Błękit Marii Kazimiery? Holenderskie flizy oraz program ikonograficzny w Sali Fontany w krakowskiej kamienicy „Pod Gruszką”

• Authors: Oczko Piotr , Pluis Jan

Title variants

EN

Cobalt-blue of Marie Casimire? Dutch tiles and the iconographical programme of Fontana’s Room in the ‘House Under the Pear’ in Kraków

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

In the paper the authors deal with the Baroque interior of the so-called Fontana’s Room in the ‘House Under the Pear’, 1 Szczepańska Str., Kraków, decorated with Dutch tiles and stuccoes made by an Italian artist Baldassare Fontana in ca. 1698-1702. The interpretation of the stuccoes (allegories of various arts and sciences, peace and wealth, moreover, a Polish eagle treading upon a Turkish crescent) leads to the conclusion that a deliberate iconographic programme has been applied in the interior in question, referring to the Polish King Jan III Sobieski who in 1683 defeated the Turkish army at the gates of Vienna. Dutch tiles decorating the walls consist of two thematic groups: shepherd tiles (made in Harlingen ca. 1690-1700) and landscapes and genre scenes (made in the workshop of Willem van der Kloet in Amsterdam ca. 1690-1700), the latter being possibly added in the 19 th century. Owing to the fact that the fashion for Dutch tiles was introduced to Poland by the King’s French wife, Marie Casimire Louise de La Grange d’Arquien, Fontana’s Room actually follows the taste of the royal family. The authors trace the history of the room and the changes in its interior.

Keywords

EN

Kraków; House Under the Pear; Dutch tiles; stuccoes; Baldassare Fontana; Jan III Sobieski; Willem van der Kloet; Marie Casimire Louise de La Grange d’Arquien

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2014
• Volume: 76
• Issue: 1
• Pages: 53-82

Contributors

author

Oczko Piotr

• Kraków, Uniwersytet Jagielloński

author

Pluis Jan

• Noordsleen, Holandia

References

• Banach Jerzy, Ikonografia Rynku Głównego w Krakowie, Kraków 1998..
• Bednarz Mieczysław, T.J., „Rappowie. Dzieje krakowskiej rodziny mieszczańskiej (1535-1670)”, Rocznik Krakowski 68, 2002.
• Bieniarzówna Janina, Małecki Jan J., Dzieje Krakowa. Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków 1984.
• Biernat Czesław, Statystyka obrotu towarowego Gdańska w latach 1651-1815, Warszawa 1962.
• Biernat Czesław, „Gdańskie księgi palowe z drugiej połowy XVIII wieku oraz metoda ich opracowania statystycznego”, Studia Gdańsko-Pomorskie, 1964.
• Borowiejska-Birkenmajerowa Maria, „Król Jan III w Krakowie w r. 1683”, Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa 9, 1982.
• „Dom Pod Gruszką”, [w:] Encyklopedia Krakowa, red. Antoni Henryk Stachowski, Warszawa-Kraków 2000.
• Estreicher Karol jr, Kraków. Przewodnik dla zwiedzających miasto i jego okolice, Kraków 1931.
• Fijałkowski Wojciech, Wnętrza pałacu w Wilanowie, Warszawa 1986.
• Frontczak Beata, Fajanse od XV wieku do 1914 roku w zbiorach Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Earthenware from the 15th Century to the Year 1914 in the Collections of the Jagiellonian University Museum, Kraków 2009.
• Gębarowicz Mieczysław, Szkice z historii sztuki XVII wieku, Toruń 1966.
• Jędrzejczyk Olgierd, Kartki z hejnałem, Kraków 1991.
• Jędrzejczyk Olgierd, Morda reportera czyli Dom Pod Gruszką, Kraków 1995.
• Karpowicz Mariusz, Baltazar Fontana, Warszawa 1994.
• Karpowicz Mariusz, Baldasar Fontana 1661-1733. Un Berniniano ticinese in Moravia e Polonia, Lugano 1990.
• Karpowicz Mariusz, „Baltazar Fontana – rzeźbiarz”, Rocznik Historii Sztuki XX, 1994.
• Kilarska Elżbieta, Fajanse z Delft w dawnym Gdańsku [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Gdańsku], Gdańsk 2003.
• Komorowski Waldemar, Sudacka Aldona, Rynek Główny w Krakowie, Wrocław 2008.
• Krasnowolski Bogusław I, Ulice i place krakowskiego Kazimierza, Kraków 1992.
• Kurzej Michał, Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce, Kraków 2012.
• Łuszczkiewicz Władysław, „O zbiorze obrazów po ś. p. Drze Radziwońskim, zmarłym w Krakowie 1866 roku”, Czas, Kraków, 12.01.1868, nr 9.
• Milewska-Waźbińska Barbara, Górska Magdalena, W teatrze życia i sławy Jana III Sobieskiego, Warszawa 2010.
• Milewska-Waźbińska Barbara, W kręgu bohaterów spod Wiednia. Rzecz o dwóch łacińskich eposach staropolskich, Warszawa 1998.
• Oczko Piotr, Pluis Jan, Gabinet Farfurowy w pałacu w Wilanowie. Studium historyczno-ikonograficzne, Warszawa 2013.
• Opalińska Stanisława, Józef Brodowski, 1781-1853. Malarz i rysownik starego Krakowa, Kraków 2005.
• Pagaczewski Julian, „Baltazar Fontana w Krakowie”, Rocznik Krakowski 11, 1909.
• Pagaczewski Julian, „Geneza i charakterystyka sztuki Baltazara Fontany”, Rocznik Krakowski 30, 1938.
• Pluis Jan, De Nederlandse tegel, decors en benamingen 1570-1930. The Dutch Tile, Designs and Names 1570-1930, Leiden 2013.
• Pluis Jan, Stupperich Reinhard, Mythologische voorstellingen op Nederlandse tegels. Metamorphosen van Ovidius, Herders, Cupido’s, Zeewezens, Leiden 2011.
• Poeci polskiego baroku, oprac. Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska, Warszawa 1965, t. II.
• Przywoźna-Leśniak Katarzyna, „Między Wersalem a Peterhofem. Holenderskie płytki ścienne w wystroju rezydencji arystokratycznych w XVII i XVIII wieku”, Barok. Historia – Literatura – Sztuka, 38, 2012.
• Purchla Jacek, „O architekturze krakowskiej połowy XIX wieku”, Rocznik Krakowski 53, 1987.
• Rożek Michał, Zwycięstwo Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Echa wiktorii, Kraków 2008.
• Rożek Michał, Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa, Kraków 2012.
• Sroka Stanisław, „Jan Radziwoński” [w:] Polski Słownik Biograficzny, Wrocław 1987, t. XXX.
• Tomkiewicz Władysław, „Dzieje zbiorów Zamku Wiśniowieckiego”, Rocznik Wołyński, Równe 1934, t. III.
• Widacka Hanna, Jan III Sobieski w grafice XVII i XVIII wieku, Warszawa 1987.
• Widacka Hanna, Lew Lechistanu, Warszawa 2010.