Mechanizm judycyzacji polityki Unii Europejskiej a zjawisko partycypacji publicznej w Polsce

• Authors: Potorski Radosław

Title variants

EN

The mechanism of politics judicialisation within the European Union and public participation in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł prezentuje wynik badania, którego głównym celem była odpowiedź na pytanie: czy zjawisko judycyzacji polityki występujące w ramach UE może być wykorzystywane także i na płaszczyźnie rodzimego systemu kreowania polityk publicznych przez podmioty niepubliczne? Przeprowadzona analiza pozwala zauważyć, iż polskie podmioty wykazują chęć do posługiwania się tym właśnie narzędziem. Nie są jednak w pełni przygotowane merytorycznie do czerpania z tego rodzaju posiadanych uprawnień. W polskich warunkach zastosowanie judycyzacji jest o tyle trudne albowiem nie ma tu, jak chociażby w krajach common law, utrwalonej praktyki sądowego kreowania prawa, ale też i – w dalszej kolejności – wykorzystywania rozstrzygnięć sądowych do wpływania na kreowanie decyzji publicznych. Nakłada się to również na wciąż niewielką wiedzę polskich podmiotów o UE i zasadach jej działania. Wyciągane i prezentowane w artykule wnioski oparte są m.in. na jakościowej ocenie wszystkich skarg składanych bezpośrednio przez polskie podmioty niepubliczne do pionu sądowego UE w latach 2004–13, a także ocenie liczby pytań prejudycjalnych kierowanych z Polski przypisanych do poszczególnych kategorii spraw.

EN

This article is the result of a study concerned with the question of whether the “politics judicialisation phenomenon”, present within the EU, can also be found in the Polish system of creating public policies by non-state actors. The analysis conducted allows to observe that Polish entities show interest in using this tool. However, they have insufficient substantive preparation to make full use of this kind of rights. In the Polish conditions it is difficult to put it in practice because, unlike in common law countries, Poland has no established practice of judicial law-making and, further, using court adjudications to influence public decision-making. It is also connected with the still limited knowledge of Polish entities about the EU and its procedures. The conclusions are made on the basis of, among others, a qualitative analysis of all plaints filed directly by Polish non-state actors to the EU judiciary in the years 2004-2013 and a quantitative analysis of prejudicial questions originating in Poland.

Keywords

PL

mechanizm judycyzacji; judycyzacja polityki; partycypacja publiczna; polityka publiczna

EN

judicialisation mechanism; judicialisation of politics; public participation; public policy

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2017
• Issue: 1(43)
• Pages: 42-69

