Szwedzki model edukacji

• Authors: Broś Natalia

Title variants

EN

Swedish education model

Abstracts

EN

Aim. The aim of the study was to verify the importance of education in the Swedish state and society concept, what are its objectives and how its foundation are implemented at each stage of education. Method. The object of the study was the Swedish educational system. It has been examined as part of the institutional approach, analyzing the Swedish educational institutions (their concepts, features, impact on social phenomena). This article contains the characteristics of the Swedish model of education and outlines the most important attributes which are influencing the attractiveness and effectiveness of the Swedish curriculum, presents levels of education, describes the mechanisms built into the system of education, educational reforms. Results. The analysis showed that education is strongly correlated with the Swedish social model, based on his assumptions, norms, it uses solutions developed by its. The Swedish education system is one of the key areas of sate interest, whose actions are focused on equalization of educational opportunities for all citizens, and the various levels of education allow for multi-dimensional and free use of its potential. Conclusions. Education was incorporated and became the foundation of building an egalitarian society which based on the principles of human equality in terms of social, political and economic conditions, what should be understood as equal opportunities. These ideas, combined with the dynamic economic development of Sweden, were elements forming the basis for the ideological and functional education system. Adapting to the changing social or economic situation has become a permanent feature of the education system, which by means of the reform is to support the functioning of the state through the development of knowledge and social competence.

PL

Cel badań: Celem badania było sprawdzenie jakie znaczenie przypisywane jest edukacji w szwedzkiej koncepcji funkcjonowania państwa i jego społeczeństwa, jakie są jej cele i w jaki sposób realizowane są jej założenia na każdym z etapów kształcenia. Metodologia. Przedmiotem badania był system kształcenia w Szwecji. Został on przedstawiony w ramach podejścia instytucjonalnego, analizującego szwedzkie instytucje edukacyjne (ich założenia, funkcje, wpływ na zjawiska społeczne). Niniejszy artykuł zawiera charakterystykę szwedzkiego modelu edukacji oraz zarysowuje jego najważniejsze atrybuty wpływające na atrakcyjność oraz efektywność szwedzkiego nauczania. Prezentuje poziomy edukacji, opisuje mechanizmy wbudowane w system kształcenia, przeprowadzone reformy oświatowe, a także określa cele prowadzenia edukacji w wydaniu szwedzkim i jego cechy charakterystyczne. Wyniki. Analiza wykazała, iż edukacja jest silnie skorelowana ze szwedzkim modelem społecznym, bazuje na jego założeniach, normach, korzysta z wypracowanych przez niego rozwiązań. Szwedzki system kształcenia jest jednym z kluczowych obszarów zainteresowania państwa, którego działania zmierzają do wyrównywania szans edukacyjnych wszystkich obywateli, a poszczególne szczeble edukacji pozwalają na wielowymiarowe i swobodne korzystanie z jego potencjału. Wnioski. Edukacja została włączona w system państwowy i stała się fundamentem budowania egalitarnego społeczeństwa opartego na zasadach równości między ludźmi pod względem społecznym, politycznym i ekonomicznym, rozumianej jako równość szans. Idee te połączone z dynamicznym rozwojem gospodarczym Szwecji były elementami kreującymi podstawy ideologiczne i funkcjonalne systemu nauczania. Dostosowywanie się do zmieniającej się sytuacji społecznej czy gospodarczej stało się immamentną cechą systemu edukacji, który za pomocą reform ma wzmacniać funkcjonowanie państwa poprzez rozwój wiedzy i kompetencji społeczeństwa.

