Famine and poverty in the army during the reign of the House of Vasa in the light of reports and diaries

• Authors: WOŹNICA Kamila
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The aim of the article is to present the phenomenon of famine in the army of the Crown and the Grand Duchy of Lithuania during the reign of the House of Vasa. Shortages of food were not present in the army constantly. Nevertheless, they were a frequent phenomenon during wars. It was not always possible to buy or steal something due to destructions in the area where the army was staying. In situations of no possibility to purchase food products, people tried to look for things that could fill their stomachs in the nearest surrounding. They would pick rhizomes, tree leaves, vegetables and herbs. Carrion as well as ill and injured animals were eaten. A symbol of famine was eating horse meat. The last resort was cannibalism.

Keywords

EN

House of Vasa; famine; cannibalism; food; army

• Publisher: Instytut Historii Uniwersytet w Siedlcach
• Journal: Historia i Świat
• Year: 2016
• Issue: 5
• Pages: 169-190
• Physical description: artykuł naukowy

Dates

published

2016

Contributors

author

WOŹNICA Kamila

• Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

References

• BARANOWSKI B. (1971), Kultura ludowa XVII i XVIII w. na ziemiach Polski Środkowej, Łódź.
• BARANOWSKI B. (1986), Ludzie gościńca w XVII – XVIII w., Łódź.
• BOGUCKA M. (1994), Staropolskie obyczaje w XVI – XVII wieku, Warszawa.
• BOGUCKA M. (2013), Między obyczajem a prawem. Kultura Sarmatyzmu w Polsce XVI – XVIII wieku, Warszawa.
• BOHUN T. (2013), Polacy na Kremlu. Fakty i mity, „Sensus Historiae”, 11.2, 71-85.
• BRAUDEL F. (1992), Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm XV – XVIII wiek, vol. 1, Struktury codzienności. Możliwe i niemożliwe, Warszawa.
• BURSCHEL P. (1999), Himmelreich und Hölle. Ein Söldner, sein Tagebuch und die Ordnung des Krieges, [in:] Zwischen Alltag und Katastrophe. Der Dreißigjärige Krieg aus der Nähe, B. von KRUSENSTJERN, H. MEDICK (hrsg.), Göttingen, 181-194.
• Choroba głodowa. Badania kliniczne nad głodem wykonane w getcie warszawskim z roku 1942,
• E. APFELBAUM, D. GUZIK (eds.), Warszawa 1946.
• CZAPLIŃSKI W., DŁUGOSZ J. (1976), Życie codzienne magnaterii polskiej w XVII wieku, Warszawa.
• CZEKAJ A. (2002), Obywatele czy kondotierzy? Postawy obywatelskie i moralne żołnierzy narodowego autoramentu wojsk Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII w., [in:] Staropolska sztuka wojenna XVI – XVII wieku, M. NAGIELSKI (ed.), Warszawa, 85-101.
• DŁUGOSZ J. (2000), Jakub Sobieski (1590 –1646), [in:] Polski Słownik Biograficzny, H. MARKIEWICZ (ed.), Warszawa /Kraków, 483-490.
• DŁUGOSZ J. (2000), Marek Sobieski (1628–1652), [in:] Polski Słownik Biograficzny, H. MARKIEWICZ (ed.), Warszawa /Kraków, 504-506.
• DUDEK L. (1972), Rozmieszczenie i zakwaterowanie wojsk w dawnej Polsce, „Przegląd Kwatermistrzowski”, 1, 111-125.
• DUDEK L. (1973), Zaopatrywanie wojsk w dawnej Polsce (do 1864 r.), Poznań.
• GMITEREK J. (2000), Marek Sobieski (1549–1605), [in:] Polski Słownik Biograficzny, H. MARKIEWICZ (ed.), Warszawa /Kraków, 502-504.
• HOSZOWSKI S. (1928), Ceny we Lwowie w XVI i XVII wieku, Lviv.
• KECKOWA A., MOLENDA D. (1978), Wyżywienie, [in:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie vol. 3,
