Odnowa teologii episkopatu zaczynem doktryny kolegialności episkopalnej w analizie rozwoju teologii i wydarzeń Kościoła belgijskiego przed Soborem Watykańskim II

• Authors: Artur A. Kasprzak

Title variants

EN

The Episcopate’s Revival of Theology as the Beginning of the Collegiality Doctrine in the Analysis of the Development of Theology and Events in the Belgian Church Before the Second Vatican Council

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wiele kwestii teologicznych podjętych przez Sobór Watykański II było owocem dogłębnych przemyśleń na wiele lat przed tym wydarzeniem. W przypadku kolegialności episkopalnej, środowisko, teologia oraz wydarzenia Kościoła w Belgii świadczą o szczególnej roli owego wpływu w tym czasie. Kolegialność episkopalna w swoim zaczynie dotyczy zawsze próby wprowadzania w życie odnowionej wizji Kościoła. To wizja w której winno znaleźć się pragnienie służenia jedności chrześcijan, poszukiwanie refleksji teologicznej opierającej się na najstarszej Tradycji Kościoła, winna wyrażać się odwaga podejmowania niełatwych tematów odnowy struktury Kościoła. Niniejsze studium wskazuje na szczególną postawę wielkich pasterzy przedsoborowego Kościoła w Belgii, którzy realizowali takie właśnie perspektywy w swojej działalności duszpasterskiej. Wykazujemy, iż rolę taką pełnili: kardynał Desire-Joseph Mercier, prymas Belgii oraz Dom Lambert Beauduin, założyciel wspólnoty jedności w Chevetogne. Te dwie postaci stanowią wzór pracy u podstaw promocji wizji Kościoła żyjącego w komunii, w której biskupi z papieżem oraz pomiędzy sobą realizują odpowiedzialność za Kościół. Ukazujemy ową świadomość poprzez analizę działalności środowiska „trzech prężnych ośrodków”: diecezjalnego, uniwersyteckiego i monastycznego. Ukazujemy podstawy takiego samego dążenia w refleksjach, jakie pojawiają się w okolicznościach, takich jak: rocznica dziewięciu wieków schizmy ze Wschodem, obszernej dyskusji na temat sakramentalności episkopatu wywołanej hipotezą o. Beyera, czy w kontekście „Ruchu soborowego” dążącego do wzmocnienia ogólnego przekonania o potrzebie zwołania nowego soboru powszechnego.

EN

Many theological questions undertaken by the Second Vatican Council were the result of deep reflections from many years before that event. In the case of Episcopal collegiality the environment, theology and the events in the Belgian Church prove that this influence had a special role at that time. Episcopal collegiality in its beginnings is always connected with an attempt at introducing a revived vision of the Church. It is a vision, in which the will to serve the unity of Christians and a search for theological reflection based on the oldest Tradition of the Church should be present; it also should express the courage to undertake difficult subjects connected with the revival of the Church structure. The present study shows a special attitude of the great shepherds of the pre-Council Church in Belgium who strove towards such aims in their pastoral work. We show that such a role was played by: Cardinal Desire-Joseph Mercier, the Primate of Belgium, and Dom Lambert Beauduin, who established a community devoted to Christian unity at Chevetogne. These two figures are a model of work at the foundations of the vision of the Church living in a communion, in which bishops together with the Pope, and also among themselves, build responsibility for the Church. We show this awareness by analyzing the work of the circle of “the three thriving centers”: the diocesan, university and monastic ones. We present the basis of the same trend in reflections appearing in such circumstances as: the nine hundredth anniversary of the East-West schism of 1054, the broad debate on the sacramentality of the episcopate triggered by Father Beyer’s hypothesis, or in the context of the “Council movement” striving for strengthening the general convictions about the need to convoke a new Council.

Keywords

PL

episkopat; kolegialność; nieomylność papieska; relacje ekumeniczne; D. J. Mercier; L. Beauduin; Ordo Episcoporum; Chevetogne

EN

Episcopal collegiality; papal infallibility; ecumenical relations; D.-J. Mercier; L. Beauduin; Ordo Episcoporum; Chevetogne

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2014
• Volume: 61
• Issue: 2: Teologia Dogmatyczna
• Pages: 135-178

