Przymierze biblijne w żydowskiej tradycji politycznej

• Authors: Chmielewska Lucyna

Title variants

EN

Covenant in the Jewish Political Tradition

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł jest poświęcony biblijnemu pojęciu przymierza, które w żydowskiej tradycji, w tym także tradycji politycznej, zajmuje miejsce szczególne. O ile przymierze z Noem ustanowiło prawo naturalne, obowiązujące wszystko stworzenie, o tyle przymierze na Górze Synaj było bezpośrednią relacją pomiędzy Bogiem a Izraelitami i dało początek ich istnieniu jako społeczności politycznej. Mówiąc o przymierzu w tradycji żydowskiej, mamy więc na myśli przede wszystkim przymierze Mojżeszowe, zwane także Wielkim Przymierzem. Wraz z nim zaczyna się historia Żydów, ono określa żydowski sposób życia i myślenia, także w odniesieniu do sfery politycznej. Należy podkreślić, że akceptowane dziś powszechnie w świecie zachodnim polityczne pojęcia suwerenności ludu, republikanizmu, federalizmu, podziału władzy są świeckim pokłosiem biblijnej idei przymierza, która zakorzeniła się w filozofii politycznej Zachodu za sprawą tradycji żydowskiej. Polityczny wymiar tradycji żydowskiej znalazł należne jej miejsce w literaturze naukowej głównie za sprawą Daniela Judah Elazara (1934 – 1999), wybitnego znawcy federalizmu i tradycji żydowskiej.

EN

This article describes the biblical notion of covenant (berith). The term covenant in the Jewish tradition has a strong theological, as well as a political dimension. The covenant motif is central to the biblical world view, the basis of all relationships, the mechanism for defining and allocating authority, and the foundation of the biblical political teaching. Sinai Covenant has been the basis for all legitimate Jewish political organization from antiquity to the present. Jewish political institutions and behavior reflect this covenantal base in the way that they give expression to the political relationship as a partnership based upon a morally grounded pact and, like all partnerships, oriented toward decision and policy-making through negotiation and bargaining. Wherever the possibility has existed, Jews have organized their political institutions on a federal basis (berith - Latin: foedus from federal). A covenanted community is republican in the original sense of res publica, a public thing, rather than the private preserve of any person or institution. In the Bible, the Jewish republic is referred to as the edah, from the term for assembly - in other words, a body politically based on the general assembly of its citizens for decision -making purposes. The covenant idea has within it the seeds of modern constitutionalism, in which it emphasizes the mutually accepted limitations on the power of all parties to it, a limitation not inherent in nature but involving willed concession. This idea of limiting power is of the first importance in the biblical worldview and for humanity as a whole since it helps explain why an omnipotent God does not exercise His omnipotence in the affairs of humans. The political compacts of the philosophers of the seventeenth and eighteenth century have been inspired by the biblical covenant, except that it was secular in character. The political dimension of the Jewish tradition has found its rightful place in the scientific literature thanks to Daniel Judah Elazar (1934 – 1999), eminent expert on federalism and the Jewish tradition.

Keywords

PL

przymierze; Biblia; władza; umowa społeczna; Izrael

• Publisher: Ośrodek Analiz Politologicznych UW
• Journal: Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
• Year: 2012
• Issue: 3
• Pages: 215-239

Contributors

author

Chmielewska Lucyna

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych, ul. Składowa 43, 90-127

