Integracja struktury „ja” a przystosowanie

• Authors: Eunice Hempolińska-Nowik

Title variants

EN

Self-structure integration and adjustment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zawiera przegląd koncepcji „ja” pod względem rozumienia integracji struktury „ja” oraz jej znaczenia w życiu człowieka. Przegląd rozpoczyna się od koncepcji Jamesa, poprzez koncepcje psychoanalityczne, teorie cech i podejście fenomenologiczne, kończąc na teoriach społeczno-poznawczych. W drugiej części artykułu przedstawiono dwie współczesne miary integracji struktury „ja” i ich związki z przystosowaniem. Pierwszą z nich jest miara zróżnicowania struktury „ja” (SCD), opracowana przez Donahue. Miara ta wskazuje na ogromne zróżnicowanie i wielorakość struktury „ja”, a badania pokazały, że wysokie zróżnicowanie (duże zróżnicowanie cech wokół różnych ról społecznych) wiąże się z brakiem spójności i integracji struktury „ja” oraz z mniejszym przystosowaniem. Drugą miarą struktury „ja” jest phi-Showers, odzwierciedlające ewaluatywną organizację „ja”, która może być przedziałowa lub zintegrowana. Prezentowane badania sugerują, że przedziałowa organizacja struktury „ja”, chociaż jest związana z wyższą samooceną, może być niestabilna. Przeciwnie, zintegrowana struktura „ja” wiąże się z większą stabilnością, odpornością i radzeniem sobie ze stresem. Przegląd teorii i badań wskazuje na istotną zależność między integracją struktury „ja” a przystosowaniem.

EN

The article presents a review of self-concept theories on understanding self-structure integration and its functions in human life. The review starts with James’ theory, discusses psychoanalytic theories, traits theories, and fi nally addresses the phenomenological approach to social-cognitive theories. In the second part of the article, two modern measures of self-structure integration are presented. The fi rst one, the Self-Concept Differentiation (SCD) measure was developed and studied by Donahue. The SCD approach provided a slightly varying view of self-concept, arguing that a higher differentiation (a greater variability of one’s attributes across different social roles) refers to the lack of coherence and integration and is associated with lower adjustment. The other measure of self-structure addressed in the paper is the phi-Showers – reflecting evaluative organization of the self which can be compartmentalized or integrative. The research and findings suggest that compartmentalized self-structures, typically associated with the highest levels of self-esteem, may be vulnerable to instability. In contrast, the more moderate self-views of individuals with integrative self-structures may offer greater stability, increased resilience, and a means of coping with extreme stress. The review of theories and research shows a signifi cant dependence between integration of self-structure and adjustment.

Keywords

PL

struktura „ja”; koncepcje „ja”; integracja struktury „ja”; phi-Showers; SCD-Donahue

EN

self-structure; self-concept; self structure integration; Self-Concept Differentiation; evaluative organization of self

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Studia Sociologica
• Year: 2009
• Issue: 19
• Pages: 9-33

