Obszary wiedzy z zakresu edukacji zdrowotnej wśród studentów wychowania fizycznego i innych specjalności nauczycielskich

• Authors: Kosiba Grażyna , Bogacz-Walancik Agnieszka , Wojtowicz Agnieszka , Gacek Maria

Title variants

EN

Knowledge in the field of health education among students of physical education and other teacher education faculties

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel badań. Celem badań była ocena i porównanie poziomu wiedzy dotyczącej uwarun­kowań zdrowia i edukacji zdrowotnej studentów wychowania fizycznego i innych specjalności nauczycielskich. Materiał i metody. Zastosowaną metodą był sondaż diagnostyczny, a na­rzędziem test wiedzy. Badania przeprowadzono w losowo wybranej grupie 607 osób, w tym 464 kobiet (76,44%) i 143 mężczyzn (23,56%) – studentów III roku studiów licencjackich czterech krakowskich uczelni: Uniwersytetu Pedagogicznego, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowskiej Akademii oraz Akademii Wychowania Fizycznego. Poziom wiedzy oceniono za pomocą autorskiego testu wiedzy na temat zdrowia i jego uwarunkowań oraz edukacji zdrowotnej. Wyniki. Wśród młodzieży akademickiej dominował przeciętny poziom wiedzy w zakresie uwarunkowań zdrowia i edukacji zdrowotnej, zróżnicowany w zależności od płci, wyższy wśród studentek niż studentów. Nie stwierdzono natomiast statystycznie istotnych różnic między studentami poszczególnych uczelni, niezależnie od programu studiów czy realizowania treści z zakresu edukacji i profilaktyki zdrowotnej. Wnioski. Zróżnicowany po­ziom wiedzy w zakresie czynników warunkujących zdrowie może wyznaczać kierunki i cele edukacji zdrowotnej studentów.

EN

Background. The study purpose was to evaluate and compare the level of knowledge in health determinants and health education among students of physical education and other teaching specialties. Material and methods. The diagnostic survey method and the knowledge test tool were applied. The research was conducted in a randomly selected group of 607 third year students from four Cracow universities: Pedagogical University, Jagiellonian Uni­ver­sity, Krakow University, and University of Physical Education. The level of knowledge was assessed with the authors’ test concerning health, its determinants, and health education. Results. An average level of knowledge dominated among the students; it varied between genders, being higher in women. There were, though, no statistically significant differences between different universities, regardless of the study program or the implementation of content in the field of health. Conclusions. The differentiated level of knowledge in health determinants may settle the directions and goals of health education for students.

Keywords

PL

zdrowie; edukacja zdrowotna; wiedza; studenci kierunków nauczycielskich

EN

health; health education; knowledge; students of teacher education faculties

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2017
• Volume: 58
• Pages: 79-88

