Literatura rosyjska w prasie lubelskiej początku XX wieku

• Authors: Jan Orłowski

Title variants

EN

Russian literature in the Lublin press of the beginning of the 20th century

RU

Русская литература в люблинской прессе начала XX века

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Lubelskie środowisko kulturalne w XIX wieku nie odgrywało właściwie żadnej roli w rozwoju polsko-rosyjskich stosunków literackich. Sytuacja ta uległa zmianie po roku 1905, kiedy iw Europie, i wśród Polaków wzrosło zainteresowanie literaturą rosyjską, której wysoki poziom artystyczny już wcześniej zdobył duże uznanie w świecie. Po roku 1905 złagodzono w Królestwie Polskim cenzurę rosyjską, łatwiej było już wtedy wydawać polską prasę i organizować towarzystwa kulturalne i oświatowe. W prasie lubelskiej, szczególnie w dzienniku „Kurier”, publikowano przekłady literatury rosyjskiej, teatr lubelski zaczął wystawiać dramaty autorów rosyjskich – Gogola, Tołstoja, Gorkiego, Czechowa i Andriejewa. W lubelskim środowisku duże zainteresowanie budziła rosyjska proza początku XX wieku (Czechow, Gorki, Sołogub, Andriejew), natomiast nie cieszyła się tu uznaniem ówczesna poezja rosyjska. Najbardziej popularnym pisarzem rosyjskim w prasie lubelskiej okazał się Lew Tołstoj. Polacy doceniali bowiem jego życzliwy stosunek do sprawy polskiej i krytycyzm wobec despotyzmu władz carskich.

EN

The article concerns three out of many issues connected with the medieval history of Lublin, which are closely intertwined with the Ruthenian matters. The text, among other things, focuses on bringing to Lublin the relics of the True Cross, erecting in the city the tower by Daniel, the Prince of Galicia-Volhynia, as well as tracing the Chapel of the Holy Trinity’s origins. As an attempt to present the current views on the matter in question, the article begins with the presentation of the sources, then provides the outline of the state of research, and finally concludes with the hypotheses suggesting the clarification of any doubts concerning the subject of the article

RU

Культурня среда Люблина в XIX веке не имела по-настоящему никакого значения вразвитии польско-русских литературных отношений. Ситуация изменилась после 1905 года, когда в Европе и среди поляков увеличился интерес к русской литературе, которая, благодаря высокому художественному уровню, еще раньше пользовалась мировым признанием. После 1905 года в Польском Королевстве облегчили цензуру, что дало возможность издавать польскую прессу и организовать культурные и просветительские общества. Влюблинской прессе, в особенности в газете «Курьер», публиковались переводы срусской литературы, в люблинском театре ставились драмы русских авторов – Гоголя, Толстого, Горького, Чехова и Андреева. Люблинская среда прежде всего очень интересовалась русской прозой начала XX века (Чехов, Горький, Сологуб, Андреев), в отличие от тогдашней русской поэзии. Самым популярным русским писателем в люблинской периодике стал Лев Толстой. Поляки одобрили по крайней мере его доброжелательное отношение к польским вопросам икритику деспотизма царских властей.

Keywords

PL

polsko-rosyjskie stosunki literackie; prasa lubelska; literatura rosyjska w prasie lubelskiej; prasa lubelska o Lwie Tołstoju; lubelscy tłumacze literatury rosyjskiej

EN

Polish-Russian literary relations; Lublin press; Russian literature in the Lublin press; Lublin press on Leo Tolstoy; Lublin translators of the Russian literature

RU

польско-русские литературные отношения; люблинская пресса; русская литература в люблинской прессе; люблинская пресса о Льве Толстом; люблинские переводчики русской литературы

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Humanistyczne
• Year: 2014
• Volume: 62
• Issue: 7: Słowianoznawstwo
• Pages: 77-90

Contributors

author

Jan Orłowski

• Zakład Literatury Rosyjskiej. Instytut Filologii Słowiańskiej UMCS

References

• Bazylow L., Dzieje Rosji 1801-1917, Warszawa: PWN 1977.
• Buszko J., Historia Polski 1864-1948, Warszawa: PWN 1984.
• Grzegorczyk P., Lew Tołstoj w Polsce. Zarys bibliograficzno-literacki, Warszawa: PIW 1964.
• Historia literatury rosyjskiej, t. II, red. M. Jakóbiec, Warszawa: PWN 1976.
• Kruk S., Życie teatralne w Lublinie (1782-1918), Lublin: Wyd. UMCS 1982.
• Orłowski J., Z dziejów antypolskich obsesji w literaturze rosyjskiej. Od wieku XVIII do roku 1917, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1992.
• Z przeszłości kulturalnej Lubelszczyzny, red. A. Zdunek, Lublin: Wydawnictwo Lubelskie 1978.