Rodzinne ogrody działkowe w Warszawie Tradycja i współczesność

• Authors: Pawlikowska-Piechotka Anna

Title variants

EN

Family garden plots in Warsaw. Tradition and modernity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ogrody działkowe pojawiły się w Europie blisko dwieście lat temu, w Polsce są obecne od ponad stu lat. Na terenie kraju jest obecnie około 5 tysięcy rodzinnych ogrodów działkowych, w których wytyczono prawie milion indywidualnych działek. Zatem szacuje się, że z dobrodziejstw wypoczynku na tych zielonych terenach o wysokiej jakości środowiska korzystają miliony Polaków, rodziny działkowiczów, ich znajomi oraz mieszkańcy okolicznych zespołów mieszkaniowych. Otwarta formuła ROD-ów, wyznaczona przestrzeń wspólna urządzona pod kątem aktywnego i spokojnego wypoczynku – pozwala na korzystanie z nich przez społeczność lokalną jak z innych publicznych terenów zielonych, jak z miejskich parków. Organizowanie na terenach rodzinnych ogrodów działkowych wczasów dla seniorów i półkolonii dla dzieci, imprez kulturalnych i zawodów sportowych pomaga wzmacniać integrację różnych grup społecznych i wielopokoleniowych rodzin. Niestety od początków XXI w. ogrody działkowe znikają z krajobrazu polskich i europejskich miast. Przykładowo w Warszawie, ze względu na zmianę sytuacji prawnej (procesy reprywatyzacji), atrakcyjną lokalizację, dobrą infrastrukturę techniczną i transport publiczny część ROD-ów jest zagrożonych likwidacją. Chociaż mają silne potencjały przyrodnicze i są ważnym segmentem systemu zieleni miejskiej, trudno je bronić, ponieważ są jednocześnie cennymi miejscami dla nowej zabudowy, poszukiwanymi przez inwestorów. Niemniej, biorąc pod uwagę zarówno zapotrzebowanie społeczne, jak i znaczącą rolę, jaką mają ogrody działkowe dla poprawy mikroklimatu miasta, w strategiach zrównoważonego rozwoju przestrzennego należy bezwzględnie uwzględniać trwałą obecność rodzinnych ogrodów działkowych w tkance miejskiej.

EN

Allotment gardens appeared in Europe nearly two hundred years ago. They have been present in Poland for over a hundred years. There are currently about 5,000 family allotment gardens in the country, in which almost one million individual plots have been laid out. Therefore, it is estimated that the benefits of active or passive recreation in these green areas of high environmental quality, could be enjoyed by as many as several millions Poles: relatives of gardeners, their friends and the residents of surrounding housing complexes. The open formula of allotments, designated common space arranged for active and passive recreation – allows the gardens to be visited also by the local community members to be treated as other public green areas, for example as urban parks. The allotment – authorities try to enrich their offer by organizing summer ‘garden holidays’ for seniors and children, cultural events and sports competitions. All these activities help to strengthen the integration of various social groups and multigenerational families. Unfortunately, since the beginning of the 21st century, allotment gardens have been disappearing from the landscape of Polish and European cities. For example, in Warsaw, due to the change of the legal situation (reprivatisation processes), attractive location, good technical infrastructure and public transport, some allotments are threatened with liquidation. Despite the fact that they have a strong natural potential, are characterized by biodiversity and are an important segment of the urban greenery system, it is often very difficult to protect them, because the plots are also valuable places for new buildings, sought by investors. Nevertheless, taking into account both the social needs, expectations and the significant role of the allotment gardens in improving the microclimate of the city, it is necessary, to take into account the permanent presence of family allotments in the urban structures in strategies of sustainable spatial development.

Keywords

PL

polskie miasta; zmiany społeczno-ekonomiczne; klasyczna analiza ekonomiczna; sieć neuronalna; finansowanie społecznościowe (crowdfunding)

EN

amily allotments; open green areas; urban ecology; sustainable spatial development; social inclusion and integration

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2019
• Issue: 29
• Pages: 67-79

Dates

published

2019

Contributors

author

Pawlikowska-Piechotka Anna

• Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej

References

• Klepacki P., Kujawska M., 2018, Urban Allotment Gardens in Poland: Implications for Botanical and Landscape Diversity, Journal of Ethnobiology, 38, 1, s. 123-137.
• BioOne Complete, DOI.org/10.2993/0278-0771-38.1.123.
• Kozdroń E., 2004, Program rekreacji osób starszych, AWF, Warszawa.
• Lewińska J., 2000, Klimat miasta, IGPiK, Kraków.
• Łukasiewicz A., Łukasiewicz Sz., 2006, Rola i kształtowanie zieleni miejskiej, UAM, Poznań.
• Mogiła-Lisowska J., 2011, Rekreacyjna aktywność ruchowa dorosłych Polaków – uwarunkowania i styl uczestnictwa, AWF, Warszawa.
• Moughtin C., Shirley P., 2005, Urban Design. Green Dimensions, Elsevier, Oxford.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2009, Ogrody działkowe w zrównoważonej przestrzeni współczesnego miasta, Problemy Ekologii, 2, s. 106-110.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2010, Tradycja ogrodów działkowych w Polsce, Novae Res, Gdynia.
• Pawlikowska-Piechotka A., 2016, Przestrzeń sportu, rekreacji i turystyki bez barier, AWF, Warszawa.
• Szczęsny M., Kimic K., 2012, Możliwość adaptacji ogrodów działkowych na obiekty ogólnodostępne, Architektura Czasopismo Techniczne, 8-A, zeszyt 30, rok 109, s. 180-191.
• Thompson Ward. C., Travlou P., (red.), 2007, Open Space – People Space, Thames and Hudson, London.
• Trembecka A., Kwartnik-Pruc A., 2018, An analysis of the Changes in the Structure of Allotment Gardens in Poland in the Context of Legal Status Regulations, Sustainability, 10, 11; DOI.org: /10 3390/su10113829 .
• Wiech K., 2007, Działki w mieście – polska specjalność, Działkowiec, 1, s. 66-67.
• Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 13 grudnia 2013 (Dz.U. z 2017 r. poz. 2176).
• Ustawa o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 8 lipca 2005 roku (Dz.U. z 2005 r. poz. 1419).
• Ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości z dnia 20 lipca 2017 (Dz.U. z 2017 r. poz. 1529).
• www.cordis.europa.eu [dostęp 2018]
• www.gus 2018 [dostęp 2019]
• www.pzd.pl [dostęp 2019]
• www.allotments.uk.com [dostęp 2014]
• www.allotments4all.uk.com [dostęp 2014]
• www.rops lublin [dostęp 2014]

Identifiers

DOI

10.21858/msr.29.03