Specyfika tekstu matematycznego i jego lektury

• Authors: Maria Dąbrowa

Title variants

EN

The specific nature of mathematic texts and their reading

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejsze opracowanie powstało w nawiązaniu do toczących się w środowisku akademickim dyskusji dotyczących niechęci studentów do korzystania z podręczników akademickich. Zwrócono w nim uwagę na zagadnienie bardziej szczegółowe: na problemy w korzystaniu przez studentów studiów ekonomicznych (w tym kierunku "zarządzanie") z akademickich podręczników do matematyki. Problemy te w dużej mierze są spowodowane czynnikami niezależnymi od studentów. Język matematyczny charakteryzuje się bowiem specyficznymi cechami: symboliką, formalnym zapisem, zwrotami odmiennymi niż w języku potocznym, wykorzystaniem rysunków (wykresów), które należy interpretować. Student, który na wcześniejszym etapie kształcenia nie był przygotowany do korzystania z tekstów matematycznych, napotyka na barierę – postrzega tego typu teksty jako hermetyczne, trudne do zrozumienia. W początkowej części artykułu omówiono, opierając się na literaturze z zakresu dydaktyki matematyki, na czym polega specyfika języka matematycznego oraz jakie cechy odróżniają tekst matematyczny od innych tekstów. Lektura tekstu matematycznego wymaga od czytelnika szczególnej aktywności matematycznej, co zostało w tym miejscu zasygnalizowane. W dalszej części opracowania przedstawiono wyniki badań dotyczących roli podręczników do matematyki w procesie kształcenia na studiach ekonomicznych. Zaprezentowano również klasyfikację dostępnych na rynku wydawniczym podręczników do matematyki, przeznaczonych dla studentów kierunków ekonomicznych, pod względem koncepcji ich konstrukcji. W części końcowej zamieszczono wnioski, które jednocześnie stanowią odpowiedź na sformułowane wcześniej pytania. Rozważania kończy lista heurystycznych reguł, które mogą ułatwić studentom pracę z tekstem matematycznym.

EN

This study was developed in reference to the ongoing discussions in the academic environment, concerning the unwillingness of students to benefit from academic textbooks. It called for attention to a more detailed issue: to the problems in the use by the students of business studies (including the Faculty of Management) of academic textbooks for mathematics. These problems are largely caused by factors unrelated to the students. The mathematical language is characterised by a specific features: symbols, formal writing, phrases different than in everyday language, the use of drawings (graphs), which should be interpreted. A student who at an earlier stage of training was not prepared to use the mathematical texts, encounters a barrier at this stage of education - perceives this type of texts as a hermetic, hard to understand. In the initial part of the article, based on the literature in the field of didactics of mathematics, what is the specifics of mathematical language, and what features distinguish a mathematical text from other texts has been discussed. The reading of mathematical text requires from the readers special mathematical activity, which was signalled at this point. In the further part of the studies, the results of research concerning the role of textbooks for mathematics in the process of education of economic studies have been presented. Also a classification of textbooks for mathematics for students of economics available for publishing on the market, in terms of their design concepts have also been presented. The final section contains conclusions, which also formulate a response to earlier questions. The reflections are supplemented by a list of heuristic rules that can help students working with mathematical text.

Keywords

PL

język matematyczny; kształcenie matematyczne; lektura tekstu matematycznego; dydaktyka matematyki

EN

mathematical language; mathematical education; reading mathematical text; teaching mathematics

• Publisher: Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna
• Journal: Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
• Year: 2011
• Issue: 1(18)
• Pages: 159-170

Dates

printed

2011-06

Contributors

author

Maria Dąbrowa

• Małopolska Wyższa Szkoła Ekonomiczna w Tarnowie, Wydział Zarządzania i Turystyki, Samodzielny Zakład Informatyki i Metod Ilościowych, 33-100 Tarnów, ul. Szeroka 9

References

• Archibald G.C., Lipsey R.G. 1989. An Introduction to a Mathematical Treatment of Economics. London: Weidenfeld and Nicolson.
• Czugała J., Sieczko A., Szal B. 2006. Koncepcje podręczników akademickich do matematyki dla studentów studiów ekonomicznych. W: Treliński G. (red. nauk.). Edukacja matematyczna na studiach ekonomicznych. Kielce: Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, s. 127–143. ISBN 83-60056-06-4.
• Hoy M. i in. 2001. Mathematics for Economics. London: The MIT Press.
• Jacques I. 2003. Mathematics for Economics and Business. Essex: Financial Times Prentice Hall.
• Konior J. 2002a. Budowa i lektura tekstu matematycznego. Podstawy nauki czytania tekstów matematycznych w szkole. (Przedruk z: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice 1998). W: J. Żabowski (red.). Materiały do studiowania dydaktyki matematyki. Cz. 4. Prace prof. dr. hab. Jana Koniora. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, s. 255–286. ISBN 83-88193- 54-6.
• Konior J. 2002b. Dlaczego uczyć czytania i redagowania tekstów matematycznych. (Przedruk z: "Nauczyciele i Matematyka", 1998, nr 26). W: Żabowski J. (red.). Materiały do studiowania dydaktyki matematyki. Cz. 4. Prace prof. dr. hab. Jana Koniora. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, s. 287–291. ISBN 83-88193-54-6.
• Konior J. 2002c. Praca ucznia z tekstem matematycznym w świetle realizacji celów zreformowanego nauczania. (Przedruk z: „Matematyka”, 2000, nr 6). W: Żabowski J. (red.). Materiały do studiowania dydaktyki matematyki. Cz. 4. Prace prof. dr. hab. Jana Koniora. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, s. 315–325. ISBN 83-88193-54-6.
• Krygowska Z. 1977. Zarys dydaktyki matematyki. Cz. 2. Warszawa: WSiP.
• Krygowska Z. 2003. Główne problemy i kierunki badań współczesnej dydaktyki matematyki. (Przedruk z: "Dydaktyka Matematyki", 1981, nr 1). W: Żabowski J. (red.). Materiały do studiowania dydaktyki matematyki. T. 1. Prace prof. dr Anny Zofii Krygowskiej. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, s. 127–176. ISBN 83-88193-87-2.
• Nowecki B. 2001. Lektura tekstu matematycznego na przykładzie zadań. (Przedruk z: "Oświata i Wychowanie", wersja B 15, "Dydaktyka Matematyki", 1984 [535]). W: Żabowski J. (red.). Materiały do studiowania dydaktyki matematyki. T. 2. Prace prof. dr. hab. Bogdana J. Noweckiego. Płock: Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica, s. 71–79. ISBN 83-88193-30-9.
• Soper J. 1999. Mathematics for Economics and Business. Oxford: Blackwell.
• Steen L.A. 1983. Matematyka dzisiaj. W: Steen L.A. (red.). Matematyka współczesna – dwanaście esejów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.
• Tietze J. 2003. Übungsbuch zur angewandten Wirtschaftsmathematik. Wiesbaden: Vieweg Verlag.
• Turnau S. 1990. Wykłady o nauczaniu matematyki. Warszawa: PWN. ISBN 83-01-09520-2.