Zasada proporcjonalności przy wymierzaniu kar pieniężnych za naruszenie przepisów prawa konkurencji. Analiza metody obliczania wysokości kar pieniężnych nakładanych na przedsiębiorstwa na przykładzie Unii Europejskiej, Turcji oraz Polski

• Authors: Kłoczko Aleksandra

Title variants

EN

The principle of proportionality in calculating fines for competition law violations. Analysis of the fine calculation method in the EU, Turkey and Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia problematykę związku zasady proporcjonalności i indywidualizacji kary z metodą obliczania wysokości nakładanych na przedsiębiorców kar pieniężnych za naruszenie przepisów prawa konkurencji, na podstawie artykułu 106 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zgodnie z przyjętym ugruntowanym orzecznictwem TSUE, przy określaniu kwoty bazowej do obliczenia wysokości nałożonej kary, możliwe jest przyjęcie rozwiązania, które uwzględnia zarówno całkowity obrót osiągany przez przedsiębiorstwo wskazujący na jego siłę rynkową, jak i część danego obrotu, pochodzącą ze sprzedaży produktów objętych naruszeniem, która wskazuje na zakres naruszenia. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, chociaż art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 pozostawia Komisji szeroki zakres uznania, to jednak ogranicza on możliwość korzystania z niego, określając obiektywne kryteria, które Komisja jest zobowiązana stosować. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w swojej dotychczasowej praktyce decyzyjnej przy obliczaniu wartości nakładanej na przedsiębiorstwo kary brał pod uwagę cały obrót osiągnięty przez przedsiębiorcę w roku poprzedzającym rok nałożenia kary, niemiej jednak metoda ta wiązała się w wielu przypadkach z niezasadną wielkością nałożonej kary, która w postępowaniu odwoławczym przed sądem powszechnym była wielokrotnie zmniejszana. W tym zakresie Sądy niejednokrotnie wskazywały na potrzebę respektowania zasady proporcjonalności i indywidualizacji kary poprzez odniesienie kwoty bazowej nakładanej na przedsiębiorstwo kary do wielkości przychodu przedsiębiorcy uzyskanego ze sprzedaży dóbr lub usług z segmentu rynku objętego zakazaną praktyką.

EN

This paper analyses the compatibility with the principle of proportionality and the principle of fine individualisation of the fine calculation methodology used under Article 106 of the Polish Competition and Consumer Protection Act. According to established CJEU jurisprudence, when calculating a fine it is possible to refer to either the company’s entire turnover, which indicates the company’s market power, or to the amount gained from sales of products covered by the infringement. It is apparent from CJEU jurisprudence that although Article 23(2) of Regulation No. 1/2003 leaves the Commission discretion as to setting the amount of fines, it nevertheless also limits the exercise of that discretion by establishing objective criteria to which the Commission must adhere. Hence, the amount of a competition law fine is subject to a quantifiable and absolute ceiling in the EU, with the result being that the its maximum amount can be determined in advance. The exercise of that discretion is also limited by the rules of conduct which the Commission imposed upon itself, in particular in the 2006 Guidelines. Point 13 of the 2006 Guidelines states, ‘[i]n determining the basic amount of the fine to be imposed, the Commission will take the value of the undertaking’s sales of goods or services to which the infringement directly or indirectly… relates in the relevant geographic area within the EEA’. By contrast, the UOKiK President in his/her decision-making practice calculates the fine by taking into account a company’s entire turnover from the preceding financial year. This methodology often results in unreasonably high fines that are challenged and later reduced by the courts. Judges frequently state that in light of the principle of proportionality and individualization of fines, there is a need when setting individual fines to refer solely to that undertaking’s revenue from the sale of the goods or services from the relevant market covered by the anticompetitive practice.

Keywords

PL

metoda; kara pieniężna; Polska; Unia Europejska; Turcja; obrót; proporcjonalność; indywidualizacja kary

EN

calculation method; financial fine; Poland; European Union; Turkey; turnover; proportionality; individualization of fine

• Publisher: Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Ekonomicznych
• Journal: internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny
• Year: 2016
• Volume: 5
• Issue: 1
• Pages: 124-133

Dates

online

2016-03-31

printed

2016-03-31

Contributors

author

Kłoczko Aleksandra

References

• Błachucki, M. (2015). Wytyczne w sprawie nakładania administracyjnych kar pieniężnych (na przykładzie wytycznych wydawanych przez Prezesa UOKiK). W: M. Błachucki (red.), Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Gürkaynak, G. (2014). The Turkish Competition Authority Opens Public Consultation on the Draft Regulation on Administrative Fines. Legal Insights Quarterly, March– May.
• Gürkaynak, G. i Korhan Yıldırım, K. (2015). Turkey. W: The Handbook of Competition Enforcement Agencies. Global Competition Review.
• Modzelewska de Raad, M. (2015). System kar pieniężnych w polskiej ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów – potrzeba i kierunek dalszych zmian. iKAR, 2(4).
• Piszcz, A. (2012). Kilka uwag do projektu założeń ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. iKAR, 2(1).
• Piszcz, A. (2013). Zasady ustalania wysokości kar pieniężnych według projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. iKAR, 1(2).
• Semeniuk, P. (2013). Wyjaśnienia w sprawie ustalania wysokości kar pieniężnych za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję – realizacja zasady określoności kary, czy administracyjne szalbierstwo?. Pozyskano z: http://www.korporacyjnie.pl/wyjasnienia-w-sprawie-ustalania-wysokosci-kar-pienieznych-za-stosowanie-praktyk-ograniczajacych-konkurencje-realizacja-zasady-okreslonosci-kary-czy-administracyjne-szalbierstwo/ (16.02.2016)
• Sendrowicz, M. i Piekarczyk, Z. (2015). Jaka sankcja za naruszenie prawa konkurencji, Rzeczpospolita, Wydanie – 10245. Pozyskano z: http://archiwum.rp.pl/artykul/1286400-Jaka-sankcja-za-naruszenie-prawa-konkurencji.html (14.03.2016).
• Turan, T. i Ozkan, D. (2014). Turkish draft regulation on administrative fines for breach competition law. Pozyskano z: http://uk.practicallaw.com/8-556-4325?q=turnover+base+for+fine+calculation (15.09.2015).

Identifiers

ISSN

2299-5749