Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 5(31/1) | 65-91

Article title

Relacje pomiędzy kulturą a etnicznością w tekstach Cezarii Anny Baudouin de Courtenay-Ehrenkreutz-Jędrzejewiczowej

Selected contents from this journal

Title variants

EN
Relations between Culture end Ethnicity in the Texts of Cezaria Anna Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
The article describes main fields of interest of the outstanding Polish ethnologist, one of the most important researchers of folk rituals and culture in the interwar period. The article analyses her texts dedicated to ethnical and national problems, in which there are deliberations on the research subject of ethnology (whose distinguishing criterion is tradition) and its scientific material, which serve the cognition of culture’s morphology. Research on products of folk culture, mostly from Wileńszczyzna, passed in oral tradition, makes possible such cognition. Interrelationship between ethnicity and culture is present in crucial texts of Cezaria Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa collected in the volume The Tradition’s Chain written in the years 1922‑1953, such as: ‘From Studies of Wedding Rites of Polish People’ (1929), ‘A Few Notes and News about Ethnography of Wileński District’ (1930), ‘Two Cultures and Two Sciences’ (1936) and ‘Ethnical Groups on the Territory of the Great Duchy of Lithuania and Three Nations’ (1953). Using the phenomenological method in the research of folk culture on the borderland between Poland and Lithuania, Cezaria Jędrzejewiczowa interprets preserved stories, tracks down their main motifs, reveals their genesis and meaning, which has developed over centuries. The article discusses social and cultural determinants of the rural people, such as ties of tradition, ethnical collective consciousness, religion and language.