Dates

published

2017

Contributors

author

Potorski Radosław

• Katedra Europeistyki, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• BOBBIO Norberto (1987), The future of democracy, Cambridge.
• BRODECKI Zdzisław (2007, red.), Europa sędziów, Warszawa.
• COUNCIL DIRECTIVE 91/414/EEC of 15 July 1991 concerning the placing of plant protection products on the market, OJ EEC of 1991 L 230 with further amendments.
• COURT of JUSTICE of the EUROPEAN UNION (2013), Annual Report 2012, Luxembourg.
• CURIA (2013a), Trybunał Sprawiedliwości, http://curia.europa.eu/jcms/jcms/Jo2_7024/ (12.10.2013).
• CURIA (2013b), Sąd, http://curia.europa.eu/jcms/jcms/Jo2_7024/ (12.10.2013).
• DAHL Robert, STEINEBRICKNER Bruce (2007), Współczesna analiza polityczna, Warszawa
• DECYZJA Komisji Europejskiej 2008/344/WE z dnia 23 października 2007 w sprawie pomocy państwa C 23/2006 (ex NN 35/06), udzielonej przez Polskę na rzecz producenta stali, grupy Technologie Buczek, Dz. Urz. UE z 2008 L 116.
• DRUK 3764 – IV kadencja Sejmu z dnia 1 marca 2005, Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004, http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/%28$vAllByUnid%29/03CAACAC52C087EAC1256FB70045179C/$file/3764.pdf (21.10.2013).
• JAREMBA Urszula (2014), National Judges As EU Law Judges: The Polish Civil Law System, Leiden-Boston.
• KAŹMIERCZAK Tomasz (2011), Partycypacja publiczna: pojecie, ramy teoretyczne, w: Anna Olech (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, Warszawa.
• LANGTON Stuart (1978), What is Citizen Participation?, w: Stuart Langton (red.), Citizen Participation in America: Esseys on the State of the Art, Lexington.
• NABATCHI Tina, LEIGHNINGER Matt (2015), Public Participation for 21st Century Democracy, New Jersey.
• OLECH Anna, KAŹMIERCZAK Tomasz (2011), Modele partycypacji publicznej, w: Anna Olech, (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, Warszawa.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2004a) z dnia 17 listopada 2004 w sprawie T-371/04 AJ, Żłobiński przeciwko Polsce, http://curia.europa.eu/juris/fiche.jsf?id=T%3B371%3B4%3BAJ%3B1%3BP%3B1%3BT2004%2F0371%2FO&pro=&lgrec=pl&nat=or&oqp=&dates=&lg=&language=pl&jur=C%2CT%2CF&cit=none%252CC%252CCJ%252CR%252C2008E%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252Ctrue%252Cfalse%252Cfalse&num=T-371%252F04AJ&td=%3BALL&pcs=Oor&avg=&mat=or&jge=&for=&cid=100077 (21.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2004b) z dnia 1 grudnia 2004 w sprawie T-370/04, Krahl-Seretna przeciwko Polsce, http://curia.europa.eu/juris/fiche.jsf?id=T%3B370%3B4%3BRD%3B1%3BP%3B1%3BT2004%2F0370%2FO&pro=&lgrec=pl&nat=or&oqp=&dates=&lg=&language=pl&jur=C%2CT%2CF&cit=none%252CC%252CCJ%252CR%252C2008E%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252Ctrue%252Cfalse%252Cfalse&num=T-370%252F04&td=%3BALL&pcs=Oor&avg=&mat=or&jge=&for=&cid=100255 (21.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2005a) z dnia 17 lutego 2005 w sprawie T-460/04, Łysyk przeciwko Polsce, http://curia.europa.eu/juris/fiche.jsf?id=T%3B460%3B4%3BRD%3B1%3BP%3B1%3BT2004%2F0460%2FO&pro=&lgrec=pl&nat=or&oqp=&dates=&lg=&language=pl&jur=C%2CT%2CF&cit=none%252CC%252CCJ%252CR%252C2008E%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252Ctrue%252Cfalse%252Cfalse&num=T-460%252F04&td=%3BALL&pcs=Oor&avg=&mat=or&jge=&for=&cid=99938 (21.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2005b) z dnia 10 listopada 2005 w sprawie T-182/05, Kowalski przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2005:390.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2006b) z dnia 14 lipca 2006 w sprawie T-15/06 AJ, Woszczyna przeciwko Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2006:220.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2007a) z dnia 11 grudnia 2007 w sprawie T-350/07 R, FMC Chemical SPRL i inni przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2007:375.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2007b) z dnia 16 stycznia 2007 w sprawie T-328/06 AJ, Siwecki przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2007:8.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2007c) z dnia 26 listopada 2007 w sprawie T-347/07 AJ, Cisłowska przeciwko Urzędowi Gminy w Kołobrzegu, ECLI:EU:T:2007:356.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008a) z dnia 31 marca 2008, w sprawie T-397/07, Fijałkowska przeciwko Komisji i in., ECLI:EU:T:2008:82.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008b) Instancji z dnia 16 czerwca 2008, w sprawie T-179/08, AJ Kasperowicz przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2008:202.