References

• Althusius J., Politica methodice digesta, atque exemplis sacris et profanis illustrata, abridged translation of the Third Edition, translated by F. S. Carney, preface by C. J. Friedrich, Boston 1964, Ch. 1, http://www.constitution.org/alth/alth_01.htm, 10.02.2012.
• Arendt H., O przemocy. Nieposłuszeństwo obywatelskie, Warszawa 1999
• Asselt van W. J., The Federal Theology of Johannes Cocceius (1603 – 1669), Leiden - Boston – Köln 2001
• Berman J. A., Created Equal. How The Bible Broke with Ancient Political Thought, Oxford 2008
• Cohen S. A., The Three Crowns. Structures of Communal Politics in Early Rabbinic Jewry, Cambridge, 1990
• Davis S. R., The Federal Principles. A Journey Through Time in Quest of a Meaning, University of California Press, Berkeley – Los Angeles - London, 1978.
• Elazar D. J., Communal Democracy and Liberal Democracy in the Jewish Political Tradition, http://www.jcpa.org/dje/articles/commdem-jpt.htm, 14.01.2012.
• Elazar D. J., Community and Polity. The Organizational Dynamics of American Jewry, Jewish Publication Society, Philadelphia 1995
• Elazar D. J., Covenant &Polity In Biblical Israel: Biblical Foundations & Jewish Expressions. The Covenant Tradition in Politics, vol. 1, Introduction , http://www.jcpa.org/dje/books/ct-vol1-int.htm, 20.02.2012.
• Elazar D. J., Covenant and Commonwealth. From Christian Separation Through the Protestant Reformation, New Brunswick 1996, s. 1-4; D. J. Elazar, Federal Liberty and the Jewish Political Tradition, http://www.jcpa.org/dje/articles2/fedlib.htm, 18.01.2012.
• Elazar D. J., Covenant as a Political Concept, http://www.jcpa.org/dje/books/ct-vol1-ch1.htm, 13.12.2011.
• Elazar D. J., Covenant as the Basis of the Jewish Political Tradition, [w:] Kinship and Consent. The Jewish Political Tradition and Its Contemporary Uses, ed. by D. J. Elazar, second edition, New Brunswick 1997
• Elazar D. J., Deuteronomy as Israel’s Ancient Constitution: Some Preliminary Reflections, „Jewish Political Studies Review”, 1992
• Elazar D.J., Federal Liberty and the Jewish Political Tradition, http://www.jcpa.org/dje/articles2/fedlib.htm, 30.01.2012
• Elazar D.J., Foundations of the Jewish Polity, http://www.jcpa.org/dje/articles2/foundations.htm, 3.02.2012.
• Elazar D. J., HaBrit V’Ha Hesed: Foundations of the Jewish System,
• http://www.jcpa.org/dje/articles2/britvhesed.htm, 30. 01.2012.
• Elazar D. J., Introduction. The Jewish Political Tradition, [w:] Kinship and Consent. The Jewish Political Tradition and Its Contemporary Uses, ed. by D. J. Elazar, second edition, New Brunswick 1997
• Elazar D. J., Kinship and Consent: The Jewish Political Tradition and Its Contemporary Uses, http://www.jcpa/dje/articles2/kinshipconsent.htm, 21.01.2012.
• Gottwald N. K., The Politics of Ancient Israel, Louisville 2001
• Greenberg I., Voluntary Covenant, w: Wrestling with God. Jewish Theological Responses during and after the Holocaust, ed. by S. T. Katz, S. Biederman, G. Greenberg, 2007
• Heschel A. J., Człowiek nie jest sam, tłumaczenie K. Wojtkowska, wstęp S. Krajewski, Kraków 2008
• Lomasky L. E., Contract, Covenant, Constitution, „Social Philosophy and Policy”, 2011
• Lorberbaum M., Politics and the Limits of Law: Secularizing the Political in Medieval Jewish Thought, Stanford 2001
• McBridge S. D. Jr., Polity of the Covenant People. The Book of Deuteronomy, „Interpretation”, 1987/41
• McCoy Ch. S., Wayne Baker J., Fountainhead of Federalism. Heinrich Bullinger and The Covenantal Tradition, Westminster/ John Knox Press, Louisville, 1991
• Mittleman A., Religion and the Legitimate State, „First Things. A Monthly Journal of Religion and Public Life”, March 2006
• Myers J., Hesed mercy or loyality?, http://biblicalheritage.org/Bible%20studies/hesed.htm, 4.02.2012.
• Novak D., The Jewish Social Contract. En Essay in Political Theology, Princeton 2005
• Pilarczyk K., Wprowadzenie do Talmudu, w: Talmud Babiloński, Traktat Chagiga, tłumaczenie i komentarz G. Zlatkes, Kraków 2009
• Stawrowski Z., O republice i postawie republikańskiej, cz. 1. Dziedzictwo Platona, „Rzeczy Wspólne”, 2010, nr 1, http://www.rzeczywspolne.pl/2010/05/o-republice-i-postawie-republikanskiej-czesc-1-dziedzictwo-platona/#more-67 ), 15.09.2012.
• Talmud
• Talmud Babiloński, Traktat Chagiga, tłumaczenie i komentarz G. Zlatkes, Wprowadzenie do Talmudu, K. Pilarczyk, Kraków 2009
• Tora
• Żychiewicz T., Stare Przymierze, Kraków 2000
• http://www.the614thcs.com/22.1416.0.0.1.0.phtml, 15.09.2012.