Keywords

Contributors

  • Akademia Ignatianum w Krakowie

References

  • Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, j.3142.
  • Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Materiały Cezarii Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowej, sygn. 31.
  • Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, Materiały Rodziny Baudouin de Courtenay, sygn. III‑298.
  • Babiński G., Pogranicze polsko‑ukraińskie. Etniczność, zróżnicowanie religijne, tożsamość, Kraków 1997.
  • Barth F., Introducion, [w:] Ethnic Groups and Boundaries. The Social Organisation of Cultural Difference, red. tenże, Boston 1969.
  • Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa C., Łańcuch tradycji. Teksty wybrane, wybór L. Mróz, A. Zadrożyńska, Warszawa 2005, Archiwum Etnologiczne.
  • Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa C., Zakład Etnologii Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i jego zadania, Wilno 1933.
  • Była taka szkoła. Gimnazjum im. Elizy Orzeszkowej w Wilnie, 1915‑1939, red. E. Sławińska‑Zokościelna, Londyn 1987.
  • Bystroń J.S., Etnografia Polski, Warszawa 1947.
  • Bystroń J.S., Wstęp do ludoznawstwa polskiego, Lwów 1926, Lwowska Biblioteka Slawistyczna, 1.
  • Dégh L., The Study of Ethnicity in Modern European Ethnology, [w:] Folklore, Nationalism and Politics, red. F.J. Oinas, Columbus 1978, Indiana University Folklore Institute Monograph Series.
  • Draus J., Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939‑1950, Lublin 1993, Źródła i Monografie Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 124.
  • Draus J., Życie i działalność Cezarii Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowej (1885‑1967), [w:] Losy Polek żyjących na obczyźnie i ich wkład w kulturę i naukę świata – historia i współczesność. Materiały z IV Sympozjum Biografistyki Polonijnej – Wiedeń 1‑2 września 1999, red. A. Judycka, Z. Judycki, Lublin 1999.
  • Draus J., Terlecki R., Polskie szkoły wyższe i instytucje naukowe na emigracji 1939‑1945, Wrocław 1984, Nauka dla Wszystkich, 382.
  • Dubicki T., Polscy uchodźcy w Rumunii 1939‑1945. Studia i materiały, Warszawa 1995.
  • Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 1, red. E. Fryś‑Pietraszkowa, A. Kowalska‑Lewicka, A. Spiss, Kraków 2002.
  • Gawenda J., Jej życie to walka o wolną naukę i kulturę polską, [w:] M. Ehrenkreutz‑Jasińska, Romualda i Cezaria. Konkurs „Prababka w kolorze sepii”, „Twój Styl” 1993, nr 7/8.
  • Gloger Z., Obchody weselne, Kraków 1869.
  • Gloger Z., Rok polski w życiu, tradycji i pieśni, Warszawa 1983.
  • Historia etnografii polskiej, red. M. Terlecka, Wrocław 1973, Historia Nauk Społecznych i Humanistycznych w Polsce.
  • Jackiewicz M., Nauka i uczeni na ziemi wileńskiej od XVI w. do 1945 r., Bydgoszcz 2010, Biblioteka Wileńskich Rozmaitości. Seria B, 74. Encyklopedia Ziemi Wileńskiej, 9.
  • Jasiewicz Z., Polacy z Ukrainy w Kazachstanie. Etniczność i historia, „Lud” 1992, t. 75.
  • Jasiewicz Z., Tatarzy polscy. Grupa etniczna czy etnograficzna?, „Lud” 1980, t. 64.
  • Judycki Z.A., Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie. Słownik biograficzny pracowników naukowych, Londyn 2008.
  • Kabzińska I., Między grupą etniczną a narodem, „Etnografia Polska” 2000, t. 44, z. 1‑2.
  • Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996.
  • Kopczyńska‑Jaworska B., Problem świadomości etnicznej i narodowej. Metody i osiągnięcia badań polskiej etnografii, „Lud” 1983, t. 67.
  • Kosiński D., Misterium roku polskiego, „Dialog” 2007, nr 7/8.
  • Kosiński D., Teatra polskie – historie, Warszawa 2010.
  • Limanowski M., Był kiedyś teatr Dionizosa, wstęp, wybór i oprac. Z. Osiński, Warszawa 1994.
  • Malinowski B., Wierzenia pierwotne i formy ustroju społecznego, Kraków 1915.
  • Melodje [!] ludowe litewskie, cz. 1, zebr. A. Juszkiewicz, oprac. O. Kolberg, I. Kopernicki, red. i wyd. Z. Noskowski, J. Baudouin de Courtenay, Kraków 1900.
  • Michna E., Łemkowie. Grupa etniczna czy naród?, Kraków 1995, Religiologica Juventa.
  • Moszyński K., Człowiek. Wstęp do etnografii powszechnej i etnologii, Wrocław 1958.
  • Moszyński K., Kultura ludowa Słowian, t. 2: Kultura duchowa, cz. 1‑2, Warszawa 1968.
  • Obrębski J., Problem etniczny Polesia, „Sprawy Narodowościowe” 1936, R. 10, nr 1‑2.
  • Obrębski J., Problem grup etnicznych w etnologii i jego socjologiczne ujęcie, „Przegląd Socjologiczny” 1936, t. 4.
  • Pastuszka W., Muzeum Etnograficzne Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Prośba o pomoc, Archeowieści, 5 III 2013, [online] http://archeowiesci.pl/2013/03/05/muzeum‑ -etnograficzne‑uniwersytetu‑stefana‑batorego‑w‑wilnie‑prosba‑o‑pomoc/.
  • Pigoń S., Na drogach kultury ludowej. Rozprawy i studia, wybór i oprac. T. Jodełka‑Burzecki, Warszawa 1974.
  • Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie, [online] http://www.puno.edu.pl.
  • Posern‑Zieliński A., III. Problematyka etniczna w badaniach etnologicznych i antropologicznych. Studia etniczne w polskiej etnologii po 1945 roku. Ich uwarunkowania, konteksty i nurty, „Lud” 1995, t. 78.
  • Róziewicz J., Powiązanie Jana Niecisława Baudouin z petersburskim ośrodkiem naukowym, [w:] Działalność naukowa, dydaktyczna i społeczno‑polityczna Jana Niecisława Baudouina de Courtenay w Rosji, red. tenże, Wrocław 1991.
  • Sadowski A., Narody wielkie i małe – Białorusini w Polsce, Kraków 1991.
  • Sadowski A., Pogranicze polsko‑białoruskie. Tożsamość mieszkańców, Białystok 1995.
  • Sulimirski T., Fundusz Kultury Narodowej 1939‑1946, „Nauka Polska na Obczyźnie” (Londyn) 1961, z. 3.
  • Szczepański M.S., Region pogranicza kulturowego w perspektywie socjologicznej. Przypadek Górnego Śląska, [w:] Kultury regionalne i pogranicza kulturowe a świadomość etniczna, red. I. Bukowska‑Floreńska, Katowice 1999, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, 1749. Studia Etnologiczne i Antropologiczne, 2.
  • Szynkiewicz S., Silva ethnicum, [w:] Konflikty etniczne. Źródła, typy, sposoby rozstrzygania, red. I. Kabzińska‑Stawarz, S. Szynkiewicz, Warszawa 1996, Biblioteka Etnografii Polskiej, 51. Śródka A., Uczeni polscy XIX‑XX stulecia, t. 1: A‑G, Warszawa 1994.
  • Turkowski L., Prof. dr Cezaria Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa. Wspomnienie, „Lud” 1968, t. 52.
  • Zadrożyńska‑Barącz A., Fenomenologiczna koncepcja historii i kultury. Zastosowanie w polskich badaniach etnograficznych, „Etnografia Polska” 1968, t. 12.
  • Zamojska D., Cezaria Baudouin de Courtenay‑Ehrenkreutz‑Jędrzejewiczowa, [w:] Kobieta i kultura. Kobiety wśród twórców kultury intelektualnej i artystycznej w dobie rozbiorów i w niepodległym państwie polskim. Zbiór studiów, t. 4, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996.
  • Żmigrodzki M., Lud Polski i Rusi. Wśród Słowian i Ariów, t. 1: Obrzędy weselne, Kraków 1907.

Document Type

Publication order reference

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-2c928327-1ed5-4c54-ba15-ce86659ae753
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.