Dekretacje w lustracji ziemi lwowskiej z XVII wieku

• Authors: Józef Kość

Title variants

EN

Inspection Decrees in the Region of Lviv in the 17th Century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The text type of the inspection decree can be reconstructed from the corpus of such documents issued in the region of Lviv. This text type was that of an official decree, and it was part of the legal enforcement process in the 16th-century Polish-Lithuanian Commonwealth. The main argument schema in the text type under analysis was realized through the following formulation: who decrees what to whom in response to complaint. Its full version also contains additional textual components that further elaborate the main structure, and which provide precise conditions on how to effectively execute the decree and on what legal grounds. Shaping this text type was a long-term process. As presented in the analyses, the 17th-century version of the text type in case was a highly developed, advanced one. Its earliest textual sources can be traced back to the Medieval official documents. One can safely assume that the officials in inspection commissions – established by the Polish Diet, and active from the 16th to the 18th century - contributed hugely to the development of a standardized text type for this official document.

Keywords

PL

dekretacja; schemat tekstowy; dyrektywa; performatyw; lustracja

EN

decree; text type; directive; performative expression; inspection

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2013
• Volume: 61
• Issue: 6: Językoznawstwo
• Pages: 29-39

Contributors

author

Józef Kość

• Zakład Historii Języka Polskiego i Dialektologii UMCS

References

• Bartmiński J., Bartmińska-Niebrzegowska S.: Tekstologia, Warszawa 2009.
• Lizisowa M.T.: Język Kodeksu Olszewskiego (1550). Z recepcji staropolskiego języka prawno-sądowego w Wielkim Księstwie Litewskim w szesnastym wieku, Kraków 2000.
• Lustracja województwa ruskiego 1661-1665, cz. 2: Ziemia lwowska, wyd. E. i K., Arłamowscy, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1974; cz. 3: Ziemie halicka i chełmska, wyd. E. i K. Arłamowscy i W. Kaput, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1976.
• Malinowska E.: Wypowiedzi administracyjne - struktura i pragmatyka, Opole 2001.
• Opałek K.: Z teorii dyrektyw i norm, Warszawa 1973.
• Rzeszutko M.: Rozprawa sądowa w świetle lingwistyki tekstu, Lublin 2003.
• Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. II, Warszawa 1960.
• Linde S.B.: Słownik języka polskiego, t. I, Lwów 1854.
• Słownik polszczyzny XVI wieku, red. S. Bąk, S. Hrabec, W. Kuraszkiewicz, M. R. Mayenowa, S. Rospond, S. Saski, W. Taszycki, J. Woronczak, t. IV, Wrocław-Warszwa-Kraków 1969; t. VI, red. M. R., Mayenowa, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1972.
• Wyrwas K.: Skarga jako gatunek mowy, Katowice 2002.
• Żmigrodzka B.: Testament jako gatunek tekstu, Katowice 1997.