Subiektywna jakość życia a status społeczno-ekonomiczny. Na przykładzie mieszkańców Łodzi

• Authors: Ewa Rokicka , Marta Petelewicz

Title variants

EN

Subjective Quality of Life and Socio-economic Status. The Case of Lodz Inhabitants

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi głos w dyskusji dotyczącej subiektywnej jakości życia, ujmując ją w perspektywie zróżnicowania strukturalnego. Przedmiotem analiz jest subiektywna jakość życia mieszkańców Łodzi w wymiarze globalnym (ogólne zadowolenie z życia) oraz w ujęciu dziedzinowym. Głównym celem artykułu było ustalenie zależności między dziedzinowymi a globalnymi wskaźnikami subiektywnej jakości życia oraz analiza subiektywnej jakości życia w kontekście zróżnicowania statusu społeczno-ekonomicznego. Analizy przeprowadzone zostały w oparciu o dane zgromadzone w trakcie badań surveyowych przeprowadzonych w latach 2011–2012 na reprezentatywnej próbie mieszkańców Łodzi. W opisywanym projekcie badawczym zadowolenie z życia analizowane było na podstawie klasycznego narzędzie pomiarowego – drabiny Cantrila. Drugim komponentem oceny dobrostanu psychicznego była analiza zadowolenia z 12 sfer życia. Poszczególne pytania, które weszły w skład modułu, zostały opracowane przez zespół realizujący projekt w oparciu o ustalenia empiryczne i teoretyczne z dotychczasowych badań. Na podstawie analiz korelacyjnych oraz metodą regresji liniowej i hierarchicznej regresji liniowej ustalono, że subiektywna jakość życia jest silnie skorelowana z oceną własnej pozycji społecznej; subiektywna jakość życia oraz ocena własnej pozycji społecznej są skorelowane z SES; obiektywne zmienne składające się na status społeczno-ekonomiczny i złożony wskaźnik SES mają mniejszą moc eksplanacyjną niż ocena własnej pozycji społecznej dokonywana przez respondentów.

EN

The article contributes to the debate on the subjective quality of life in the context of structural diversity. The object of analysis is the subjective quality of life of the inhabitants of Lodz, Poland, in the global perspective (overall satisfaction with life) and in the contexts of particular fields of study. The main objective of this article was to determine the relationship between field-specific and global indicators of the subjective quality of life and the analysis of subjective quality of life in the context of the diversified socio-economic status. Analyses were carried out on the basis of data collected during the survey study conducted in 2011–2012 on a representative sample of residents of Lodz. In the described research project, life satisfaction was analyzed based on the classical measurement tool – Cantril ladder. Another component of the evaluation of psychological wellbeing was the analysis of satisfaction with 12 spheres of life. Individual questions included in the module were developed by the project team based on empirical findings and results of theoretical research available to date. Based on the correlation analysis, linear regression and hierarchical linear regression analyses, it was established that the subjective quality of life is strongly correlated with the assessment of own social position; subjective quality of life and the assessment of own social position are correlated with SES; objective variables that make up the socio-economic status and the SES index have less explanatory power than the assessment of own social position made by the respondents.

Keywords

PL

jakość życia; subiektywna jakość życia; status społeczno–ekonomiczny; pozycja społeczna

EN

quality of life; subjective quality of life; socio-economic status; social position

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2014
• Volume: 63 (LXIII)
• Issue: 2
• Pages: 143-161

