«Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur»: Релігійний фактор польсько-українського примирення.

• Authors: GENYK Mykola

Title variants

EN

«Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur»: Religious factor in Polish -Ukrainian reconciliation

Abstracts

EN

Polish-Ukrainian reconciliation was one of the most momentous events for the East Central Europe in the second half of the 20th century. Religious hierarchs of both nations contributed a lot to interethnic reconciliation. Polish-Ukrainian rapprochement was remarkable for particularly involvement of representatives of the Catholic Church into this process and keeping aloof of Orthodox clergy from normalization of Polish-Ukrainian relations. The recommendations of the Second Vatican Council, encyclicals of Saint John XXIII, Paul VI and John Paul II and implementation of the principle “We forgive and are asking for forgivness” created preconditions for interethnic reconciliation. Saint John XXIII in his encyclical “Pacem in terris” had criticized the idea of peacekeeping by an arms race and the balance of power doctrine – “real and lasting peace between nations must be based not on a balance of power but on mutual confidence”. Activities of Pope John Paul II gave a powerful incentive to Polish-Ukrainian reconciliation. The role of Churches as a kind of people’s diplomacy one could resort to increased when complicated interethnic problems weren’t managed to resolve at government level. The most important actions of Rome Catholic and Greek Catholic Churches in behalf of interethnic rapprochement were celebration of the 1000th Anniversary of the Christianization of Rus'-Ukraine, Eucharistic Congress in 2003, joint appeals on the occasion of Volhynian massacre. The achievement of Polish-Ukrainian reconciliation based on universal values and Christian civilization was an evidence of new European thinking and significant factor of building of the united Europe.

Keywords

EN

Polish-Ukrainian relations; Reconciliation; religious factor

• Publisher: Instytut Historii Uniwersytet w Siedlcach
• Journal: Historia i Świat
• Year: 2015
• Issue: 4
• Pages: 357-370

