Osiąganie dojrzałości moralnej

• Authors: Marek Zbigniew

Title variants

EN

Achieving Moral Maturity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zaistnienie harmonii we współżyciu ludzi uważamy za jedno z podstawowych zadań wychowania. Ciągle aktualne jest przy tym pytanie o to, co należy czynić, by ona istniała. Osiąganie takiej umiejętności nazywamy moralnością, która jest przedmiotem oddziaływań wychowawczych. Jej istotę upatrujemy w nabywaniu zdolności rozróżniania i wybierania wartości oraz respektowania ich w codziennym życiu. W takim przypadku mówimy o moralności przyrównywanej do wewnętrznego kompasu, który wskazuje człowiekowi drogę postępowania i nakłania do kroczenia nią. Na wybór określonego sposobu postępowania osoby znaczący wpływ wywierają przyjmowane koncepcje antropologiczne objaśniające naturę człowieka. W artykule przyjmujemy, że człowiek jako istota cielesno-duchowa potrzebuje wsparcia do swego rozwoju fizycznego i duchowego. W tym ostatnim wymiarze dużym wsparciem jest rozwijana przez procesy wychowania duchowość. To za jej pośrednictwem człowiek nadaje swemu życiu określony styl i formę. Innym istotnym wsparciem w rozwoju moralnym człowieka jest wiara religijna. Wspiera ona rozwój wyższych potrzeb człowieka, jakimi są potrzeby duchowe. Ich zaspokajanie kształtuje w osobie zapotrzebowanie na wartości niematerialne, a to z kolei sprzyja nabywaniu umiejętności krytycznego myślenia o sobie w świetle treści i zasad życia religijnego oraz podejmowania wysiłków do tworzenia warunków harmonijnego życia społecznego.

EN

We consider introducing harmony among individuals to be one of the main tasks of education. How to attain it is still the question. Achieving such a skill, called morality, is the object of educational activities. Its essence is seen in acquiring the capability to discern and choose values and respect them in one’s daily life. In this sense morality can be compared to the internal compass which points to the man the way of conduct and urges to follow it. The choice of specific practices is influenced by accepted anthropological concepts explaining human nature. This paper argues that man as a corporeal-spiritual being needs support for his physical and spiritual development. In the latter dimension his development is greatly assisted by the education-enhanced spirituality. It is through spirituality that man gives his life a certain style and form. Another important support in the moral development of man is religious faith. It supports the development of higher human needs, such as spiritual needs. Satisfying these needs creates the person’s demand for immaterial values, and this in turn fosters her ability of critical self-reflection in the light of the contents and principles of religious life, and of striving to create conditions for a harmonious social life.

Keywords

PL

moralność; dojrzałość; natura człowieka; duchowość; kompetencje; poznanie naturalne i religijna; wiara religijna

EN

morality; maturity; human nature; spirituality; competences; natural and religious knowledge; religious faith

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie
• Journal: Studia Paedagogica Ignatiana
• Year: 2016
• Volume: 19
• Issue: 1
• Pages: 39-56
• Physical description: artykuł naukowy

