Kierunki zmian w architekturze nadzoru finansowego ze szczebla UE powstałej po kryzysie finansowym z 2007 roku

• Authors: Głogowska-Mikołajczyk Agata

Title variants

EN

A Shifting Trends in EU-Level Supervisory Architecture after the Financial Crisis of 2007

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ważnym czynnikiem, który przyczynił się do wystąpienia kryzysu w 2007 r., były wzajemne, coraz ściślejsze i bardziej złożone powiązania rynków różnych regionów świata, m.in. dzięki funkcjonowaniu transgranicznych konglomeratów finansowych. Rynki finansowe poszczególnych krajów stały się od siebie zależne bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Znacznie wzrosło ryzyko systemowe. Konieczne zatem było opracowanie i wdrożenie skutecznych sposobów zapobiegania wystąpieniu poważnych nieprawidłowości na rynku finansowym, które w wyniku tzw. efektu zarażania szybko rozprzestrzeniały się na inne kraje. Ponadto na rynku finansowym wzrosła dominacja małej liczby wielkich instytucji finansowych, rzadko będących w badanym okresie przedmiotem odrębnych regulacji. Dodatkowo brak właściwych rozwiązań prawnych umożliwił przeprowadzanie przez banki oraz inne instytucje finansowe coraz bardziej ryzykownych transakcji. Decydowały się one na to, aby sprostać rosnącej w siłę konkurencji w postaci instytucji parabankowych, których działalności nie poświęcano odpowiedniej uwagi w obowiązujących wówczas aktach prawnych. Banki zaczęły zatem coraz szerzej angażować się w coraz bardziej ryzykowne przedsięwzięcia, w tym w udzielanie kredytów mniej wiarygodnym kredytobiorcom lub korzystanie z instrumentów strukturyzowanych. Konieczność zmian w systemie nadzoru nad rynkiem finansowym, a w szczególności bankowym, wynikała zatem z konieczności sprostania wielu problemom, które ujawnił kryzys finansowy z 2007 r. Liczne podmioty finansowe, w tym także banki, które powinny być instytucjami publicznego zaufania, wykazały się brakiem właściwej oceny ryzyka oraz doświadczyły problemów z jego zarządzaniem. Osłabienie dyscypliny na rynku bankowym przyczyniło się do powstania agresywnej polityki kredytowej, która połączona z brakiem właściwej ochrony klienta oraz krótkowzroczną oceną inwestycji zarówno ze strony kredytodawców jak i kredytobiorców, okazała się zgubna dla obu stron transakcji. Dodatkowo zbyt duże zaufanie wobec agencji ratingowych, skutkujące angażowaniem się coraz większej liczby podmiotów finansowych w transakcje, które z czasem okazały się bardziej ryzykowne niż wskazywały na to ratingi, nasiliły efekt zarażania. Do ryzyka systemowego przyczynił się także rozszerzający się rynek tzw. szarej bankowości. Nieadekwatna do dynamicznych zmian na rynku finansowym struktura nadzoru w UE, a także brak narzędzi i planów działania w obliczu kryzysu, utrudniły walkę z jego skutkami. Destabilizacja sektora bankowego w UE przyczyniła się nie tylko do recesji, która wystąpiła w wielu krajach członkowskich, ale także do kryzysu zadłużenia publicznego w strefie euro. Wobec tak wielu negatywnych konsekwencji skutków kryzysu zmiana architektury systemu nadzoru bankowego stała się nieunikniona. Zreformowano zatem całą strukturę nadzoru ze szczebla UE. (fragment tekstu)

EN

The financial crisis that started in 2007 revealed serious deficiencies in existing solutions that were supposed to secure financial stability of the banking system not only in the EU but in the whole world. Thus there has been a need for an approach focusing on a stronger banking supervision system that would be equipped with tools and measures facilitating the implementation of new provisions in all member states of the EU as well as eradicating the recognized shortcomings in the banking supervisory framework. New foundations for consolidated banking market supervision should be thoroughly considered since lack of transparency and overregulation are not likely to facilitate the process of restoring financial stability. So recognizing potential problems and their origins while drafting proposals for the changes to be implemented will possibly contribute first to a more efficient adoption of these provisions and second, if necessary, to easier amendment of the introduced framework. The article focuses on the comprehensive examination of the competences of institutions operating since 2011 within the financial supervision architecture at an EU level, including a critical review of the new proposals (single supervisory mechanism within the banking union) to be implemented in 2014. Considerable emphasis is put on the role of the ECB in regulating and controlling the banking sector.

Keywords

PL

Kryzys finansowy, Sektor bankowy, Ryzyko systemowe, Nadzór nad rynkiem finansowym, Efekt zarażania

EN

Financial crisis, Banking sector, Systemic risk, Financial market supervision, Contagion effect

• Publisher: Bankowy Fundusz Gwarancyjny
• Journal: Bezpieczny Bank
• Year: 2014
• Issue: 1(54)
• Pages: 123-156