Contributors

author

Artur A. Kasprzak

• Instytut Teologiczny UKSW w Kaliszu

References

• Aubert R., La théologie catholique au milieu du XXe siècle, Paris: Casterman / Tournai 1954.
• Beauduin L. D., L’Infaillibilité du Pape et l’Union, „Irénikon” 1927, nr 8, s. 449-453.
• Beyer J., Nature et Position du Sacerdoce, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, nr 4 [c.d. artykułu w numerze 5 z 1954 r.], s. 356-373, 467-480.
• Botte B. D., „Presbyterium” et „Ordo episcoporum”, „Irénikon” 1956, nr 1, s. 5-27.
• Botte B. D., Marot H., Congar Y., Le Concile et les Conciles. Contri-bution à l’histoire de la vie conciliaire de l’Eglise, Gembloux: Ed. de Chevetogne / Cerf 1960.
• Bouyer L., Dom Lambert Beauduin. Un homme d’Eglise, Tournai 1964, „Eglise vivante” [s.n.].
• Charue A.-M., L’évêque dans l’Eglise, „Documentation Catholique” 1957, nr 1251, s. 629-636.
• Charue A.-M., Le clergé diocésain tel qu'un évêque le voit et le souhaite, [S.l.J: Desclée 1960.
• Charue A.-M., L’Enseignement de S.S. Pie XII et de S.S. Jean XXIII sur l'épi- scopat, w: L’Episcopat et l'Eglise universelle, Paris: Ed.du Cerf 1962, s. 7-16.
• Congar Y., Le peuple fidèle et la fonction prophétique de l’Eglise, „Irénikon” 1951, nr 24, s. 289-312, 440-466.
• Congar Y., Jalons pour une théologie du laïcat, (UnSa, nr 23), Paris: Cerf 1953.
• Congar Y. éd.. La collégialité épiscopale. Histoire et théologie, (UnSa, nr 52), Paris: Cerf 1965.
• Coppens J., Monseigneur Gérard Philips. Sa carrière et son oeuvre, w: Ecclesia a Spiritu Sancto edocta. Lumen Gentium, 53. Mélanges théologiques. Homma-ge à Mgr Gérard Philips, (BETL, nr 27), Gembloux: Ed. J. Duculot S.A. 1970, s. XI-XXXVII.
• Coppens J., Monseigneur Gérard Philips. In Memoriam, „Ephemerides Theologicae Lovanienses” 1972 [s.n.J (XII), s. 321-332.
• Declerck L., Haquin A. éd., Mgr Albert Prignon. Recteur du Pontificio Collegio Belga. Journal conciliaire de la 4e session, (CahRTL, nr 35), Louvain-la- Neuve Faculté de Théologie Louvain-la-Neuve 2003.
• Declerck L., Louchez E., Inventaire des Papiers conciliaires du cardinal L.-J. Suenens, (CahRTL, nr 31), Louvain-la-Neuve Publications de la Faculté de Théologie Louvain-la-Neuve 1998.
• Declerck L., Verschooten W., Inventaire des papiers conciliaires de Monseigneur Gérard Philips, secrétaire adjoint de la Commission doctrinale, (IT, nr 24), Leuven Bibliotheek van de Faculteit Godgeleerdheid / Peeters 2001.
• Dejaifve G., Lueurs d’Espoir, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, t. 76, s. 664-672.
• Dupré la Tour Fr.,Le Synode des évêques dans le contexte de la collégia¬lité. Une étude théologique de Pastor Aeternus à Aposto/os Suos, Malesherbes: Parole et Silence 2004.
• Grootaers J., Une restauration de la théologie de l'épiscopat. Contribution du cardinal Alfrink à la préparation de Vatican II, w: (ilaube im Prozess. Christsein nach dem II. Vatikanum, Freiburg Basel-Wien: Herder 1984, s. 778-825.
• Grootaers J., Actes et acteurs à Vatican II. (BETL, nr 139), Louvain: Peeters 1998.
• Grootaers J., La résurgence d’une théologie de l'épiscopat en Belgique et aux Pays-Bas 1948-1958, w: Actes et acteurs à Vatican II, (BETL, nr 139), Lou¬vain: Peeters 1998, s. 339-357.
• Herman E., Neuf siècles de schisme entre l’Eglise d’Orient et d’Occident, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, t. 76, s. 576-610.
• Janin R., Le schisme byzantin de 1054, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, t. 76, s. 563-575.
• Kempeneers J., Le cardinal van Roey en son temps 1874-1961. Trente-cinq années d'épiscopat, (BETL, nr 30), Bruxelles/Gembloux: Oeuvres Pontificales Missionnaires / Editions J. Duculot S. A. 1971.
