Hejterstwo w komunikacji internetowej: charakterystyka zjawiska, przyczyny i sposoby przeciwdziałania.

• Authors: Juza Marta

Title variants

EN

Hate Acts in Internet Communication: Features, Causes and Preventive Measures.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Hejterstwo internetowe to stosunkowo nowa forma dewiacyjnych zachowań podczas publicznych dyskusji internetowych polegająca na używaniu obelżywego języka, pogardliwej ocenie różnych zjawisk, obrażaniu zarówno rozmówców jak i różnych innych podmiotów, wyrażaniu agresji i nienawiści pod ich adresem. Jest to zjawisko ograniczone do sfery Internetu i wyraża się wyłącznie w postaci werbalnej. Zawsze jest też ukierunkowane na inne osoby bądź grupy. Zachowania określane tym mianem naruszają zarówno powszechnie przyjęte w społeczeństwie normy nieformalne dotyczące grzeczności, jak i normy prawne , które chronią godność człowieka. Pozostają zazwyczaj także w sprzeczności z netykietami, czyli kodyfikacjami norm formułowanymi dla Internetu jako całości lub dla poszczególnych form komunikacji internetowej. Przyczyn tego zjawiska można szukać zarówno w zjawiskach pozainternetowych (np. powodujących frustrację, która przekłada się następnie na agresywne zachowania w Internecie), jak i w uwarunkowaniach samej komunikacji internetowej, które mogą prowokować agresję rozmówców. Można spotkać się również z opiniami, że hejterstwo jest inspirowane przez właścicieli platform, na których odbywają się dyskusje, ponieważ nienawistne komentarze napędzają dyskusję i zwiększają zyski organizatorów. Pojawiają się również opinie, że hejterstwo jest szczególnie nasilone w polskojęzycznym Internecie. Kwestie takie wymagają weryfikacji. Przeciwdziałanie temu zjawisku jest niezwykle trudne. W pewnych przypadkach, naruszających wyraźnie dobra chronione prawem państwowym, można odwoływać się do organów władzy, jednak nie zawsze jest to możliwe, nie zawsze też jest skuteczne. Innym sposobem jest wyraźne formułowanie zasad zachowania dla pewnych fragmentów komunikacji internetowej oraz ustanowienie oddolnych organów kontroli społecznej (moderacja) i ewentualnych sankcji. Można również rozważyć sprawowanie kontroli przez wszystkich użytkowników danego fragmentu komunikacji internetowej i stosowanie sankcji nieformalnych bądź ignorowanie hejterów, jednak skuteczność takich metod jest ograniczona. Tak czy inaczej powstrzymanie internetowego hejterstwa jest jednak istotna kwestia, ponieważ dotyczy ważnego sposobu prowadzenia debaty publicznej, co w społeczeństwach demokratycznych jest sprawą kluczowej wagi.

EN

Hate acts in Internet are a relatively new form of deviant behaviour in Internet public debates. They are marked by the use of insulting language, scornful judgments of various phenomena, an offensive attitude towards co-participants and other individuals, and the expression of aggression and hatred towards them. Such hate acts are limited to Internet, take solely verbal forms, and always target other individuals or groups. Behaviours qualified under the name of hate acts violate commonly accepted informal social norms of courtesy and legal norms established to protect human dignity. They usually contradict netiquettes, i.e. codes of conduct dedicated to Internet as a whole or to specific Internet communication forms. The root causes of Internet hate acts may be found outside the Internet space (e.g. triggers of frustration which next translates into aggressive behaviours on the Internet), and in the very nature of Internet communication which may prompt aggression of participants. Some opinions are voiced that such hate is inspired by the owners of discussion platforms, as hateful comments fuel the debate and boost their income. Others would claim that such hate acts are particularly acute on the Polish-speaking Internet. Such assumptions require further verification. It is highly difficult to counteract Internet hate. In cases which overtly violate rights protected by public legislations, authorities could be requested to act upon. This option is not always available, and if available, not always effective. Explicit definition of codes of conduct for specific segments of Internet communication may be another solution, together with the establishment of bottom-up social control entities (moderators), with ensuing sanctions. It may also be envisaged to introduce control mechanisms exerted by all users of a specific Internet communication segment, and to apply informal sanctions or ignore “haters”; however, such measures are of limited effectiveness. In any case, putting a halt to Internet hate acts is vital, as it touches upon an important mode of public debate, of key importance in democratic societies.

Keywords

PL

hejterstwo; agresja; dewiacja; Internet; nienawiść

EN

hate; aggression; deviance; Internet; hatred

• Publisher: Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji UW
• Journal: Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja
• Year: 2015
• Volume: 25
• Pages: 27-50