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008c) z dnia 24 czerwca 2008 w sprawie T-127/08, Przedsiębiorstwo Handlowe "Kaskat" przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2008:220.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008d) z dnia 18 grudnia 2008 w sprawie T-480/08, Woźniak przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2008:613.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008e) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-193/07, Gόrażdże Cement przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2008:388.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008f) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-195/07, Lafarge Cement SA przeciwko Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2008:389.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008g) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-196/07, Dyckerhoff Polska sp. z o.o. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:390.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008h) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-197/07, Grupa Ożarów S.A. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:391.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008i) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-198/07, Cementownia "Warta" S.A. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:392.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008j) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-199/07, Cementownia "Odra" S.A. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:393.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008k) z dnia 23 września 2008 w sprawie T-203/07, Cemex Polska sp. z o.o. przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:394.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008l) z dnia 20 października 2008 w sprawie T-208/07, BOT Elektrownia Bełchatów S.A. i inni przeciwko Komisji Wspólnot Europejskich, ECLI:EU:T:2008:450.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008m) z dnia 7 maja 2008 w sprawie T-79/08, Kaczor przeciwko Parlamentowi i in., ECLI:EU:T:2008:144.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008n) z dnia 17 grudnia w sprawie T-367/07, Dow AgroSciences i in. przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2007:396.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2008o) z dnia 14 kwietnia 2008 w sprawie T-142/06, Elektrociepłownia „Zielona Góra” przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2008:108.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009a) z dnia 25 marca 2009, w sprawie T-125/07, Scientific and Technological Committee of AGH University of Science and Technology i inni przeciwko Komisji WE, ECLI:EU:T:2009:82.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009b) z dnia 24 listopada 2009, w sprawie T-228/08, Grzegorz Szomborg przeciwko Komisji WE, ECLI:EU:T:2009:463.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009c) z dnia 30 marca 2009 w sprawie T-111/09 AJ, Żukowski przeciwko Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu, ECLI:EU:T:2009:88.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009d) z dnia 22 czerwca 2009 w sprawie T-211/09 AJ, Skowrońska przeciwko Sądowi Rejonowemu w Katowicach oraz Sądowi Okręgowemu w Katowicach, ECLI:EU:T:2009:217.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009e) z dnia 7 lipca 2009 w sprawie T-231/09 AJ, Stasz przeciwko Polsce i PKO Bank Polski, ECLI:EU:T:2009:249.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009f) z dnia 21 września 2009 w sprawie T-281/05 AJ, Karwasz przeciwko Polsce, http://curia.europa.eu/juris/fiche.jsf?id=T%3B281%3B5%3BAJ%3B1%3BP%3B1%3BT2005%2F0281%2FO&pro=&lgrec=pl&nat=or&oqp=&dates=&lg=&language=pl&jur=C%2CT%2CF&cit=none%252CC%252CCJ%252CR%252C2008E%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252Ctrue%252Cfalse%252Cfalse&num=T-281%252F05AJ&td=%3BALL&pcs=Oor&avg=&mat=or&jge=&for=&cid=99618 (21.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009g) z dnia 21 września 2009 w sprawie T-298/05, Karwasz przeciwko Polsce, http://curia.europa.eu/juris/fiche.jsf?id=T%3B298%3B5%3BAJ%3B1%3BP%3B1%3BT2005%2F0298%2FO&pro=&lgrec=pl&nat=or&oqp=&dates=&lg=&language=pl&jur=C%2CT%2CF&cit=none%252CC%252CCJ%252CR%252C2008E%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252C%252Ctrue%252Cfalse%252Cfalse&num=T-298%252F05AJ&td=%3BALL&pcs=Oor&avg=&mat=or&jge=&for=&cid=99479 (21.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009h) z dnia 13 listopada 2009 T-362/09, w sprawie Trzeciak przeciwko Prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia, ECLI:EU:T:2009:437.