Witold Wirpsza w kręgu paryskiej „Kultury” (1972–1985)

• Authors: Pawelec Dariusz

Title variants

EN

Witold Wirpsza in the Circle of the Paris “Kultura” (“Culture”) (1972–1985)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podsumowuje obecność Witolda Wirpszy na łamach jednego z najważniejszych pism polskiej emigracji XX wieku. Po tym jak polskie władze nie zgodziły się przedłużyć pisarzowi ważności paszportu, Wirpsza pozostał w Berlinie Zachodnim. W latach 1972–1985 ogłosił w paryskiej „Kulturze” blisko 60 tekstów, w tym wiersze, eseje, polemiki, recenzje, rozmowy, opowiadania, listy do redakcji i listy otwarte. Autor artykułu omawia te publikacje w kontekście korespondencji pisarza z osobami istotnymi dla miesięcznika. Tekst wzbogacają fragmenty listów zdeponowanych w berlińskim Archiv der Akademie der Künste. Głównym respondentem Wirpszy jest Jerzy Giedroyc, redaktor naczelny „Kultury”. W artykule są też cytowane listy od Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Leszka Kołakowskiego, Józefa Czapskiego i Marii Danilewicz-Zielińskiej. Autor szkicu pokazuje wizerunek Wirpszy jako twórcy obdarzonego temperamentem polemicznym. Pisarz był w kręgu „Kultury” postacią „dobrze obecną”, szczególnie w pierwszym okresie współpracy. W latach osiemdziesiątych jego aktywność wyraźnie osłabła, co było spowodowane problemami zdrowotnymi. Zwieńczeniem „dobrej obecności” pisarza w miesięczniku był opublikowany po jego śmierci szkic wspomnieniowy „Imiennik” autorstwa Wiktora Woroszylskiego.

EN

The article sums up Witold Wirpsza’s presence on the pages of one of the most paramount periodicals of the Polish 20th century emigration. Following the decision of the Polish authorities that refused to prolong the validity of his passport, the writer stayed in West Berlin. Between 1972 and 1985 he published in the Paris “Kultura” (“Culture”) almost 60 pieces, including poems, essays, polemics, reviews, conversations, short stories, letters to editors, and open letters. The author of the article traces the publications, and discusses them in the context of Wirpsza’s correspondence with the other figures who prove influential for this monthly. The text in enriched by fragments of letters deposited in Berlin Archiv der Akademie der Künste. Wirpsza’s main respondent is Jerzy Giedroyc―the editor-in-chief of ”Culture.” Other authors of letters quoted in the paper are Gustaw Herling-Grudziński, Leszek Kołakowski, Józef Czapski, and Maria Danilewicz-Zielińska. Pawelec pictures Wirpsza in “Culture” as a writer of polemical temperament. In the circle of “Culture” he was a “well present” figure, especially in the first period of his cooperation with this journal. His activity clearly downtones in the 1980s due to health problems. The crowning of the writer’s “good presence” in “Culture” was a remembrance sketch published after his death in the monthly in question by Wiktor Woroszylski entitled “Imiennik” (“Namesake”).

Keywords

PL

Witold Wirpsza; „Kultura” paryska; Jerzy Giedroyc; Gustaw Herling-Grudziński; Leszek Kołakowski; Józef Czapski; Maria Danilewicz-Zielińska

EN

Witold Wirpsza; Paris “Kultura” (“Culture”); Jerzy Giedroyc; Gustaw Herling-Grudziński; Leszek Kołakowski; Józef Czapski; Maria Danilewicz-Zielińska

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2023
• Volume: 114
• Issue: 1
• Pages: 85-100

Dates

printed

2023-03-28

Contributors

author

Pawelec Dariusz

• Uniwersytet Śląski, Katowice

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2023.1.6