Budyjska koncepcja transmigracji jako chwyt kompozycyjny "Hōjō no umi" Mishimy Yukio

• Authors: Joanna Wolska-Lenarczyk

Title variants

EN

The Buddhist Concept of Transmigration as a Structural Trick in Mishima Yukio’s „The Sea of Fertility”

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The article takes up the problem of the structure of the last work of Mishima Yukio, the tetralogy Hōjō no umi (The Sea of Fertility). The book is considered to be Mishima’s opus magnum and his literary testament for the next generations. The article focuses on the Buddhist concept of transmigration which seems to be the writer’s structural trick on readers, a kind of perversive play in which the readers are not able to judge whether Mishima really believes in the concept of transmigration (jap. tenshō, sanskr. saṃsāra) or he is only mocking. Why did Mishima make this particular concept the axis of his book? The article aims at giving the answer to this question and suggests that the ultimate conclusion is yuishiki “consciousness only” (sanskr. vijñapti-mātratā).

Keywords

EN

transmigration; consciousness-only; samsara; novel structure; anti-novel

• Publisher: Polskie Towarzystwo Orientalistyczne
• Journal: Przegląd Orientalistyczny
• Year: 2014
• Issue: 3-4
• Pages: 188-206

Contributors

author

Joanna Wolska-Lenarczyk

• Uniwersytet Jagielloński

References

• BIBLIOGRAFIA
• Balcerowicz Piotr, Nowakowska Monika (opracowanie tekstu i przekład z sanskrytu), Wasubandhu. Dowód na wyłączne istnienie treści świadomości w dwudziestu strofach, „Studia Indologiczne” 6 (1999), Warszawa 1999.
• Barthes Roland, Lektury, Wydawnictwo KR, Warszawa 2001.
• Barthes Roland, Stopień zero pisania, Karolina Kot (przekład), Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009.
• Bochorodycz Beata, Żeromska Estera, Mishima Yukio (1925–1970). Mała antologia dramatu japońskiego, Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2008.
• Dziemidok Bohdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Fujii Sadakazu, Mishima Yukio o megutte. Bungaku kara kōdō made (Wokół Mishimy Yukio. Od litaratury do działania), „Kokubungaku. Kaishaku to kanshō” („Literatura Japońska. Interpretacje i Oceny”), Mishima Yukio. Sono hōjō to fumō (Mishima Yukio. „Jego płodność i jałowość”), Shibundō, 10/1978.
• Fukaura Seibun, Rinne tenshō no shutai (Istota transmigracji dusz), Nagata bunshōdō, Tokio 1953.
• Hasegawa Izumi, Mishima Yukio ni okeru sei to shi (Życie i śmierć w twórczości Mishimy Yukio), „Kokubungaku. Kaishaku to kanshō” („Literatura Japońska. Interpretacje i Oceny”) 2/1976, wydanie zatytułowane: Mishima Yukio to dekadansu (Mishima Yukio i dekadentyzm), Shibundō, Tokio 1976.
• Hayashi Fusao – Mishima Yukio, w: „Taiwa. Nihonjin ron” („Dialogi. Rozprawy o Japończykach”), Banchō shobō, Tokio 1966.
• Inoue Takashi, Mishima Yukio. Kyomu no hikari ta yami (Mishima Yukio. Jasność i mrok pustki), Shironsha, Tokio 2006.
• Kajiyama Yūichi, Yuishiki shisō (Koncepcja tylko-świadomości), Daisan bunmei, Tokio 1976.
• Keta Masako, w: Tōru Takahashi, Hōjō no umi no kōzō. „Wakisō” ni yoru „ekō” (Struktura Hōjō no umi. „Uroczystości żałobne” odprawione przez mnicha w roli „waki”), w: Mishima Yukio ronshū. Mishima Yukio no gendai (Zbiór rozpraw nt. twórczości Mishimy Yukio. Teraźniejszość Mishimy Yukio), Tōru Matsumoto, Hideaki Satō, Takashi Inoue (red.), Bensei Shuppan, Tokio 2001.
• Ługowski Andrzej (red.), Słownik mitologii hinduskiej, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1996.