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009i) z dnia 27 listopada 2009 w sprawie T-348/09, Uznański przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2009:470.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009j) z dnia 1 lipca 2009 w sprawie T-467/07, Du Pont de Nemours (France) i in. przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2009:239.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2009k) z dnia 19 marca 2009 w sprawie T-349/07, FMC Chemical i in. przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2009:75.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010a) z dnia 8 marca 2010, w sprawie T-155/09, Maxcom przeciwko OHMI, ECLI:EU:T:2010:78.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010b) z dnia 5 lutego 2010 w sprawie T-319/09, Pro humanum przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2010:29.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010c) z dnia 19 marca 2010 w sprawie T-533/08 – Telekomunikacja Polska przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2010:105.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010d) z dnia 15 grudnia 2010, w sprawie T-219/09, Gabriele Albertini i inni i Brendan Donnelly (T-326/09) przeciwko Parlamentowi Europejskiemu, ECLI:EU:T:2010:519.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010e) z dnia 11 lutego 2010 w sprawie T-459/09, Hendel przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2010:37.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010f) z dnia 18 lutego 2010 w sprawie T-50/10 AJ, Grzymała-Riedel przeciwko Lidl i in., ECLI:EU:T:2010:44.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010g) z dnia 25 lutego 2010 w sprawie T-54/10 AJ, Wnuk przeciwko ONZ i in., ECLI:EU:T:2010:49.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010h)z dnia 31 sierpnia 2010 w sprawie T-307/10 AJ, Krefft przeciwko Conseil de l'Europe, ECLI:EU:T:2010:335.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010i) z dnia 1 września 2010 w sprawie T-319/10 AJ, Asociación Mundial DerechosInventor przeciwko Parlamentowi i in., ECLI:EU:T:2010:339.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010j) z dnia 3 grudnia 2010, w sprawie T-518/10 AJ, Q przeciwko Comité européen pour la prévention de la torture i des peines ou traitements inhumains ou dégradants i R, (n.pbl.w zbiorze orzeczeń), http://www.forumprawne.net/prawo_karne/z_wiezienia_22523.html (10.10.2013)
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010k) z dnia 7 lipca 2010 w sprawie T-465/07 – Technologie Buczek przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2010:291.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010l) z dnia 3 września 2010 w sprawie T-440/07, Huta Buczek przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2010:346.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2010m) z dnia 1 września 2010 w sprawie T-88/07, Fabryka Samochodów Osobowych S.A. przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2010:337.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011a) z dnia 15 lipca 2011 w sprawie T-246/11, Krefft przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2011:398.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011c) z dnia 8 maja 2012, w sprawie T-675/11, Maxcom przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHMI), ECLI:EU:T:2012:224.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011e) z dnia 09 marca 2011 w sprawie T-70/11 AJ, AE przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2011:81.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011f) z dnia 16 marca 2011 w sprawie T-106/11 AJ, AL przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2011:92.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011g) z dnia 6 grudnia 2011, w sprawie T-499/11, JANA przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2011:713.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011h) z dnia 12 kwietnia 2011 w sprawie T-169/11 AJ, AR przeciwko Sądowi Okręgowy we Wrocławiu, ECLI:EU:T:2011:164.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011i) z dnia 14 lipca 2011 w sprawie T-252/11, Osiński przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ECLI:EU:T:2011:385.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011j) z dnia 14 lipca 2011 w sprawie T-253/11, Osiński przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ECLI:EU:T:2011:386.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011k) z dnia 14 lipca 2011 w sprawie T-254/11, Osiński przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, ECLI:EU:T:2011:387.