Architektura i sztuka stosowana w przed- i powojennych projektach Władysława Sowickiego – ewolucja stylu

• Authors: Wereszczyńska Agata

Title variants

EN

Architecture and functional art in Władysław Sowicki’s pre-war and post-war designs – evolution of style

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule została przedstawiona wielopłaszczyznowa i interdyscyplinarna twórczość architekta i plastyka Władysława Sowickiego. Celem opracowania jest prezentacja działalności artystycznej Sowickiego w zakresie architektury i sztuki stosowanej, analiza rozwoju projektowej aktywności architekta na przestrzeni lat trzydziestych XX wieku oraz lat powojennych, do roku 1954, a także przybliżenie sylwetki projektanta. Pracę podzielono na wstęp, w którym została nakreślona sytuacja historyczna stanowiąca integralne tło dla rozwoju sztuk projektowych w Polsce, dwa rozdziały opisujące przed- i powojenną działalność architekta oraz na podsumowanie. Przyjętą metodę badawczą stanowiła analiza materiału, znajdującego się w archiwum rodzinnym, kwerenda archiwalna, kwerenda biblioteczna, przegląd literatury naukowej dotyczącej tematyki związanej z artykułem oraz analiza ewolucji stylów i tendencji z zakresu architektury i sztuki stosowanej w przedziale czasowym tożsamym z okresem działalności Sowickiego. Artykuł został napisany na podstawie rozprawy doktorskiej autorki [Wereszczyńska, 2015]. Twórczość Władysława Sowickiego obejmuje prace z zakresu architektury, przestrzennych znaków architektoniczno-plastycznych z elementami urbanistycznymi, architektury wnętrz, projektowania mebli, plakatu, biżuterii, ceramiki, zabawek. Analizując rozwój działalności architekta, można stwierdzić, że jest ona spójna z tendencjami i przemianami zachodzącymi w sztukach projektowych we wspomnianym wyżej przedziale czasowym. Zauważalna jest tu ewolucja myśli projektowej – od konceptów nawiązujących do charakterystycznego stylu polskiej sztuki stosowanej, tzw. polskiego art déco, przez stylistykę późno modernistyczną, po założenia w duchu zmodernizowanego klasycyzmu i historyzującego socrealizmu.

EN

The article shows multidimensional and interdisciplinary activity of architect and fine artist Władysław Sowicki. The purpose of this work is to show Sowicki’s artistic creation in the range of architecture and functional art, analysis of the evolution of his designs within the period of the thirties of the interwar and post-war up to 1954 and the presentation of the designer. The article was divided into introduction, where the historical background for the development of polish design was discussed, two chapters describing pre-war and post-war activity of Sowicki and summary. The basis for the research was the analysis of the documents found in the private family archive, archive and library inquiry, the review of the literature of particular branch connected with the subject matter of the article, the analysis of the styles and trends in the range of architectural and artistic design in the same period of time as Sowicki’s work were done. The article was based on doctoral dissertation of the author [Wereszczyńska 2015]. The designing activity of Sowicki includes the work of architecture, spatial objects combining architecture, art and urban planning, interior architecture, furniture design, posters, jewellery, artistic ceramics and toys. Making the analysis of the progress of Sowicki’s creative work it is possible to state that this work is consistent with design trends and changes in various design fields that took place during same timescale as mentioned above. In Sowicki’s art we can also remark the evolution of the design thought – from the concepts referring to specific polish national art called polish art déco, through the late modernistic style, to the works along the line of modern classicism and historical socialist realism.

Keywords

PL

architektura; sztuka; sztuka użytkowa; art déco; modernizm; socrealizm

EN

architecture; art; functional art; art déco; modernism; socialist realism

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2017
• Issue: 20
• Pages: 67-86

Dates

published

2017-03

Contributors

author

Wereszczyńska Agata

• Instytut Architektury Wydziału Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej

References

• Anders H., 1962, Plastyka, (w:) E. Rosset (red.), Łódź w latach 1945-1960, Łódź, s. 360-368.
• Archiwum rodziny…, Archiwum rodziny Władysława Sowickiego.
• Bojkow J., 2008, Władysław Bojkow (1911-1996). Wspomnienie, (w:) M. Wróblewska-Markiewicz (red.), Sztuka w Łodzi (5): w fabryce, salonie, teatrze i kawiarni – łódzkie wnętrza XIX i XX wieku, Łódź, s. 249-266.
• Jaworska J., 1985, Polska sztuka walcząca 1939-1945, Warszawa.
• Konkurs na projekt grobowca ku czci generała Gustawa Orlicz-Dreszera na Oksywiu w Gdyni, 1937, „Architektura i Budownictwo”, nr 10, s. 351-359.
• Lameński L., 2007, Stach z Warty. Szukalski i Szczep Rogate Serce, Lublin.
• I Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej. Maj – czerwiec - lipiec 1952, War-szawa.
• Rozstrzygnięcie konkursu nr 100 i nr 101, 1938, (w:) Kronika, „Architektura i Budownictwo”, nr 3, s. 106.
• Wereszczyńska A., 2015, Ewolucja twórczości Władysława Sowickiego (1911-1954) w kontekście rozwoju tendencji architektonicznych i artystycznych lat trzydziestych dwudziestolecia międzywojennego oraz Polski powojennej do roku 1954, rozprawa doktorska, Łódź.

Identifiers

DOI

10.21858/msr.20.05