• Lanne E., Le rôle du Monastère de Chevetogne au Deuxième Concile du Vati¬can, w: The Belgian Contribution to the Second Vatican Council. International Research Conference at Mechelen, Leuven and Louvain-la-Neuve (September 12- lb, 2005), (BETL, nr 216), Louvain: Peeters Publishers 2008.
• Loonbeek R., Mortiau J., Un pionnier Dom Lambert Beauduin (1873-1960) Liturgie et Unité des chrétiens, (ULRTHP, t. I, z. 12), Wetteren: Ed. de Chevetogne 2001.
• Loonbeek R., Mortiau J., Un pionnier Dom Lambert Beauduin (1873-1960) Liturgie et Unité des chrétiens, (ULRTHP, t. II, z. 13), Wetteren Ed. de Chevetogne 2001.
• Lord Halifax, The Conversations at Malines 1921-1925. Les Conversations de Malines 1921-1925. Original Documents. Documents originaux, London: Philip Allan & Co Ltd 1930.
• Mailleux P., L’union est-elle possible?, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, t. 76, s. 655-663.
• Marot H., La Collégialité et le Vocabulaire épiscopale du Ve au VIIe siècle, „Irénikon” 1963, nr 36; 1964, nr 37, s. 41-60, 198-226.
• Martimort A.-G.: De l'évêque, Paris: La Clarté-Dieu 1946.
• Passelecq G., Poswick F., Table pastorale de la Bible. Index analyti¬que et analogique, Paris: P. Lethielleux 1974.
• Pottmeyer H. J., Le rôle de la papauté au troisième millénaire. Une relecture de Vatican I et de Vatican II, Paris: Cerf 2001.
• Reynal G. d., Dictionnaire des théologiens et de la théologie chrétienne, Paris: Bayard / Centurion 1998.
• Roncalli A. G., Angelo Giuseppe Card. Roncalli Patriarca di Venezia. Scritti e Discorsi. (1957-1958), t. III, Roma: Edizioni Paoline 1959.
• Rousseau D. O., 1054-1954. L’Eglise et les Eglises. Neuf siècles de douloure¬use séparation entre l’Orient et l’Occident, t. 2, Chevetogne: Ed. de Chevetogne
• 1954.
• Rousseau D. O., La vraie valeur de l’Episcopat dans l’Eglise, „Irénikon” 1956, nr 2, s. 121-142.
• Rousseau D. O., In memoriam: Dom Lambert Beauduin (1873-1960), „Irénikon” 1960, nr 1, s. 3-28.
• Rousseau O. d., Au service de la Parole de Dieu. Mélanges offerts à Monseigneur André-Marie Charue Evêque de Namur. Extrait. Les journées oecuméni¬ques de Chevetogne (1942-1967), Gembloux: Editions J. Duculot, S. A. 1969.
• Schelkens K., Declerck L., Carnets conciliaires de Mgr Gérard Philips Secrétaire adjoint de la Commission Doctrinale. Texte néerlandais avec traduction française et commentaires, (IT, nr 29), Leuven Maurits Sabbebibliotheek Faculteit Godgeleerdheid / Peeters Katholieke Universiteit Leuven. Faculteit Godgeleer- dheid. Centrum voor Conciliestudie Vaticanum II, 2006.
• Strotmann Th., Les coryphées Pierre et Paul et les autres apôtres, „Irénikon” 1963, nr 36, s. 164-176.
• Suenens L.-J., Souvenirs et Espérances, Paris: Librairie Arthème Fayard 1991.
• Suenens L.-J., Les Imprévus de Dieu. [s.l.J: Libraire Arthème Fayard 1993.
• Tyszkiewicz S., Le visage de l’orthodoxie, „Nouvelle Revue Théologique” .1954. t. 76. s. 611.-630,
• Wenger A., Les divergences doctrinales entre l’Église catholique et les Églises orthodoxes, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, t. 76, s. 631-654.
• [Mélanges]: The Conversations at Malines 1921-1925. Les conversations de Malines 1921-1925, Oxford: Oxford University Press 1927.
• D.O.R. [S.A, prawdopodobnie Dom O. Rousseau], Neuf siècles de Schisme ( 1054- 1954) Regards sur l'Orthodoxie, „Nouvelle Revue Théologique” 1954, nr 6, s. 561-562.
• D.O.R. [S.A, prawdopodobnie Dom O. Rousseau], Sa Sainteté Jean XXIII, „Irénikon” 1958, nr 31, s. 425-426.