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011l) z dnia 15 marca 2011 w sprawie T-55/11 AJ, AD przeciwko Parlamentowi i in., ECLI:EU:T:2011:91.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2011m) z dnia 6 września 2011 w sprawie T-394/11 AJ, BL przeciwko Deutsche Rentenversicherung Knappschaf tBahn-See, ECLI:EU:T:2011:427.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012a) z dnia 14 listopada 2012, w sprawie T-590/11, S & S Szlegiel Szlegiel i Wiśniewski przeciwko OHIM, ECLI:EU:T:2012:599.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012b) z dnia 14 lutego 2012, w sprawie T-168/11 AJ, AQ przeciwko Parlamentowi Europejskiemu, ECLI:EU:T:2011:648.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012c) z dnia 7 lutego 2012, w sprawie T-665/11, Kadek przeciwko ARiMR, ECLI:EU:T:2012:60.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012d) z dnia 5 września 2012 w sprawie 299/12, Bruzgo przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2012:404.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012e) z dnia 18 września 2012 w sprawie T-298/12 AJ, DN i DO przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, Urzędowi Miasta Wrocławia i Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2012:433.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012f) z dnia 19 grudnia 2012 w sprawie T-469/12, Duras przeciwko Polsce, ECLI:EU:T:2012:709.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2012g) z dnia 06 marca 2012 w sprawie T-578/11, Nutrimed-Kłek & Szybiński przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2012:108.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2013b) z dnia 6 marca 2013, w sprawie T-332/10, Viaguara przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHMI), EUR-Lex – CELEX:62010TO0332-EN.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2013c) z dnia 6 marca 2013 w sprawie T-332/10 DEP, Viaguara przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHMI), ustalenie kosztów odnośnie do sprawy T-332/10, ECLI:EU:T:2012:26.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2013d) z dnia 13 maja 2013 w sprawie T-151/13 AJ, FG przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2013:236.
• POSTANOWIENIE SĄDU (2013e) z dnia 9 kwietnia 2013 w sprawie T-102/10, Südzucker i in. przeciwko Komisji. ECLI:EU:T:2013:155.
• POSTANOWIENIE SĄDU(2006a) z dnia 7 lipca 2006 w sprawie T-321/03, Juchem GmbH i inni przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej, ECLI:EU:T:2006:194.
• POSTANOWIENIE SĄDU(2011b) z dnia 6 września 2011,w sprawie T-363/11 AJ, BJ przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2011:426.
• POSTANOWIENIE SĄDU(2011d) z dnia 11 listopada 2011, w sprawie T-206/11, Complex przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHMI), Dz. Urz. UE z 2011 C 347.
• POSTANOWIENIE SĄDU(2013a) z dnia 13 maja 2013, w sprawie T-151/13 AJ, FG przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2013:236.
• RHODES Roderick A. W. (2008), Understanding Governance. Policy Networks, Governance, Reflexivity and Accountability, Maidenhead.
• ROZPORZĄDZENIE 1193/2009 Komisji (WE) z dnia 3 listopada 2009 dokonujące sprostowania rozporządzeń (WE) nr 1762/2003, (WE) nr 1775/2004, (WE) nr 1686/2005 i (WE) nr 164/2007 oraz ustalające wysokość opłat produkcyjnych dla sektora cukru na lata gospodarcze 2002/2003, 2003/2004, 2004/2005 i 2005/2006, Dz. Urz. UE z 2009 r. L 321.
• RUSZKOWSKI Janusz (2007), Wstęp do studiów europejskich, Warszawa.
• STONE SWEET Alec (2010), The European Court of Justice and the judicialization of EU governance, „Living Reviews in European Governance”, nr 2[5], s. 1-50.
• SUWAJ Patrycja J. (2009), Administracja i polityka publiczna, w: Barbara Kudrycka, Guy B. Peters, Patrycja J. Suwaj (red.), Nauka administracji, Warszawa.
• SUWAJ Robert (2009), Judycjalizacja postępowania administracyjnego, Warszawa.
• SZYDŁO Marek (2015), Judycjalizacja polityk publicznych w Unii Europejskiej na przykładzie prawa konkurencji oraz regulacji sektorowej, Marcos A. Maliska, Krystian Complak (red.) Ewolucja państwowości w Brazylii, Polsce i Eurazji, Wrocław.
• USTAWA (1936/283) z dnia 28 kwietnia 1936 „Prawo czekowe”, Dz. U. RP z 1936 nr 37, poz. 283 oraz Dz. U. RP z 1997 nr 88, poz. 554 z 1997 z późn. zm.
• USTAWA (2004/535) z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług, Dz. U. RP z 2004 r. nr 54 poz 535.
• USTAWA (2007/905) z dnia 29 czerwca 2007 zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórców w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej, Dz. U. RP z 2007 r., nr 130, poz. 905, z późn. zm.
