Propozycja modelu współpracyb logopedy i ortodonty

• Authors: Gacka Ewa , Kaźmierczak Monika , Sujecka-Brzóska Agata

Title variants

EN

A Model of Speech Therapist and Orthodontist Cooperation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano propozycję modelu współpracy logopedy i ortodonty w opiece nad pacjentem z wadą wymowy współistniejącą z nieprawidłowościami układu stomatognatycznego. Określono kompetencje obu specjalistów, zasady, na jakich współpraca powinna się opierać, jak również narzędzie pomocne w dokumentowaniu przebiegu diagnozy oraz terapii logopedycznej i leczenia ortodontycznego.

EN

This article presents the model of cooperation between a speech-language therapist and an orthodontist in the care of a patient with a speech disorder coexisting with dental stomatognathic system abnormalities. The competences of both specialists were determined, the principles on which cooperation should be based, as well as a tool helpful in documenting the course of diagnosis as well as speech-language therapy and orthodontic treatment.

Keywords

PL

zaburzenia artykulacji/wady wymowy; wady zgryzu; logopeda; ortodonta; współpraca

EN

articulation disorders/phonetic disorders; malocclusions; speech-language therapist; orthodontist; cooperation

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2020
• Volume: 49
• Issue: 1
• Pages: 67-82

