój polskiej myśli ekonomicznej na przestrzeni wieków [1997], red. S. Czaja, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław.
• Sagan A. [2009], Marketing w nazwach katedr i zakładów naukowych szkół wyższych w Polsce [w:] Tożsamość i wizerunek marketingu, red. R. Niestrój, PWE.
• Samsonowicz H. [1991], Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław–Kraków.
• Spychalski G.B. [1999], Zarys historii myśli ekonomicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Stehlin K. [2003], Nauka o państwie św. Tomasza z Akwinu a Unia Europejska „Zawsze wierni” nr 3(52).
• Sudoł S. [2002], Przedsiębiorstwo. Podstawy nauki o przedsiębiorstwie. Teoria i praktyka zarządzania, Wydawnictwo TNOiK, Toruń.
• Synergia [2011], http://www.encyclo.co.uk/define/synergia (dostęp: 07.04.2011).
• Szpak J. [2007], Historia gospodarcza powszechna, PWE, Warszawa.
• Św. Paweł [1971], Drugi list do Tesaloniczan [w:] Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, oprac. Zespół Biblistów Polskich, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań-Warszawa, wyd. II.
• Św. Tomasz z Akwinu [1965], Suma teologiczna, O sprawnościach, Katolicki Ośrodek Wydawniczy Veritas, Londyn, t. 11.
• Św. Tomasz z Akwinu [1939], O społeczeństwie i władzy (De regimine principium I, 1–3), tłum. O.I. Salij, „Polski Przegląd Tomistyczny”, nr 1.
• Tatarkiewicz W. [1981], Historia filozofii. Filozofia starożytna i średniowieczna, PWN, Warszawa, t. I.
• Taylor E. [1957], Historia rozwoju ekonomiki, PWN, Poznań.
• Tracey W.R. [1994], Human Resources Management & Development Handbook, William R. Tracey, ed. Amacom, Second Edition.
• Trzcieniecki J. [1986], Elementy wiedzy o zarządzaniu w danej Polsce [w:] Metodologiczne aspekty zarządzania, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław–Łódź.
• Wasilewska-Zembrzuska K. [2009], Teoria państwa doskonałego Al-Farabiego i jej greckie źródła, http://www.katedra.uksw.edu.pl/awicenna/alfarabi_państwo.pdf (dostęp: 27.01.2011).
• Wajda A. [2003], Podstawy nauki o zarządzaniu organizacjami, Difin, Warszawa.
• Wasilewski L. [1994], Modele strategii jakości firm przemysłowych, Instytut Organizacji i Zarządzania w Przemyśle „ORGMASZ”, Warszawa.
• Wasilewski L. [1998], Do czego służy TQM, „Problemy Jakości”, nr 3.
• Wstęp – Instytut Tomistyczny [2011], http://www.it.dominikanie.pl/teksty/en/ref/3-0.html (dostęp: 29.01.2011).
• Zientara B. [1994], Historia powszechna średniowiecza, Wydawnictwo „Trio”, Warszawa.
• Zymonik Z. [2002], Koszty jakości w zarządzaniu przedsiębiorstwem, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
• Zymonik Z. [2004], Wytwarzanie w średniowiecznych organizacjach rzemieślniczych pierwsza generacja zarządzania jakością, „Problemy Jakości”, nr 9.
• Żbikowski T. [1975], Konfucjusz [w:] Od Mojżesza do Mahometa, red. W. Tyloch, Wydawnictwo Iskry, Warszawa.