Dates

published

2015

Contributors

author

Juza Marta

References

• Batorski, Dominik (2013) Polacy wobec technologii cyfrowych – uwarunkowania dostępności i sposobów korzystania. [w:] Janusz Czapiński, Tomasz Panek, red., Diagnoza społeczna. Warunki i jakość życia Polaków 2013. www.diagnoza.com, dostęp 28.03.2014.
• Bauer, Zbigniew (2009) Polskie fora internetowe. Przykład „mowy nienawiści” czy „mowy agresji”?. [w:] Mirosław Filiciak, Grzegorz Ptaszek, red., Komunikowanie (się) w mediach elektronicznych. Warszawa: WAiP, s. 46-57.
• Becker, Howard S. (2009) Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji. Warszawa: PWN.
• Bourdieu, Pierre (1986) The forms of capital. [w:] John G. Richardson, red., Handbook of theory and research for sociology of education. New York: Greenwood Press, s. 241–258.
• Chaciński, Bartek (2010) Wyż nisz. Od alterglobalistów do zośkarzy. 55 małych kultur. Kraków: Znak.
• Dębska, Hanna (2013) Mowa nienawiści a wolność słowa w Internecie – w poszukiwaniu uniwersalnego rozwiązania. Uwagi na marginesie rozważań Jamesa Banksa [w:] Małgorzata Wysocka-Pleczyk, Beata Świeży, red., Człowiek zalogowany. Od mowy nienawiści do integracji w sieci. Kraków: Biblioteka Jagiellońska, s. 8-17.
• Durkheim, Émile (2011) Zasady metody socjologicznej. Warszawa: PWN.
• Hobbes, Thomas (2009) Lewiatan, czyli materia, forma i władza państwa kościelnego i świeckiego. Warszawa: Aletheia.
• Janicki, Marcin, Wiesław Władyka (2014) Wredna mowa. „Polityka” 8: 14-16.
• Jaroszyńska, Katarzyna (2009). Polskie bagno. „Press” 2. http://www.press.pl/platny-dostep/archiwum-platne/pokaz/316317, dostęp 09.03.2015.
• Joinson, Adam (2009) Przyczyny i skutki rozhamowanego zachowania w Internecie. [w:] Władysław Jacek Paluchowski, red., Internet a psychologia. Możliwości i zagrożenia. Warszawa: PWN, s. 135-157.
• Jonak, Łukasz (2012) Dlaczego boimy się jednego procenta? O braku agresji w internecie. [w:] Krzysztof Krejtz, red., Internetowa kultura obrażania? Warszawa: SWPS: s: 57-66.
• Juza, Marta (2006) Elitarne i masowe formy komunikacyjnego wykorzystania internetu. [w:] Łukasz Jonak, Paweł Mazurek, Anna Przybylska, Alek Tarkowski, Jan Mateusz Zając, red., Re:internet – społeczne aspekty medium. Polskie konteksty i interpretacje. Warszawa: WAiP, s. 43-76.
• Krejtz, Krzysztof (2012) W jaki sposób badać kulturę wypowiedzi w internecie. [w:] Krzysztof Krejtz, red., Internetowa kultura obrażania? Warszawa: SWPS: s: 25-56.
• Kuźmiński, Michał (2012) Hejt.net. „Tygodnik Powszechny” 31 lipca 2012. http://tygodnik.onet.pl/kraj/hejt-net/9wfln, dostęp 27.03.2014.
• Latour, Bruno (2010) Splatając na nowo to, co społeczne: wprowadzenie do teorii aktora-sieci. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Mazurek, Paweł (2006) Anatomia internetowej anonimowości. [w:] Dominik Batorski, Mirosława Marody, Andrzej Nowak, red., Społeczna przestrzeń internetu. Warszawa: Academica SWPS, s. 79-90.
• Mucharski, Piotr, Jacek Ślusarczyk (2012) Stop nienawiści w sieci. „Tygodnik Powszechny”, 24 lipca 2012, http://tygodnik.onet.pl/kraj/stop-nienawisci-w-sieci/k7wev, dostęp 28.03.2014.
• O’Reilly, Tim (2007)What Is Web 2.0: Design Patterns and Business Models for the Next Generation of Software. “Communications & Strategies” 65: 17-37.
• Ossowski, Stanisław (1983) O osobliwościach nauk społecznych. Warszawa: PWN.
• Parsons, Talcott (2009) System społeczny. Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos”.
• Pręgowski, Michał Piotr (2012) Zarys aksjologii internetu. Netykieta jako system norm i wartości sieci. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pyżalski, Jacek (2012) Agresja elektroniczna i cyberbullying jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży. Kraków: Impuls.
• Thomas, Wiliam, Florian Znaniecki (1976) Chłop polski w Europie i Ameryce. Warszawa: PWN.
• Tönnies, Ferdinand (1988) Wspólnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie jako empirycznych formach kultury. Warszawa: PWN.
• Stasiak, Piotr (2009) Ch@mowo. „Polityka” 31: 28-32.
• Sztompka, Piotr (2000) Trauma wielkiej zmiany. Społeczne koszty transformacji. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Wallace, Patricia (2003) Psychologia Internetu. Poznań: Rebis.
• Walrave, Michel, Wannes Heirman (2009) Skutki cyberbullyingu – oskarżenie czy obrona technologii? „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 8 (1): 27-46.
• Wellman, Barry, Caroline Haythornthwaite (2002) Moving the Internet out of Cyberspace. [w:] Barry Wellman, Caroline Haythornthwaite, red., The Internet in Everyday Life. Oxford: Blackwell.
• Włodarczyk, Joanna (2013) Zagrożenia związane z używaniem internetu przez młodzież. Wyniki badania EU NET ADB. „Dziecko krzywdzone. Teorie, badania, praktyka” 12 (1): 49-68.
• Włodarczyk, Joanna (2014) Mowa nienawiści w internecie w doświadczeniu polskiej młodzieży. „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 13 (2): 1-31.
• Włodarski, Ziemowit, Anna Matczak (1992). Wprowadzenie do psychologii. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Wojciszke, Bogdan, Wiesław Baryła (2001) Kultura narzekania i jej psychologiczne konsekwencje. [w:] Jerzy Bralczyk, Katarzyna Mosiołek-Kłosińska, red., Zmiany w publicznych zwyczajach językowych. Warszawa: Rada Języka Polskiego, s. 45-63.
• Znaniecki, Florian (1971) Nauki o kulturze. Warszawa: PWN.
• Żakowski, Jacek (2009) Chamstwo hula w Internecie. „Gazeta Wyborcza”, 10 sierpnia 2009. http://wyborcza.pl/1,75968,6910142,Chamstwo_hula_w_internecie.html, dostęp 09.03.2015.

Identifiers

ISSN

2300-3952