Dates

published

2017-09-29

Contributors

author

Kosiba Grażyna

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

author

Bogacz-Walancik Agnieszka

• Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie

author

Wojtowicz Agnieszka

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

author

Gacek Maria

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

References

• Binkowska-Bury, M., Marć, M., Januszewicz, P. (2010). Wiedza o zdrowiu a zachowania ryzykowne w środowisku młodzieży akademickiej. Medycyna Ogólna, 16(1), 100–113.
• Chin, M.K., Edginton, C.R. (2014). Physical education and health. Global perspectives and best practice. Urbana: Sagamore Publishing LLC.
• Dąbska, O., Żołnierczuk-Kieliszek, D. (2016). Poziom wiedzy na temat cukrzycy – badanie ankietowe studentów wybranych szkół wyższych z Lublina. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 6(4), 285–293.
• Decreto 97/2015, de 3 de marzo, por el que se establece la ordenación y las enseñanzas correspondientes a la Educación Primaria en la Comunidad Autónoma de Andalucía (b.d.). W: Enseñanzas propias de la Comunidad Autónoma de Andalucía para la Educación Primaria (s. 11–40). Junta de Andalucia.
• Drabik J., Pawłucki A. (1999). O potrzebie zmiany kształcenia nauczycieli wychowania fizycznego. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, 2, 58–61.
• Duda-Zalewska, A. (2012). Zachowania zdrowotne nauczycieli a staż pracy w zawodzie. Hygeia Public Health, 47(2), 183–187.
• Empfehlungen zur Gesundheitsförderung und Prä­ven­tion in der Schule. Bek. des MK vom 8.2.2013–34-82113.
• Fedyn, B. (2001). Gotowość zawodowa nauczyciela do udziału w edukacji zdrowotnej. W: B. Woynarowska, M. Kapica (red.), Teoretyczne podstawy edukacji zdrowotnej. Stan i oczekiwania (s. 186–190). Warszawa: KOWEZ.
• Gacek, M. (2007). Próba ewaluacji edukacji żywieniowej wśród studentek Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. Nowiny Lekarskie, 76(1), 25–28.
• Gaweł, A. (2003). Pedagodzy wobec wartości zdrowia. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Jensen, B.B., Simovska, V. (red.) (2002). Models of health promoting schools in Europe. Pobrano z: http://www.nepes.eu/files/models%20of%20health%20promoting%20schools.pdf [dostęp: 06.03.2017].
• Jensen, B.B., Simovska, V. (2005). Involving students in learning and health promotion processes – clarifying why?, what? and how? Promotion and Education, 12(3–4), 150–156.
• Kalinina, I.A. (2015). Information awareness of students – future technology for healthy lifestyles teachers and training in their educational activities in area of human health preservation. Gigiena i Sanitariia, 94(9), 16–18.
• Kosiba, G. (2009). Doskonalenie i rozwój zawodowy nauczycieli wychowania fizycznego. Kraków: AWF.
• Kowalski, M. (2006). Zdrowie i kultura zdrowotna – różne perspektywy poznawcze. W: M. Kowalski, A. Gaweł (red.), Zdrowie – Wartość – Edukacja (s. 15–105). Kraków: Impuls.
• Krzos, A., Rząca, M., Charzyńska-Gula, M. (2013). Przyjmowanie przez studentów leków bez konsultacji lekarskiej. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 19(4), 530–534.
• Laudańska-Krzemińska, I. (2014). Health behaviours and their determinants among physical education and pedagogy students as well as school teachers – a comparison study. Acta Universitatis Carolinae Kinanthropologica, 50(2), 69–78.
• Łączek, T. (2008). Wartość zdrowia w procesie kształcenia nauczycieli. Zdrowie – Kultura Zdrowotna – Edukacja, 1, 69–74.
• Łuczak, J., Kroma, M. (2015). Rekreacyjna aktywność fizyczna w stylu życia studentów Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu. Studia Periegetica, 13(1), 123–143.
• McKenzie, T., Lounsbery, M.A. (2013). Physical education teacher effectiveness in a public health context. Research Quarterly for Exercise and Sport, 84(4), 419–430.
• Paulus, P. (2004). Die gute gesunde Schule. Mit Gesundheit gute Schule machen. Engagement. Zeitschrift für Erziehung und Schule, 2, 137–143.
• Prażmowska, B., Dziubak, M., Morawska, S., Stach, J. (2011). Wybrane zachowania zdrowotne nauczycieli szkół średnich. Problemy Pielęgniarstwa, 19(2), 210–218.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz.U. 2004 nr 207 poz. 2110).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. 2009 nr 4 poz. 17).
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. 2017 poz. 356).
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie standardów kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz.U. 2012 poz. 131).
• Senderowska, J., Muszyńska, A. (2013). Racjonalna antybiotykoterapia w podstawowej opiece zdrowotnej. Family Medicine & Primary Care Review, 15(3), 389–390.
• Seń, M., Zacharczuk, A., Lintowska, A. (2012). Zachowania żywieniowe studentów wybranych uczelni wrocławskich a wiedza na temat skutków zdrowotnych nieprawidłowego żywienia. Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne, 2(2), 113–123.
• Sokolova, N.V., Popov, V.I., Kartysheva, S.I., Koroleva, A.O. (2014). Some aspects of prevention activity of the teacher, directed to the improvement of the health of schoolchildren. Gigiena i Sanitariia, 1, 90–91.
• Storey, K.E., Montemurro, G., Flynn, J., Schwartz, M., Wright, E., Osler, J. i wsp. (2016). Essential conditions for the implementation of comprehensive school health to achieve changes in school culture and improvements in health behaviours of students. BMC Pubic Health, 16(1), 1133.
• Wojtyniak, B., Goryński, P., Moskalewicz, B. (2012). Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.
• Woynarowska, B. (2012a). Edukacja zdrowotna w nowych standardach kształcenia nauczycieli. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne, 5, 4–10.
• Woynarowska, B. (2012b). Edukacja zdrowotna w podstawie programowej kształcenia ogólnego. W: B. Woynarowska (red.), Edukacja zdrowotna. Poradnik dla nauczycieli wychowania fizycznego w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych (s. 14–24). Kielce: ZNP.
• Woynarowska-Sołdan, M., Tabak, I. (2013). Zachowania prozdrowotne nauczycieli i innych pracowników szkoły. Medycyna Pracy, 64(5), 659–670.
• Wrona-Wolny, W., Brudecki, J. (2006). Zależność pomiędzy podejmowaniem zachowań ryzykownych a wiedzą na ich temat na przykładzie picia alkoholu przez młodzież. Roczniki PZH, 57, 147–153.