Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2015 | 29 | 1 | 73-88

Article title

Uwarunkowania i skutki przepływu BIZ z krajów UE 15 do UE 12 na przykładzie Polski i Węgier

Content

Title variants

EN
The determinants and effects of FDI flows from the EU-15 to UE-12: The case of Poland and Hungary

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Celem artykułu jest weryfikacja hipotezy zakładającej, że model grawitacyjny handlu międzynarodowego w zadowalającym stopniu wyjaśnia przepływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych z krajów tzw. UE 15 do krajów UE 12. Postanowiono sprawdzić, na ile augmentacja klasycznego modelu grawitacyjnego handlu międzynarodowego pozwala – poprzez operacjonalizację określonych zmiennych – na identyfikację czynników „przyciągających” i „odpychających” BIZ. W analizie empirycznej posłużono się analizą panelową z zastosowaniem estymatora Hausmana-Taylora wobec faktu występowania zmiennych stałych w czasie. Wyniki pozwoliły na pozytywną weryfikację hipotezy głównej. Ponadto, o ile decyzje inwestycyjne dotyczące wyboru kraju lokaty uwarunkowane są wielkością rynku docelowego, o tyle czynnik dystansu geograficznego nadal pozostaje destymulantą akumulacji BIZ w krajach przyjmującym. Wykazano dodatkowo, że przynależność do Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW), różnice w opodatkowaniu, uwarunkowania historyczne i stabilność inflacji mają istotny wpływ na formowanie wartości skumulowanej BIZ w krajach lokaty. Stwierdzono również, że Polska utrzymywała relatywnie stabilną pozycję lidera na tle UE 12 na rynku pozyskiwania BIZ z krajów „starej UE”. Z przeprowadzonego badania wynika, iż napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych wpływa pozytywnie na wzrost gospodarczy w wielu płaszczyznach. W świetle przeprowadzonych badań empirycznych wpływ BIZ na gospodarkę zdaje się być pozytywny, jednakże w zróżnicowanym stopniu, gdy analizowane są różne kraje. Jest to spójne z twierdzeniem, że wpływ napływu BIZ na gospodarkę kraju goszczącego uzależniony jest od warunków początkowych. Sugeruje to także, że poszczególne kraje powinny kreować mechanizm przyciągający inwestycje w oparciu o wzmacnianie posiadanych przewag.
EN
The purpose of this article is to test the hypothesis stating that the gravity model of international trade explains the flow of the FDI from the old EU 15 to the new EU 12 member states satisfactorily. It has been decided to explain how the augmentation of the classic gravity model of international trade allows for the identification of “push” and “pull” FDI factors. The empirical analysis has been conducted with the use of panel data approach using Hausman–Taylor estimator. General results allows for the verification of the main hypothesis positively, however some anomalies have been observed. While investment decisions concerning the selection of the target country are determined by the size of the market measured by GDP per capita, the geographical distance is still a destimulant of FDI despite the globalisation processes. The membership in the EU, EMU, taxation differences, historical background seem to be important factors in the context of investment flows direction. It has been also pointed out that Poland was a leader on the background of the FDI inflow from the EU 15. This study shows that the inflow of FDI has generally a positive effect on economic growth in many areas. In the light of empirical research, the impact of FDI on the economy seems to be positive, though in varying degrees when analyzing different countries. This is conclusive with the claim that the effects of FDI inflows on the economy of the host country depend on the initial conditions in these countries. This also suggests that individual countries should create a specific mechanism for attracting investments that should base on strengthening the existing advantages.

Contributors

  • Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Wydział Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych, Katedra Przedsiębiorczości i Innowacji