Dates

published

2014

Contributors

author

Ewa Rokicka

• Uniwersytet Łódzki

author

Marta Petelewicz

• Uniwersytet Łódzki

References

• Alston J.P., Lowe G.D., Wrigley A., 1974,Socioeconomic Correlates for Four Dimensions of Self-Perceived Satisfac-tion, “Human Organization”, vol. 33, pp. 99–102.
• Anderson C., Kraus M.W., Keltner D., 2011,The Local Ladder Effect: Social Status and Subjective Well-Being, “Working Paper Series”, Institute for Research on Labor and Employment UC Berkeley, http://escholarship.org/uc/item/2x39c3kp.
• Campbell A., 1976, Subjective Measures of Well-being,“American Psychologist”, 02.1976, pp. 117–124.
• Campbell A., Converse P., 1972 The Human Meaning of Social Change, New York: Russell Sage Foundation.
• Christoph B., Noll H.-H., 2003, Subjective Well-Being in the European Union during the 90s, “Social Indicators Re-search”, vol. 3, No. 64, pp. 521–546.
• Cichocki P., 2009, Percepcja nierówności społecznych w Polsce i Niemczech, w: Spór o społeczne znaczenie spo-łecznych nierówności, (red.) Krzysztof Podemski, Poznań:Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama-Mickiewicza w Poznaniu.
• Clark A.E., Oswald A.J., 1996, Satisfaction and Comparison Income, “Journal of Public Economics”, 61, pp. 359–381. Cummins R., 2000, Objective and Subjective quality of life. An interactive model, “Social Indicators Research”, vol. 52, pp. 55–72.
• Czapiński J., Panek T. (red.), 2007, Diagnoza Społeczna 2007. Warunki i jakość życia Polaków, Warszawa: VizjaPress & IT Sp. z.o.o.
• Diagnoza Społeczna 2013, Warunki i Jakość Życia Polaków.Raport, podred. Janusz Czapiński, Tomasz Panek.
• Diener E., Biswas-Diener R., 2002, Will money increase subjective well-being? A literature review and guide to needed research, “Social Indicators Research”, 57, pp. 119–169.
• Diener E., Horowitz J., Emmons R A., 1985, Happiness of the very wealthy, “Social Indicators Research” vol. 16, pp. 263–274.
• Diener E., Lucas R.E., Suh E.M., Smith H.L., 1999, Subjective Well-Being, Three Decades of Progress, “Psychological Bulletin”, 125 (2), pp. 276–302.
• Diener E., Sandvik E., Seidlitz L., Diener M.,1993, The relationship between income and subjective well-being: Relative or absolute?, Social Indicators Research, vol. 28, pp. 195–22.
• Easterlin R., 2003, Explaining happiness, http://www.pnas.org/content/100/19/11176.
• Eurofound, 2012, Third European Quality of Life Survey – Quality of life in Europe, Impacts of the crisis, Luxem-bourg, Publications Office of the European Union.
• Fischer C.S., 2008, What wealth-happiness paradox? A short note on the American case, “Journal of Happiness Stu-dies”, vol. 9, pp. 219–226.
• GUS, 2013, Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Warszawa, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/WZ_jakosc_zycia_2013.pdf
• Janicka K., Słomczyński K.M., Struktura społeczna w Polsce: klasowy wymiar nierówności, „Przegląd Socjologiczny”, (w druku).
• Klebaniuk J., 2006, Materialne uwarunkowania jakości życia, w: Bartosz B., Klebaniuk J. (red.), Wokół jakości życia. Studia psychologiczne Wrocław: Jakopol.
• Koralewicz J., Zagórski K., 2009, O warunkach życia i optymistycznej orientacji Polaków, w: Zagórski K., Życie po zmianie: warunki życia i satysfakcje Polaków, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar: Centrum Badania Opinii Społecznej.
• Measurement of the Quality of Life: TF3 Contribution to the summary report of the Sponsorship Grouphttp://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/quality_life/publications
• Nettle D., 2005, Socio-economic statusandsubjective well-beinghttp://worlddatabaseofhappiness.eur.nl/hap_bib/freetexts/nettle_d_2005.pdf
• Ng W., Diener E., 2014, What matters to the rich and the poor? Subjective well-being, financial satisfaction, and postmaterialist needs across the world, “Journal of Personality and Social Psychology”, vol. 107(2), August 2014, pp. 326–338.
• Report by the Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress, 2009, http://www.stiglitz-sen-fitoussi.fr/en/index.htm
• Takashi Oshio, Kunio Urakawa, 2014, The Association Between Perceived Income Inequality and Subjective Well-being: Evidence from a Social Survey in Japan, “Social Indicators Research”, vol. 116, Issue 3, May 2014, pp. 755–770.
• Veenhoven R., 1991, Is happiness relative?, “Social Indicators Research”, 24, pp. 1–34.
• Veenhoven R., 1994, Is happiness a trait? Tests of the theory that a better society does not make people any happier, “Social Indicators Research”, vol. 32, pp. 101–160.