• WIENER Antje, DIEZ Thomas (2009), European Integration Theory, New York.
• WYROK SĄDU (2008) z dnia 24 września 2008, w sprawie T-248/05, HUP Usługi Polska sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), EuroLex-62005TJ0248-EN.
• WYROK SĄDU (2009a) z dnia 19 listopada 2009, w sprawach (połączonych) T-425/07 oraz T-426/07, Agencja Wydawnicza Technopol sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), ECLI:EU:T:2009:454.
• WYROK SĄDU (2009b) z dnia 19 listopada 2009, w sprawach połączonych T-200/07, T-201/07, T-202/07, Agencja Wydawnicza Technopol sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), ECLI:EU:T:2009:452.
• WYROK SĄDU (2009c) z dnia 19 listopada 2009, sprawach połączonych T-64/07, T-65/07, T-66/07, Agencja Wydawnicza Technopol sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), ECLI:EU:T:2009:450.
• WYROK SĄDU (2009d) z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie T-298/06, Agencja Wydawnicza Technopol sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), ECLI:EU:T:2009:449.
• WYROK SĄDU (2009e) z dnia 1 lipca 2009 w sprawie T-291/06, Operator ARP przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2009:235.
• WYROK SĄDU (2009f) z dnia 1 lipca 2009 w sprawie T-288/06, Regionalny Fundusz Gospodarczy przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2009:234.
• WYROK SĄDU (2009g) z dnia 1 lipca 2009 w sprawach połączonych T-273/06 i T-297/06, ISD Polska sp. z o.o. oraz Industrial Union of Donbass Corp przeciwko Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2009:233.
• WYROK SĄDU (2011a) z dnia 13 lipca 2011 w sprawie T-53/07, Trade-Stomil sp. z o.o. przeciwko Komisji Europejskiej, ECR (2011) II-04657.
• WYROK SĄDU (2011b) z dnia 17 maja 2011 w sprawie T-1/08, Buczek Automotive przeciwko Komisji, ECLI:EU:T:2011:216.
• WYROK SĄDU (2012a) z dnia 21 listopada 2012, w sprawie T-558/11, Atlas sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) (OHIM), ECLI:EU:T:2012:615.
• WYROK SĄDU (2012b) z dnia 22 maja 2012, w sprawie T-110/11, Asa sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), EUR-Lex - 62011TJ0110-EN.
• WYROK SĄDU (2012c) z dnia 27 czerwca 2012, w sprawie T-523/10, Interkobo sp. z o.o. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), Dz. Urz. UE z 2012 r. C 243.
• WYROK SĄDU (2013a) z dnia 14 maja 2013, w sprawie T-19/12, Fabryka Łożysk Tocznych-Kraśnik S.A. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), ECLI:EU:T:2013:242.
• WYROK SĄDU (2013b) z dnia 4 lutego 2013, w sprawie T-159/11, Marek Marszałkowski przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), EUR-Lex - 62011TJ0159-EN.
• WYROK SĄDU (2013c) z dnia 22 marca 2013, w sprawie T-571/10, Fabryka Łożysk Tocznych-Kraśnik S.A. przeciwko Urzędowi Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (OHIM), EUR-Lex – 62010TJ0571 – EN.
• WYROK SĄDU (2013d) z dnia 12 kwietnia 2013 w sprawie T-398/08, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS przeciwko Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2013:169.
• WYROK SĄDU (2013e) z dnia 11 lipca 2013 w sprawie T-469/07, Philips Lighting Poland S.A. i Philips Lighting BV przeciwko Radzie Unii Europejskiej, ECLI:EU:T:2013:370.
• WYROK SĄDU (2013f) z dnia 12 kwietnia 2013 w sprawie T-31/07, Du Pont de Nemours (France) SAS i inni przeciwko Komisji Europejskiej, ECLI:EU:T:2013:167.
• WYROK TK RP (2005) z dnia 11 maja 2005 w sprawie K-18/04, Zgodność Traktatu Akcesyjnego z Konstytucją RP, OTK RP Z.U. 2005/5A, poz. 49.
• WYROK TK RP (2009) z dnia 18 lutego 2009 w sprawieKp-3/08, Zgodność art. 1 Ustawy z dnia 10 lipca 2008 z art. 45 ust. 1 Konstytucji, Monitor Polski z 2009 nr 13, poz. 170.
• WYROK TS (1978) z 9 marca 1978 w sprawie C-106/77, Amministatione delle Finanze dello Stato przeciwko Simmenthal SpA, ECLI:EU:C:1978:49.
• WYROK TS (1991) z 21 lutego 1991 w sprawach połączonych C-143/88 i C-92/89, Zuckerfabrik Suderdithmarschen AG przeciwko Głównemu Urzędowi Celnemu Itzehoe oraz Zuckerfabrik Soest GmbH przeciwko Głównemu Urzędowi Celnemu Paderborn; ECLI:EU:C:1991:65.
• WYROK TS (1996) z 5 marca 1996 w sprawach połączonych C-46/93 i C-48/93, Brasserie du Pecheur SA oraz Królowa przeciwko Sekretarzowi Stanu do spraw Transportu ex parte Factortame Ltd. i inni, ECLI:EU:C:1996:79.
• WYROK TS (2001) z dnia 3 maja 2001 w sprawie C-481/98, Komisja Europejska przeciwko Francji, ECLI:EU:C:2001:237.
• WYROK TS (2003) z dnia 30 września 2003 w sprawie C-224/01, Gerhard Köbler przeciwko Republik Österreich, ECLI:EU:C:2003:513.