Contributors

author

Głogowska-Mikołajczyk Agata

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

References

• A comprehensive EU response to the financial crisis: a strong financial framework for Europe and a banking union for the eurozone, Press Release, http://europa.eu/rapid/ press-release_MEMO-13-679_en.htm?locale=en (dostęp: 01.08.2013).
• Barcz J. (red.), Ustrój Unii Europejskiej, Instytut Wydawniczy Europrawo, Warszawa 2010.
• Carmassi J., Di Noia C., Micossi S., Banking Union: A federal model for the European Union with prompt corrective action, No. 282, CEPS Policy, 18 September 2012.
• Cervellati E.M., Fioriti E., Financial Supervision in EU Countries, EFMA Annual Meeting, Helsinki, 25-29.06.2003, http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_ id=873064 (dostęp: 01.08.2013).
• De Gregorio J., Recent challenges of inflation targeting, [w:] Perspectives on inflation targeting, financial stability and the global crisis, BIS Papers No. 51.
• de Larosière J. (i in.), The High-level on Financial Supervision in EU, Brussels, 25.02.1009, http://ec.europa.eu/internal_market/finances/docs/de_larosiere_report_ en.pdf (dostęp: 01.08.2013).
• Delimatsis P., Financial Innovation and Prudential Regulation - The New Basel III Rules, World Trade Centre, TILEC Discussion Paper DP 2012-016, Tilburg 23.04.2012.
• Dombret A., Tucker P., A blueprint for finishing the job on financial regulation, Deutsche Bundesbank, Auszüge aus Presseartikeln Nr 22, Frankfurt/London 23.05.2012.
• EU Banking Union, Right idea, poor execution, EU Monitor European Integration, DB Research, 04.09.2013.
• European Parliament finalises Financial Supervisory Architecture, Linklaters, 05.10.2010, http://www.linklaters.com/pdfs/mkt/london/A12544968.pdf (dostęp: 01.08.2013).
• Ferran E., Crisis-Driven EU Financial Regulation Reform, Legal Studies Research Paper Series, University of Cambridge, Paper No. 6/2012, March 2012.
• Ferran E., Understanding the New Institutional Architecture of EU Financial Market Supervision, Legal Studies Research Paper Series, University of Cambridge, Paper No. 29/2011, May 2011.
• Financial Supervision in the EU, Financial Market Special, EU Monitor 84, 04.08.2011.
• Goyal R. (i in.), A Banking Union for the Euro Area, IMF, 2013, http://www.imf.org/ external/pubs/ft/sdn/2013/sdn1301.pdf (dostęp: 01.11.2013).
• Heinemann F., Schüler M., A Stiglerian View on Banking Supervision, Centre for European Economic Research (ZEW), Mannheim May 2003.
• Hübner D., Europa nie ma chwili do stracenia, http://www.ekonomia.rp.pl/artykul/ 1073752.html?print=tak&p=0 (dostęp: 10.01.2014).
• Kasiewicz S., Kurkliński L., Europejska unia bankowa a szanse i zagrożenia dla rozwoju polskiego sektora bankowego, [w:] A. Alińska, B. Pietrzak (red.), Stabilność systemu finansowego - instytucje, instrumenty, uwarunkowania, CeDeWu.pl, Warszawa 2012.
• Lanoo K., Concrete steps towards more integrated financial oversight: the EU response to crisis, Centre for European Policy Studies, Task Force Report, 2008.
• Liikanen E., High-level Expert Group on reforming the structure of the EU banking sector, 2 October 2012, http://ec.europa.eu/internal_market/bank/docs/high-level_ expert_group/report_en.pdf (dostęp: 01.11.2013).
• Masciandaro D., Nieto M.J., Quintyn M., Will They Sing the Same Tune? Measuring Convergence in the new European System of Financial Supervisors, IMF Working Paper WP/09/142.
• Pan E.J., Four challenges to financial regulatory reform, Cardozo Legal Studies Research Paper No. 280, Villanova Law Review, Vol. 55, 10.12.2009.
• Przybylska-Kapuścińska W., Bank centralny i stabilność finansowa - ku nowemu konsensusowi, [w:] A. Alińska, Eseje o stabilności finansowej, CeDeWu.pl, Warszawa 2012.
• Quintyn M., Ramirez S., Taylor M., The Fear of Freedom: Politicians and the Independence and Accountability of Financial Sector Supervisors, IMF Working Paper, WP/07/25.
• Schoenmaker D., Banking Supervision and Resolution: The European Dimension, DSF Policy Paper, No. 19, Duisberg, January 2012.
• Sławiński A., Kierunki ewolucji nadzoru bankowego, [w:] A. Alińska (red.), Polityka monetarna i fiskalna a stabilność sektora finansowego, CeDeWu.pl, Warszawa 2012.
• Till default do us part, "The Economist", 08.06.2013.
• US financial market reform, The economics of the Dodd-Frank Act, DB Research, EU Monitor 77, 28.09.2010.
• Van Meerten H., Ottow A., The proposals for the European Supervisory Authorities: the right (legal) way forward?, Clifford Chance, New York, 02.12.2009, http://ssrn.com/ abstract=1517371 (dostęp: 01.08.2013).
• Verhelst S., Renewed Financial Supervision in Europe, Egmont Paper 44, Royal Institute for International Relations, Academia Press, Brussels March 2011.
• Verhelst S., The Single Supervisory Mechanism: A Sound First Step In Europe's Banking Union?, Egmont March 2013.
• Veron N., A realistic bridge towards European banking union, Breugel Policy Contribution, 2013/09, June 2013.
• Wajda P., Rola decyzji administracyjnej w nadzorze nad polskim systemem finansowym, C.H. Beck, Warszawa 2009.
• Wymeersch E., The European Banking Union, a first analysis, Financial Law Institute, Ghen University, 2012.
• Wymeersch E., The Institutional reforms of the European Financial Supervisory System, an interim report, Financial Law Institute, Ghent University, ECGI, Working Paper No. 2010-01, Jan 2010.
• Zaleska M., Unia bankowa - koncepcja i wyzwania, [w:] M. Zaleska (red.), Unia bankowa, Difin, Warszawa 2013.
• http://www.consilium.europa.eu/uedocs/cms_data/docs/pressdata/PL/ec/131295.pdf (dostęp: 01.11.2013).
• https://www.ecb.europa.eu/ssm/pdf/4preport/fourpresidentsreport2012-12-05PL.pdf (dostęp: 01.11.2013).