Dates

published

2021-04-27

Contributors

author

Gacka Ewa

• Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii UŁ

author

Kaźmierczak Monika

• Zakład Dialektologii Polskiej i Logopedii UŁ

author

Sujecka-Brzóska Agata

• Gabinet Stomatologiczny Brzóska & Sieroszewska Stomatologia w Łodzi

References

• Borycka K., Paluszkiewicz E., Kłosowska-Dworak B., 2015, Znaczenie równowagi mięśniowej oraz jej wpływ na efektywność i stabilność wyników leczenia ortodontycznego – przegląd piśmiennictwa, „Forum Ortodontyczne”, nr 11 (4), s. 283–289.
• Ćwirzeń W., Szepietowska M., Miazek-Wagner M., 2010, Mioterapia w leczeniu wad ortodontycznych – zasady stosowania, „Nowa Stomatologia”, nr 3, s. 123–129.
• Demel G., 1975, O potrzebie współpracy logopedii z ortodoncją, „Logopedia”, t. 12, s. 79–81.
• Drzewiecka M., 2020, Współpraca ortodonty i logopedy w terapii wad zgryzu, „Magazyn Stomatologiczny” nr 3 (https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a4456/Wspolpraca-ortodonty-ilogopedy-w-terapii-wad-zgryzu-.html, dostęp: 20.12.2020).
• Grabias S., 2012, O ostrość refleksji naukowej. Przedmiot logopedii i procedury logopedycznego postępowania, [w:] Logopedia. Wybrane aspekty historii, teorii i praktyki, red. S. Milewski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk, s. 56–69.
• Gacka E., Kaźmierczak M., 2016, O potrzebie wypracowania modelu współpracy logopedy i ortodonty. Perspektywa logopedyczna, „Stomatologia Współczesna”, nr 1, s. 51–56.
• Gick B., Allen B., Roewer-Despres F., Stavness I., 2017, Speaking tongues are actively braced, „Journal of Speech, Language and Hearing Research”, nr 60 (3), s. 494–506.
• Grzesiak E., 2009, Mioterapia w stomatologii, „Twój Przegląd Stomatologiczny” nr 6, s. 36–43.
• Homem M.A., Vieira-Andrade R.G., Falci S.G., Ramos-Jorge M.L., Marques L.S., 2014, Effectiveness of orofacial myofunctional therapy in orthodontic patients: a systematic review, „Dental Press Journal of Orthodontics, nr 19, s. 94–99.
• Jeżewska-Krasnodębska E., 2015, Przyczyny zaburzeń artykulacji zlokalizowane w układzie obwodowym, Kraków.
• Karłowska I., red., 2016, Zarys współczesnej ortodoncji, Warszawa.
• Konopska L., 2015, Postępowanie logopedyczne w przypadku osób z wadą zgryzu, [w:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Lublin, s. 627–653.
• Konopska L., 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku osób z wadą zgryzu, „Logopedia”, t. 37, s. 131–139.
• Konopska L., 2006, Wymowa osób z wadą zgryzu, Szczecin.
• Lorenc A., 2013, Diagnozowanie normy wymawianiowej, „Logopedia”, t. 42, s. 63–87.
• Luo S., Liu Y., Shamei A., Schellenberg M., Łuszczuk M., Gick B., 2018, Tongue bracing under bite block perturbation, „Canadian Acoustics”, nr 46 (4), s. 54–55.
• Łabiszewska-Jaruzelska F., 1998, Etiologia zaburzeń w obrębie narządu żucia, [w:] Opieka logopedyczna od poczęcia, B. Rocławski, Gdańsk, s. 35–48.
• Łuszczuk M., 2019, Język w przestrzeni oralnej, „Logopedia”, t. 48–1, s. 91–106.
• Łuszczuk M., Schellenberg M., Liu Y., Gick B., 2018, Tongue bracing under bite block perturbation, „Journal of the Acoustical Society of America”, nr 144 (3), Pt. 2: 1903.
• Łuszczuk M., 2017, Zaburzenia zgryzu, czynności prymarnych a zaburzenia artykulacji, [w:] Patologia mowy, red. Z. Tarkowski, Gdańsk, s. 361–394.
• Mackiewicz B., 2002, Dysglosja jako jeden z objawów zespołu oddechowo-połykowego, Gdańsk.
• Mackiewicz B., 1998, Wskazówki do nauki prawidłowego połykania w wadach zgryzu i wymowy u dzieci, [w:] Opieka logopedyczna od poczęcia, B. Rocławski, Gdańsk, s. 77–83.
• Mackiewicz B., 1992, Współzależność wad zgryzu i wymowy na tle przyczynowym, „Magazyn Stomatologiczny”, nr 2, s. 28–30.
• Orzelska-Blomberg M.A., Banaszkiewicz A., Walencik-Topiłko A., Racka-Pilszak B., 2019, Współpraca ortodontyczno-logopedyczna w skojarzonym leczeniu ortodontyczno-chirurgicznym. Opis przypadku, „Forum Ortodontyczne”, t. 15 (2), s. 140–152.
• Ostapiuk B., 2015, Postępowanie logopedyczne u osób z dyslalią i ankyloglosją, [w:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego. Podręcznik akademicki, red. S. Grabias, J. Panasiuk, T. Woźniak, Lublin, s. 655–685.
• Ostapiuk B., 2013, Dyslalia ankyloglosyjna. O krótkim wędzidełku języka, wadliwej wymowie i skuteczności terapii, Szczecin.
• Pisulska-Otremba A., 1995, Rozwój narządu żucia, [w:] Ortopedia szczękowa. Zasady i praktyka, red. F. Łabiszewska-Jaruzelska, Warszawa, s. 33–43.
• Pluta-Wojciechowska D., 2019a, Dyslalia obwodowa. Diagnoza i terapia logopedyczna wybranych form zaburzeń, Bytom.
• Pluta-Wojciechowska D., 2019b, Efektywność terapii dyslalii. Logopedyczno-lingwistyczna analiza wyników badań, Katowice.
• Pluta-Wojciechowska D., 2018, Zaburzenia czynności prymarnych i artykulacji, Bytom.
• Pluta-Wojciechowska D., Sambor B., 2016, O różnych typach skróconych wędzidełek języka, ich ocenie i interpretacji wyników badań w logopedii, „Logopedia”, t. 45, s. 123–155.
• Raftowicz-Wójcik K., Matthews-Brzozowska T., 2005, Wady zgryzu a wady wymowy – przegląd piśmiennictwa, „Dental and Medical Problems”, nr 1, s. 149–154.
• Rucińska-Grygiel B., Konopska L., Grygiel R., 2004, Językowe aparaty stałe a zaburzenia wymowy u pacjentów polskojęzycznych, „Czasopismo Stomatologiczne”, t. 2, s. 275–284.
• Sambor B., 2014/2015, Zaburzone wzorce połykania i pozycji spoczynkowej języka a budowa artykulacyjna głoskowych realizacji fonemów u osób dorosłych, „Logopedia”, t. 43/44, s. 149–188.
• Sołtys-Chmielowicz A., 2008, Zaburzenia artykulacji. Teoria i praktyka, Kraków.
• Szczepańska I., Jackowska M., 1993, Norma morfologiczno-czynnościowa narządu żucia w poszczególnych okresach rozwojowych, [w:] Stomatologia wieku rozwojowego, red. M. Szpringer-Nodzak, Warszawa, s. 78–81.
• Śmiech-Słomkowska G., 2010, Wprowadzenie do ortodoncji, [w:] Zarys ortodoncji. Podręcznik dla techników dentystycznych, red. G. Śmiech-Słomkowska. Otwock, s.11–15.
• Śmiech-Słomkowska G., Sypniewska J., 1983, Współwystępowanie wad zgryzu i wad wymowy u dzieci przedszkolnych, „Czasopismo Stomatologiczne”, nr 35, s. 533–539.
• Śmiech-Słomkowska G., Rytlowa W., 1999, Profilaktyka i wczesne leczenie ortodontyczne, Warszawa.
• sjp.pwn.pl (dostęp: 20.12.2020).
• SJP – Słownik języka polskiego.

Identifiers

DOI

10.24335/wgtd-ka41