References

  • Anderson, J.E. (1979). A Theoretical Foundation for the Gravity Equation. American Economic Review, 69.
  • Balcerzak, A.P., Żurek, M. (2010). Analiza wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na PKB i stopę bezrobocia w Polsce w latach 1995–2010 za pomocą modelu VAR. Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, 1–2.
  • Baltagi, B.H. (2005). Econometric analysis of panel data. Wydanie 3. Chichester: John Wiley i Sons Ltd.
  • Bevan, A., Estrin, S. (2004). The determinants of foreign direct investment into European transition economies, Journal of Comparative Economics, 32(4).
  • Błaszczuk, D. (1974). Model ekonometryczny handlu międzynarodowego w 1967 r. Ekonomista, 5.
  • Brenton, P., Mauro, F.D., Lucke, M. (1999). Economic integration and BIZ: An Empirical Analysis of Foreign Investments in the EU and in Central and Eastern Europe. Empirica, 26.
  • Caves, R.E. (1996). Multinational Enterprise and Economic Analysis. Wydanie 2. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Cushman, D.O. (1985). Real Exchange Rate Risk, Expectations and the Level of Direct Investment. Review of Economics and Statistics, 67, 2.
  • Dunning, J.H. (1980). Toward an eclectic theory of international production: Some empirical tests. Journal of International Business Studies, 11, 1.
  • Dunning, J.H. (1988). Explaining International Production. London: Unwin Hyman.
  • Egger, P., Pfaffermayr, M. (2004a). Distance Trade and BIZ: A Hausman–Taylor SUR Approach, Journal of Applied Econometrics, 19.
  • Egger, P., Pfaffermayr, M. (2004b). The Impact of Bilateral Investment Treaties on Foreign Direct Investment. Journal of Comparative Economics, 32.
  • Folfas, P. (2012). Analiza przepływów kapitału bezpośredniego między państwami członkowskimi UE za pomocą modelu grawitacji. Zeszyty Naukowe Wydziału Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 123.
  • Gao S. (2009) (2014, 10 września). The predictive capacity of the Gravity Model of Trade on Foreign Direct Investment. Nationalekonomiska Institutionen Uppasala Universitet. Pozyskano z http:// www.diva-portal.org/smash/get/diva2:216318/FULLTEXT01.pdf Granger, C.W.J. (1969). Investigating Casual Relations by Econometric Models and Cross-Spectral Methods, Econometrica, 37.
  • Gurgul, H., Lach, Ł. (2009). Związki przyczynowe pomiędzy bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi w Polsce a podstawowymi wskaźnikami makroekonomicznymi (wyniki badań empirycznych). Ekonomia Menedżerska, 6.
  • Hausman, J.A., Taylor, W.E. (1981). Panel Data and Unobservable Individual Effects. Econometrica, 49.
  • Hymer, S. ([1960] 1976). The International Operations of Nation Firms: A Study of Foreign Direct Investment. Cambridge, MA: MLT Press.
  • Isard, W. (1954). Location Theory and Trade Theory: A Short-Run Analysis. Quarterly Journal of Economics, 68, 2.
  • Iwasaki, I., Csizmadia, P., Illessy, M., Mako, C., Szanyi, M. (2011). The Nested Variable Model of FDI Spillover Effects Estimation Using Hungarian Panel Data. Discussion Paper Series, 521. Tokyo: Institute of Economic Research Hitotsubashi University Kunitachi.
  • Johansen, S. (1988). Statistical Analysis of Cointegration Vectors. Journal of Economic Dynamics and Control, 12(2–3).
  • Kilic, C., Bayar, Y., Arica, F. (2014). Effects of Currency Unions on Foreign Direct Investment Inflows: The European Economic and Monetary Union Case. International Journal of Economics and Financial Issues, 4, 1.
  • Kwiatkowski, D., Phillips, P.C., Schmidt, P., Shin, Y. (1992). Testing the Null Hypothesis of Stationarity against the Alternative of a Unit Root. Journal of Econometrics, 54.
  • Marona, B., Bieniek, A. (2013). . Wykorzystanie modelu VECM do analizy wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na gospodarkę Polski w latach 1996–2010Acta Universitatis Nicolai Copernici, Ekonomia, XLIV, 2.
  • Pawłowska, E., Wojciechowski, L. (2015). Znaczenie napływu BIZ w kontekście wzrostu i rozwoju gospodarczego na przykładzie krajów Grupy Wyszechradzkiej. W: K. Woźniak (red.). Narzędzia analityczne w naukach ekonomicznych. Kraków: Wydawnictwo Mfiles, 193–202.
  • Phillips, P.C., Perron, P. (1988). Testing for a unit root in time series regression. Biometrika, 75(2).
  • Poyhonen, P., (1963). A Tentative Model for the Volume of Trade between Countries. Weltwirschaftliches Archiv, 90.
  • Rachwał, T. (2000). Wpływ inwestycji zagranicznych na zmiany w funkcjonowaniu Huty Szkła Jarosław S.A. w procesie transformacji gospodarczej. Rocznik Naukowo-Dydaktyczny Akademii Pedagogoicznej w Krakowie, 209, Prace Geograficzne, XVIII, 63–72.
  • Shenkar, O. (2001). Cultural distance revisited: Towards a more rigorous conceptualization and measurement of cultural differences. Journal of International Business Studies, 32.
  • Siemiątkowski, P. (2005). Determinanty ekonomiczne napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski, W: E. Urbańczyk (red.). Strategie wzrostu wartości przedsiębiorstwa. Teoria i praktyka, tom 1. Szczecin: wydawnictwo Kreos.
  • Szczepkowska, A., Wojciechowski, L. (2002). Możliwości wykorzystania modelu grawitacji do analizy bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Polsce, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu. W: K. Piecha, G. Szczodrowski (red.). Przemiany i perspektywy polskiej gospodarki w procesie integracji z gospodarką światową. Warszawa: Instytut Wiedzy, 267–282.
  • Tinbergen, J. (1962). Shaping the World Economy, Sugestions for an International Policy. New York.
  • Vijayakumar, N., Sridharan, P., Rao, K.Ch.S. (2010). Determinants of FDI in BRICS Countries: A Panel Analysis. International Journal of Business Science and Applied Management, 5, 3.
  • Wach, K. (2012). Europeizacja małych i średnich przedsiębiorstw: rozwój przez umiędzynarodowienie. Warszawa: PWN.
  • Weresa, M.A. (2002). Skutki inwestycji zagranicznych dla gospodarki kraju przyjmującego – doświadczenia Polski. Zeszyty BRE Bank–CASE, 62, Rola inwestycji zagranicznych w gospodarce.
  • Witkowska, J. (2000). Bezpośrednie inwestycje zagraniczne a rynek pracy w kraju przyjmującym – aspekty teoretyczne. Ekonomista, 5.
  • Wojciechowski, L. (2013). The Determinants of FDI Flows from the EU‐15 to the Visegrad Group Countries – A Panel Gravity Model Approach. Entrepreneurial Business and Economics Review, 1, 1.
  • Wojciechowski, L., Lubacha-Sember, J. (2014). Uwarunkowania przepływu polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych do krajów Unii Europejskiej. Model grawitacyjny z wykorzystaniem danych panelowych, Ekonomia Międzynarodowa, 7.
  • Zielińska-Głębocka, A. (2012). Współczesna gospodarka światowa. Warszawa: Oficyna Ekonomiczna Wolters Kluwers.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-33d1999b-5837-480f-9e2f-0827c77223c4
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.