Dates

published

2015

Contributors

author

GENYK Mykola

• Carpathian National University, Ukraina

References

• Archiwum Archidiecezjalne Warszawskie, Zieja Jan, sygn. S.155.12, k. 5. Kazanie na Mszy Świętej za dusze poległych, pomordowanych w obozach i zaginionych żołnierzy kampanii 1939 roku którzy oddali swe życie za wolną i niepodległą Polskę w 35 rocznicę śmierci na polu chwały ich dowódców ś.p. generałów brygady Józefa Kustronia (+16.IX pod Oleszycami), Stanisława Grzmota-Skotnickiego (+18.IX nad Bzurą), Franciszka Włada (+18.IX nad Bzurą), Mikołaja Bołtucia (+22.IX w Puszczy Kampinoskiej), Józefa Olszyny Wilczyńskiego (+22.IX pod Sopoćkiniami), wygłoszone 17 września 1974 r. w katedrze św. Jana w Warszawie.
• Archiwum prywatne J.Targalskiego w Warszawie:
• Апостольський лист Euntes in Mundum Верховного Архиєрея Івана-Павла ІІ З Нагоди Тисячоліття Хрещення Київської Руси, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 4 (403), квітень, с. 7.
• Примас Польщі до греко-католиків, “Вісті з Ріму”, Б.д.[1987], c. 2.
• Апостольський лист з нагоди Тисячоліття Хрещення Київської Руси, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 4 (403), квітень, с. 1.
• Послання Великий Дар Хрещення Вселенського Архиєрея Івана-Павла ІІ до українців католиків з нагоди Тисячоліття Хрещення Київської Русі, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 5 (404), травень, с. 3.
• Привітальне слово настоятеля отців павлінів о. Руфіна Абрамека в Ченстохові – 11 вересня 1988, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 10(409), жовтень, с. 3.
• Слово Примаса Польщі на відкриття урочистого концерту в Ченстохові – 10 вересня 1988, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 10 (409), жовтень, с. 1.
• Слово Примаса Польщі на Літургії в Ченстохові – 11 вересня 1988, “Вісті з Риму”, 1988, рік ХХІІІ, ч. 10(409), жовтень, с. 2.
• Archiwum prywatne W. Mokrego w Krakowie
• Jan XXIII, Pacem in terris. Encyklika Pacem in terris o pokoju między wszystkimi narodami opartym na prawdzie, sprawiedliwości, miłości i wolności Papieża Jana XXIII do czcigodnych braci patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów oraz innych ordynariuszy zachowujących pokój i wspólnotę za Stolicą Apostolską, do duchowieństwa i wiernych chrześcijan całego świata oraz do wszystkich ludzi dobrej woli, Wrocław1997, 71 - 72.
• Mensaje de Su Santidad Juan Pablo II para la celebración de la XXVI Jornada Mundial de la Paz, 1 de Enero de 1993, Si quieres la paz, sal al encuentro del pobre, [http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/es/messages/peace/documents/hf_jp-ii_mes_08121992_xxvi-world-day-for-peace.html; доступ 20.03.2015]
• Message de Sa Sainteté Jean-Paul II pour la célébration de la Journée Mondiale de la Paix, 1er janvier 1987, Développement et Solidarité: deux clés pour la paix, [http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/fr/messages/peace/documents/hf_jp-ii_mes_19861208_xx-world-day-for-peace.html; доступ 20.03.2015]
• Mensagem de Sua Santidade João Paulo II Para a celebração do XXXII Dia Mundial da Paz, 1° de Janeiro de 1999. No Respeito dos Direitos Humanos, o Segredo da Verdadeira Paz, [http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pt/messages/peace/documents/hf_jp-ii_mes_14121998_xxxii-world-day-for-peace.html; доступ 20.03.2015]
• Messaggio del Santo Padre Giovanni Paolo II per la celebrazione della XVI Giornata Mondiale della Pace, 1° gennaio 1983, Il dialogo per la pace, una sfida per il nostro tempo, [http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/it/messages/peace/documents/hf_jp-ii_mes_19821208_xvi-world-day-for-peace.html; доступ 20.03.2015]
• Orędzia papieskie na światowy dzień pokoju, Paweł VI, Jan Paweł II, K. Cywińska, T. Konopko (ред.), Rzym/Lublin 1987.
• Papieskie posłania Jana Pawła II do Ukraińców, W. Mokry (ред.), Kraków.
• ZNiO, DR, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Dział rękopisów:
• ZNiO, DR,, akc. 115/06, npgn. Fax. Katolicka Agencja Informacyjna. Jan Paweł II wystosował list z okazji 60. rocznicy wydarzeń na Wołyniu. 08-07-2003, s. 2.
• ZNiO, DR, akc. 115/06, npgn. Jan Nowak-Jeziorański. Fax. 08/07/03.
• Granice ustalali za nas, rozmawiał Zbigniew Dudzinski, „Po prostu” (Warszawa), nr. 12, 3 V 1990, c. 11.
• Józef kard. Glemp, Myrosław kard. Lubaczywśkyj. Dwugłos watykański, “Nowa Koalicja”, 5, 1988, c. 2 - 3.
• Tysiąclecie Chrztu Rusi-Ukrainy, “Dialogi. Biuletyn Polsko-Ukraiński’, 2-3 (11-12), 1988, c. 1 - 4.
• Wypowiedzi o naszym papieżu, „Gwiazda Polarna” (Stevens Point, Wisc.), 4, 27 I 1979.
• Бажане і потрібне порозуміння та співпраця, “Вісті з Риму” (Рим), 10 ІІ 1975, c. 9.
• ДАЦЬКО І. (1988), Папа Іван Павло ІІ і Українська Католицька Церква, “Вісті з Риму”, передрук: “Niepodległość”, 89, рік ХХІІІ, ч. 10 (409), жовтень, 1 - 2.
• Кардинал Гльонд про митрополита Андрея, “Українські Вісті” (Едмонтон), 22, 30 V 1960.
• “Наше слово” (Варшава), 20, 18 V 2003.
• Патріарх Йосиф Сліпий про нового Папу, „Українське Слово” (Париж), 1934, 17 ХІІ 1978.
• Поляк у Варшаві думає інакше…, “Батьківщина” (Торонто), 28 ІІ 1975, c. 6.
• HERMASZEWSKI A. (1978), Przegląd prasy ukraińskiej w opracowaniu p. A. Hermaszewskiego za miesiące lipiec i sierpień 1978, London.
• ks. J. LEWANDOWSKI (ред.), (2004), Problematyka pokoju u papieży Jana XXIII i Jana Pawła II, Ząbki.
• BORGOSZ J. (1989), Drogi i bezdroża filozofii pokoju (od Homera do Jana Pawła II), Warszawa.
• CHEVALIER J.-Y. (1991), Un traite de paix pour l’Europe, Paris.
• DĘBOWSKI J. (1991), Watykańska doktryna pokoju i jej polskie odniesienie, Białystok.
• JASTRZĘBOWSKI J. (1989), Rozmowy o braciach, “Zeszyty Historyczne”, 88, 3 - 33.
• KARAŚ T. (1988), Życie Kościoła Ukraińskiego w Polsce – najnowsze wydarzenia, “Dialogi. Biuletyn Polsko-Ukraiński”, 2-3, (11-12), 10 - 11.
• KRZYSZTOFIK E. (2009), Wsparcie pokoju we współczesnych stosunkach międzynarodowych, Warszawa
• MATYSIUK R. (2006), Prawo dziecka do życia w pokoju w nauczaniu Jana Pawła II, [в:] Pokój jako przedmiot badań społecznych i pedagogicznych, W. LEŻAŃSKA, T. JAŁMUŻNA (ред.), Łódź, 66 - 76.
• MINOIS G. (1998), Kościół i wojna. Od czasów Biblii do ery atomowej, Warszawa.
• MOKRY W. (1994-1995), Sprawy ukraińskie w myśli Jana Pawła II, „Krakowskie Zeszyty Ukrainoznawcze”, 3 - 4 , 111 - 122.
• MOKRY W. (1999), Kardynał Karol Wojtyła – Papież Jan Paweł II wśród Ukraińców w Polsce, „Між сусідами / Między sąsiadami”, 9, 5 - 28.
• KUMALA J. (ред.), (2006), Prawda pokoju, Licheń.
• RUTOWSKI T. (2003), Źródła pokoju według Powszechnej Deklaracji praw człowieka ONZ (10 XII 1948 r.) i Encykliki “Pacem in terris” (11 IV 1963 r.), [в:] Pokój – dialog – edukacja. Materiały z sympozjum naukowego w Płocku “Pokój – geneza, współczesne potrzeby edukacji” 26 września 2002 r., I. MROCZKOWSKI, E. A.WESOŁOWSKA (ред.), Płock, 81 - 86.
• S. B. (1987), Pacem in terris, [в:] Leksykon pokoju, Warszawa, 133 - 134.
• SALIJ J. (2003), Wojna o pokój? O wojnie i pokoju widzianych oczami chrześcianina, Kraków.
• TRZECIAK K. E. (1960), Sprawa beatyfikacji ukraińskiego Arcybiskupa, „Tygodnik Katolicki”,33, (11 VI), 3.
• VANIER J. (2004), Odnaleźć pokój, Kraków.
• МИХАЙЛОВИЧ Р. (1963), Доля українських католиків у Польщі і 21 Вселенський собор, “Сучасність”, 11.35, (ХІ), 125 - 127.