Keywords

PL

Szwecja, edukacja, model nauczania, utylitaryzm, Skandynawia

EN

Sweden, education, education model, utilitarianism, Scandinavia

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 338-349

Dates

published

2016

Contributors

author

Broś Natalia

• Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1

References

• Ahlroth, S., Björklund, A., Forslund, A. (1997). Wyniki szwedzkiego sektora edukacji. Review of Income and Wealth, 43 (1), 89-104.
• Bakalarczyk, R., Sadura, P. (2010). Szwedzki model edukacji. W: Przewodnik nieturystyczny (ss. 184-196). Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Castles, S., Hansen, P., Schierup, C.-U. (2006). Migracja, obywatelstwo i europejskie państwo opiekuńcze: europejski dylemat. Oxford.
• Einarsdottir, J.,Wagner J., (2006). Nordycka edukacja wczesnoszkolna: filozofia, badania, polityka i praktyka w Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Connecticut.
• Englund, T. (2005). Dyskusja na temat równoważności w szwedzkiej polityce edukacyjnej. Journal of Education Policy, 20 (1), 39-57.
• Erikson, R. (1996). Can We Account for the Change in Inequality of Educational Opportunity?' In Can Education be Equalised? The Swedish Case in Comparative Perspective [Czy edukacja może zrównywać? Szwedzki przypadek w perspektywie porównawczej]. R. Erikson, J.O. Jonsson (red.). Boulder: Westview Press.
• Finansowanie szwedzkiego systemu szkolnego (arkusz informacyjny). Stockholm: Ministry of Education and Research 2008.
• Gould, A. (2001). Rozwój szwedzkiej polityki społecznej. Loughboroughs.
• Gymnasium.se. Program Gimnazjum. Program krajowy. (2016, 12. 22). Pobrane z: www.gymnasium.se/Gymnasium _se_Gymnasieprogram__d3020.html
• Herbst, M., Levitas, A., Herczyński, J. (2009). Finansowanie oświaty w Polsce – diagnoza, dylematy, możliwości. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR
• Horta, H. (2009). Globalne i krajowe czołowe uniwersytety: internacjonalizacja, konkurencyjność i rola państwa. Higher Education (58), 387-405.
• Husen, T. (1998). Szwedzkie reformy szkolne: tendencje i problematyka. W: A. Tjedvoll, Edukacja i skandynawskie państwo opiekuńcze w roku 2000. Równość, polityka i reforma (ss. 99-111). New York-London.
• Konstytucja Królestwa Szwecji (2010). Wyd. 2 zm. i uaktual (K. Dembiński, tłum.) Pobrane z: libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/szwecja.html
• Kovalova, A. (2015). Reformowanie szwedzkiego szkolnictwa wyższego w kontekście procesu bolońskiego. Labor et Educatio, 3, 121-131.
• Krueger, A. B., Lindahl, M. (1999). Edukacja na rzecz wzrostu w Szwecji i na świecie. Swedish Economic Policy Review, 6 (2), 289-339.
• Kubka, A. (2009). Demokratyczne systemy narodowe państw skandynawskich wobec wyzwań globalizacji (na przykładzie Szwecji). W: S. M. Katarzyna Kamińska (red.), Państa-regiony- świat w kształtującej się rzeczywistości globalnej (ss. 248-256). Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Lundahl, L. (2015). Sprawa samorządności i kontroli. Odbudowa szwedzkiej polityki edukacyjnej: 1980-2003. European Education, 37, (1), 10-25.
• Lieder, W. (2014). Oświata w szwedzkim modelu państwa opiekuńczego. Analizy Norden Centrum, 1 (21), 1-13.
• Ministerstwo Edukacji i Badań (2014). Edukacja i szkolenie 2020 Raport krajowy. Sztokholm.
• Ministerstwo Edukacji i Badań (2008). Finansowanie szwedzkiego systemu szkolnego. Pobrane z: www.swedenabroad.com/SelectImageX/165193/Funding-the-swedish-school-system-080403%5B1%5D.pdf.
• Musiał, K. (2013). Uniwersytet na miarę swego czasu. Transformacja społeczna w dobie postindustrialnej a zmiany w szkolnictwie wyższym krajów nordyckich. Gdańsk: Słowo/obraz/terytoria.
• Nowiak, W. (2011). Nordycki model „welfare state” w realiach XXI wieku. Dylematy wyboru i ewolucja systemu w społeczeństwach dobrobytu – wnioski praktyczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Sahlgren, G. H. (2011). Edukacja dla pieniędzy: szwedzka reforma edukacji i rola motywacji do zysku. Londyn: The Institute of Economic Affairs - IEA Discussion Paper No. 33. Pobrane z: iea.org.uk/wp-content/uploads/2016/07/Schooling%20for%20money%20-%20web%20version_0.pdf
• Samuelsson, I. P. (2006). Nauczanie i uczenie się w przedszkolu i pierwszych latach szkoły podstawowej w Szwecji. W: J. T. Johanna Einarsdottir (red.), Nordycka edukacja wczesnoszkolna: filozofia, badania, polityka i praktyka w Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. (s. 58). Connecticut.
• Szwedzka Krajowa Agencja ds. Edukacji Raport Skolverket, Fakty i liczby 2011. Pre-school activities. Sztokholm 2011.
• Villalba, C. (2009). Edukacja domowa w Szwecji. Lokalne różnice w formach regulacji. Theory and Research in Education, 7 (3), 277-296.

Identifiers

DOI

10.15503/onis2017.338.349

ISSN

2084-1426