• Mc Greal Ian P. (red.), Wielcy myśliciele Wschodu, Zofia Łomnicka i Irena Kałużyńska (tłum.), Wydawnictwo Al Fine, Warszawa 1997.
• Mejor Marek, Buddyzm, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1980.
• Melanowicz Mikołaj, The Power of Illusion: Mishima Yukio and Madame de Sade, „Japan Review”, 3, Kioto 1992.
• Matsumoto Tōru, Satō Hideaki, Inoue Takashi (red.), Mishima Yukio jiten (Mishima Yukio. Słownik), Bensei Shuppan, Tokio 2000.
• Mishima Yukio, Haru no yuki (Wiosenny śnieg), Shinchōsha, Tokio 1994.
• Mishima Yukio, Hōjō no umi ni tsuite (Na temat „Morza płodności”), „Mainichi Shimbun” („Gazeta Codzienna”), 26.02, Tokio 1969.
• Mishima Yukio, Homba (Konie w galopie), Shinchōsha, Tokio 1977.
• Mishima Yukio, Shōsetsu to wa nani ka (Co to jest powieść?), w: David Pollack, The Critique of Everything. Yukio Mishima’s „The Sea of Fertility” (Krytyk wszystkiego. „Morze płodności” Yukio Mishimy), w: Reading Against Culture. Ideology and Narrative in the Japanese Novel, Cornell University Press, 1992.
• Mishima Yukio, Shōsetsu to wa nani ka (Co to jest powieść?), „Shinchō” (Mishima Yukio tokuhon), Shinchōsha, Tokio 1971.
• Mishima Yukio, Taiyō to tetsu (Słońce i stal), Chūō kōronsha, Tokio 2003.
• Nakamura Gen, Seishin Shobō (red.), Shinbukkyō jiten (Nowy słownik terminologii buddyjskiej), Tokio 2002.
• Nathan John, Mishima. A Biography (Mishima. Biografia), Da Capo Press, Boston-New York, 2000.
• Okuno Takeo, Mishima Yukio densetsu (Legenda Mishimy Yukio), Shinchōsha, Tokio 1993.
• Szymańska Beata (red.), Filozofia Wschodu, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2001.
• Taidan. Ningen to bungaku. Nakamura Mitsuo:Mishima Yukio (Rozmowy. Człowiek i literatura. Nakamura Mitsuo: Mishima Yukio), Kōdansha, Tokio 1968, w: Takashi Inoue, Mishima Yukio. Kyomu no hikari to yami (Mishima Yukio. Jasność i mrok pustki), Shironsha, Tokio 2006.
• Takahashi Shigemi, Chinmoku ga kataru mono. „Hōjō no umi” – Dokkai no kikensei (Niebezpieczeństwo związane z lekturą „Hōjō no umi”, czyli cisza, kt.ra opowiada), „Ni hon bungaku kenkyū shiryō. Shinshū” 30 („Materiały do badań nad literaturą japońską” 30), Mishima Yukio. Bi to Erosu no ronri (Mishima Yukio. Logika piękna i Erosa), Satō Hideaki (red.), Yūseidō, Tokio 1991.
• Tōmaru Tatsu, Mishima Yukio no narushishizumu. Hōjō no umi o chūshin ni (Narcyzm Mishimy Yukio. Koncentrując się na „Morzu płodności”), „Kokubungaku. Kaishaku to kanshō” 2/1976, wydanie zatytułowane: Mishima Yukio to dekadansu (Mishima Yukio i dekadencja), Tokio 1976.
• Ueda Makoto, Modern Japanese Writers and the Nature of Literature (Współcześni pisarze japońscy i natura literatury), Stanford University Press, Palo Alto 1976.
• Wakamori Yoshiki, Monogatari no kōzō –„Hōjō no umi”. Yombusaku o yomu. Hōjō no umi – monogatari no kōzō (Struktura powieści – lektura tetralogii. „Morze płodności” – struktura powieści), „Kokubungaku. Kaishaku to kyōzai no kenkyū” („Literatura Japońska. Interpretacje i Badanie Materiałów”)1993/5, Gakutōsha, Tokio 1993.
• Watanabe Hiroshi, Hōjō no umi ron (Rozprawa na temat „Morza płodności”), Shimbisha, Tokio 1972.
• Wolska Joanna, Dramaturgia Yukio Mishimy, w: Teatr Orientu (Materiały z sesji naukowej), Uniwersytet Jagielloński, Instytut Filologii Orientalnej, Kraków 1998.
• Zimny płomień (przekład Henryk Lipszyc), Świat Książki, Warszawa 2008.
• Zotz Volker (red.), Historia filozofii buddyjskiej, WAM, Kraków 2007.
• Yokoyama Kōitsu, Yuishiki shisō nyūmon (Wprowadzenie do koncepcji tylko-świadomości), Daisan bunmeisha, Tokio 1976.