Contributors

author

Eunice Hempolińska-Nowik

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Allport G. W. 1961, Pattern and Growth in Personality, Holt, New York.
• Block J. 1961, Ego-identity, Role Variability and Adjustment, „Journal of Consulting and Clinical Psychology”, 25, 392–397.
• Campbell J.D., Assanand S., DiPaula A. 2004, Cechy strukturalne pojęcia Ja a przystosowanie, w: A. Tester, R.B. Felson, J.M. Suls, Ja i tożsamość, GWP, Gdańsk.
• Cantor N., Kihlstrom J.F. 1987, Personality and Social Intelligence, Prentice Hall, New Jersey.
• Cantor N., Kihlstrom J.F. 1989, Social Intelligence and Cognitive Assessments of Personality, „Advances in Social Cognition” 2, 1–59.
• Cattel R.B. 1965, The Scientifi c Analysis of Personality, Penguin, Baltimore.
• Dollard J., Miller N.E. 1967, Osobowość i psychoterapia, PWN, Warszawa.
• Donahue E.M., Robins R.W., Roberts B.W., John O.P. 1993, The Divided Self; Concurrent and Longitudinal Effects of Psychological Adjustment and Social Roles on Self-Concept Differentiation, „Journal of Personality and Social Psychology” 64, 834–846.
• Epstein S. 1983, A Research Paradigm for the Study of Personality and Emotions, w: M.M. Page (red.), Personality: Current Theory and Research, University of Nebraska Press, Lincoln.
• Eysenck H.J. 1977, Personality and Factor Analysis. A Replay to Guilford, „Psychological Bulletin” 84, 405–411.
• Fleming J.H., Rudman L.A. 1993, Between a Rock and a Hard Place; Self-Concept Regulating and Communicative Properties of Distancing Behavior, „Journal of Personality and Social Psychology” 64, 44–59.
• Freud Z. 1992, Wstęp do psychoanalizy, PWN, Warszawa.
• Hull C.L. 1943, Principles of Behavior, Appleton, New York.
• Hermans H.J.M. 1999, The Polyphony of the Mind: A Multivoiced and Dialogical Self, w: J. Rowan, M. Cooper (red.), The Plural Self. Multiplicity in Everyday Life, Sage Publications, London.
• Hermans H.J.M., Hermans-Jansen E. 2000, Autonarracje. Tworzenie znaczeń w psychoterapii, Pracownia Testów Psychologicznych PTP, Warszawa.
• Higgins E.T. 1987, Self-Discrepancy: A Theory Relating Self and Affect, „Psychological Review” 94, 319–340.
• James W. 1890, The Principles of Psychology, Holt, New York.
• Kelly G.A. 1955, The Psychology of Personal Constructs, Norton, New York.
• Kernberg O. 1976, Object Relations Theory and Clinical Psychoanalysis, Aronson, New York.
• Klein M. 2007, Miłość, poczucie winy i reparacja. Pisma, t. I, GWP, Gdańsk.
• Kohut H. 1971, The Analysis of the Self, International Universities Press, New York.
• Lecky P. 1945, Self-Consistency: A Theory of Personality, Island, New York.
• Mancuso J., Sarbin T.R. 1983, The Self-Narrative in the Enactment of Roles, w: T.R. Sarbin, C. Schiebe (red.), Studies of Social Identity, Praeger Press, New York.
• McAdams D.P. 1985, Power, Intimacy and the Life Story: Personological Inquires into Identity, Guilford, New York.
• McCrae R.R., Costa P.T. 1991, Adding Liebe und Arbeit: The Full Five-factor Model and Well-being, „Personality and Social Psychology Bulletin” 17, 227–232.
• Mahler M.S. 1963, Thoughts about Development and Individuation, „Psychoanalitic Study of the Child” 18, 307–324.
• Markus H. 1977, Self-schematas and Processing Information about Self, „Journal of Personality and Social Psychology” 35, 63–78.
• Markus H., Kunda Z. 1986, Stability and Malleability of Self-concept, „Journal of Personality and Social Psychology” 51, 858–886.
• Mischel W. 1968, Personality and Assessment, Wiley, New York.
• Mischel W. 1973, Toward a Cognitive Social Learning Reconceptualization of Personality, „Psychological Review” 80, 252–283.
• Segal H. 2005, Psychoanaliza, literatura i wojna, GWP, Gdańsk.
• Sękowska Z. 1991, Przystosowanie społeczne młodzieży niewidomej, PWN, Warszawa.
• Showers C.J. 1995, The Evaluative Organization of Self-knowledge, w: M. Kernis (red.), Efficacy, Agency and Self-esteem, Plenum, New York.
• Showers C.J. 1992, Evaluatively Integrative Thinking about Characteristics of the Self, „Personality and Social Psychology Bulletin” 18.
• Showers C.J., Abramson L.Y., Hogan M.E. 1998, The Dynamic Self: How the Concent and Structure of the Self-concept Change with Mood, „Journal of Personality and Social Psychology” 75.
• Showers C.J., Kevlyn S.B. 1999, Organization of Knowledge About a Relationship Partner: Implications for Liking and Loving, „Journal of Personality and Social Psychology” 76.
• Skinner B. 1974, About Behaviorism, Knopf, New York.
• Skorny Z. 1976, Proces socjalizacji dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa.
• Swann W.B., Jr. 1992, Seeking „Truth” fi nding Despair: Some Unhappy Consequences of a Negative Self-concept, „Current Directions in Psychological Science” 1, 15–18.
• Szewczuk W. (red.), 1998, Encyklopedia psychologii, Fundacja Innowacja, Warszawa.
• Rogers C. 1959, A Theory of Therapy, Personality and Interpersonal Relationships as Developed in the Client-centered Framework, w: S. Koch (red.), Psychology: A Study of Science, McGraw-Hill, New York.
• Tester A., Felson R.B., Suls J.M. 2004, Ja i tożsamość, GWP, Gdańsk.
• Tomaszewski T. 1975, Psychologia, PWN, Warszawa.
• Witkin H.A., Dyk R.B., Faterson H.F., Goodenough D.R., Karp S.A. 1962, Psychological Differentiation, Wiley, New York.