Dates

published

2016-07

Contributors

author

Marek Zbigniew

• Akademia Ignatianum w Krakowie

References

• Brezinka W., Wychowanie i pedagogika w dobie przemian kulturowych, przeł. J. Kochanowicz, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
• Chlewiński Z., Dojrzałość, osobowość, sumienie religijność, W Drodze, Poznań 1991.
• Chmielewski M., Duchowość, w: Leksykon duchowości katolickiej, red. M. Chmielewski, Wydawnictwo „M”, Lublin – Kraków 2002.
• Cichoń W., Wartości Człowiek Wychowanie. Zarys problematyki aksjologiczno-wychowawczej, Wydawnictwo UJ, Kraków 1996.
• Divarkar P., Droga wewnętrznego poznania, przeł. B. Steczek, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002.
• Dziewiecki M., Rozwój duchowy jako warunek trwałej trzeźwości w sytuacji choroby alkoholowej, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 1992, nr 3.
• Fleming D.L., Czym jest duchowość ignacjańska?, przeł. D. Piórkowski, Wydawnictwo WAM, Kraków 2013.
• Gałdowa A., Nelicki A., O możliwościach i warunkach bycia twórczym z perspektywy aksjologicznej teorii wartości, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Psychologiczne” 1993, z. 8.
• Jacyniak A., Płużek Z., Świat ludzkich kryzysów, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997.
• Jan Paweł II, Encyklika „Fides et ratio”, Watykan 1998.
• Jan Paweł II, Przemówienie papieskie do ludzi nauki, w: Jan Paweł II. Związki z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, red. J. Bagrowicz, W. Karaszewski, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 1999.
• Jasionek S., Uprawnienia i zobowiązania człowieka, Wydawnictwo Regina Poloniae, Częstochowa 1999.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 1994.
• Kiereś B., Podstawy antropologiczne pedagogiki personalistycznej, w: Antropologiczna pedagogika ogólna, red. M. Nowak, P. Magier, I. Szewczak, Wydawnictwo Gaudium, Lublin 2010.
• Kunowski S., Podstawy współczesnej pedagogiki, Wydawnictwo Salezjańskie, Łódź 1981.
• Ladaria L.F., Wprowadzenie do antropologii teologicznej, przeł. A. Baron, Wydawnictwo WAM, Kraków 2002.
• Lowney Ch., Heroiczne życie. Odkryj cel w życiu i zmieniaj świat, przeł. Ł. Malczak, Wydawnictwo WAM, 2013.
• Łobocki M., Wychowanie moralne w zarysie, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2002.
• Madej-Babula M., Edukacja zintegrowana w dialogu z wychowaniem religijnym, Wydawnictwo WSFP „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2006.
• Marek Z., Podstawy wychowania moralnego, Wydawnictwo WSFP „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2005.
• Marek Z., Religia pomoc czy zagrożenie dla edukacji?, Wydawnictwo WAM, Kraków 2014.
• Marek Z.,, Podstawy i założenia katechetyki fundamentalnej, Wydawnictwo WSFP „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, Kraków 2007.
• Marek Z., Duchowość, religia i wychowanie, „Pedagogika Społeczna” 2015, t. 14, nr 1(55).
• Marszałek L., Duchowość dziecka. Znaczenia, perspektywy, konteksty w pedagogice przedszkolnej, Mazowieckie Centrum Poligrafii, Warszawa 2013.
• Olbrycht K., Wychowanie do wartości w centrum aksjologicznych dylematów współczesnej edukacji, „Paedagogia Christiana” 2012, t. 29, nr 1.
• Płużek Z., Rozwój jest procesem stawania się. Wprowadzenie do problematyki rozwoju, w: Jak sobie z tym poradzić?, red. W. Szewczyk, Wydawnictwo Biblos, Tarnów 1994.
• Rychlicki C., Wiara, nadzieja, miłość wobec wieczności, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2001.
• Schulz R., Wykłady z pedagogiki ogólnej, t. 2: O integralną wizję człowieka i jego rozwoju, Wydawnictwo UMK, Toruń 2007.
• Sesboüé B., Wierzę. Wezwanie do wiary katolickiej dla kobiet i mężczyzn XXI wieku, przeł. M. Żurowska, Wydawnictwo Księży Marianów, Księgarnia św. Wojciecha, Warszawa – Poznań 2000.
• Sidor I., Duchowość w systemie wychowawczym świętej Urszuli Ledóchowskiej, Kraków 2015 (praca magisterska napisana pod kierunkiem Z. Marka w Wydziale Pedagogicznym Akademii Ignatianum).
• Sławiński S., Rozważania o wychowaniu, Pax, Warszawa 1983.
• Surzykiewicz J., Religia, religijność i duchowość jako zasoby osobowe i kapitał społeczny w pedagogice społecznej/pracy socjalnej, „Pedagogika Społeczna” 2015, t. 14, nr 1(55).
• Tillich P., Dynamika wiary, przeł. A. Szostkiewicz, W Drodze, Poznań 1987.
• Waldenfels H., O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele dzisiaj, przeł. A. Paciorek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1993.
• Walulik A., Kompetencje religijne w całożyciowym uczeniu się, w: Edukacja – wczoraj, dziś i jutro, t. 5: Edukacja ustawiczna w Polsce i na świecie, red. E. Jagiełło, R. Matysiuk, U. Tyluś, Siedleckie Towarzystwo Naukowe, Siedlce 2013.
• Wiseman J.A., Historia duchowości chrześcijańskiej. Wybrane zagadnienia, przeł. A. Wojtasik, Wydawnictwo WAM, Kraków 2009.
• Witek S., Duchowość religijna, w: Encyklopedia katolicka, t. 4, red. R. Łukaszyk, L. Bieńkowski, F. Gryglewicz, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1989.
• Ziebertz H.-G., Heil S., Antropologiczne podstawy kształcenia religijnego, „Horyzonty Wychowania” 2002, t. 1, nr 1.
• Zięba S., Człowiek. 2. Pochodzenie, w: Leksykon pedagogiki religii, red. C. Rogowski, Verbinum, Warszawa 2007.

Identifiers

ISSN

2450-5358