• A. KECKOWA, D. MOLENDA (eds.), Wrocław.Warszawa/Kraków/Gdańsk, 301-323.
• KROCZAK J. (2006), Ludożercy na Kremlu (we współczesnych opisach i własnych relacjach), „Napis”, 12, 183-195.
• KUCHOWICZ Z. (1975), Obyczaje staropolskie, Łódź.
• KUCHOWICZ Z. (1992), Człowiek polskiego baroku, Łódź.
• LEPSZY K. and others (1962-1964), Jan III Sobieski, [in:] Polski Słownik Biograficzny, H. LEPSZY (ed.), Warszawa/Kraków, 413-422.
• LINDE S. B. (1814), Słownik języka polskiego, vol. 6, Warszawa.
• ŁOPATECKI K. (2012), „Disciplina militaris” w wojskach Rzeczypospolitej do połowy XVII wieku, Białystok.
• ŁOZIŃSKI W. (1974), Życie polskie w dawnych wiekach, Kraków.
• NAGIELSKI M. (1996), Adam Hieronim Sieniawski z Granowa h. Leliwa, [in:] Polski Słownik Biograficzny,
• H. MARKIEWICZ (ed.), Warszawa /Kraków, 102-105.
• NAGIELSKI M. (2001), Stosunki wojska ze społeczeństwem Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie XVII wieku w świetle poezji okolicznościowej, „Napis”, 7, 219-233.
• NAGIELSKI M. (2015), Żołnierz koronny w XVII wieku. Wybawca i bohater czy ciemiężyciel – w świetle zachowanych rejestrów szkód w księgach grodzkich i ziemskich Rzeczypospolitej, [in:] Społeczeństwo a wojsko, Społeczeństwo Staropolskie. Seria nowa, vol. 4, I. M. DACKA-GÓRZYŃSKA, A. KARPIŃSKI, M. NAGIELSKI (eds.), Warszawa, 135-154.
• NAMACZYŃSKA S. (1937), Kronika klęsk elementarnych w Polsce i w krajach sąsiednich w latach 1649 – 1696, Lviv.
• NOWAK T. (1936), Oblężenie Torunia w roku 1658, Toruń.
• NOWAK T., WIMMER J. (1981), Historia oręża polskiego, Warszawa.
• PLEWCZYŃSKI M. (2000), Jan Sobieski (1518 – 1564), [in:] Polski Słownik Biograficzny, H. MARKIEWICZ (ed.), Warszawa /Kraków, 496-497.
• RAJCA C. (2005), Głód na Ukrainie, Lublin.
• RUSSEL S. A. (2011), Głód. Historia nienaturalna, Warszawa.
• RYN Z. KŁODZIŃSKI S. (1983), Na granicy życia i śmierci: studium obozowego „muzułmaństwa”, „Przegląd Lekarski”, 40. 1, 27-73.
• SOBCZAK T. (1978), Wyżywienie, [in:] Historia kultury materialnej Polski w zarysie vol. 4, Z. KAMIEŃSKA,
• B. BARANOWSKI (eds.), Wrocław/ Warszawa /Kraków/Gdańsk, 329-337.
• SROGOSZ T. (2010), Żołnierz swawolny, Warszawa.
• SZPOTKOWSKI K. (2009), Pożywienie wojenne ludności cywilnej i wojsk w okresie wojny siedmioletniej, [in:] 250 rocznica bitwy pod Kijami. Materiały z konferencji naukowej zorganizowanej 20 listopada 2009 roku
• w Sulechowie, M. Nowacki (ed.), Sulechów/Świebodzin, 101-131.
• SZUL-SKJOELDKRONA T. (2002), Dyscyplina i morale armii koronnej w okresie pomiędzy Piławcami
• a kampanią zborowską 1649 r., [in:] Staropolska sztuka wojenna XVI – XVII wieku, M. NAGIELSKI (ed.), Warszawa, 103-114.
• SZYMAŃSKI J. (1976), Nauki pomocnicze historii, Warszawa.
• TANNAHILL R. (2014), Historia kuchni, Warszawa.
• TOMASZEWSKI E. (1934), Ceny w Krakowie w latach 1601 – 1795, Lviv.
• WIMMER J. (1964), Z problemów zaopatrzenia wojska w 2 połowie XVII wieku, [in:] Z dziejów wojny i polityki. Księga pamiątkowa ku uczczeniu siedemdziesiątej rocznicy urodzin prof. dra Janusza Wolińskiego, S. HERBST (ed.), Warszawa, 172-178.
• WIMMER J. (1965), Wojsko polskie w 2 połowie XVII wieku, Warszawa.
• WIMMER J. (1977), Wojsko, [in:] Polska XVII wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, J. TAZBIR (ed.), Warszawa, 162-211.
• WYCZAŃSKI A. (1969), Studia nad konsumpcją żywności w Polsce w XVI i pierwszej połowie XVII w., Warszawa.