Rywalizacja o prymat między Związkiem Obodryckim a Lucickim w X w.

• Authors: Sochacki Jarosław

Title variants

EN

Rivalry for Dominance between the Obodrite Union and the Lutitian Union in the 10th Century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of this article is to examine – based on written sources – the rivalry for dominance within the northern region of the Polabian area between the Obodrite Union and the Redarians who played a prominent role in the Lutitian Union that came into existence in the 980s. Despite the scarcity of source information, it has been found that alliances between these political organizations in the 10th century constituted an exception; moreover, they were of impermanent and transient nature. Instead, each of these groupings individually pursued their own fight against the expansion East Frankish kingdom. The outcome of this rivalry was definitely favorable for the Lutitian Union which not only succeeded in expanding its influence to other Slavic tribes, but also in achieving a dominant position for many decades in the northern region of the Polabian area.

Keywords

EN

the Obodrite Union; the Lutitian Union; Henry I; Polabian Slavdom; the Obodrites; the Redars; Otton I; Geron; Hobolin (German Havelberg),; Brenna (German Brandenburg) Herman Billung, Stoigniew; Nakon; Msciwój (Mstivoj); Żelibor

• Publisher: Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
• Journal: Studia Ełckie
• Year: 2019
• Volume: 21
• Issue: 4
• Pages: 545-565

Dates

published

2019-12-30

Contributors

author

Sochacki Jarosław

• Akademia Pomorska w Słupsku

References

• Adalberti continuation Reginonis, ScRG L, ed. F. Kurze, Hannover 1890.
• Annales Altahenses maiores, MGH SS XX, ed. W. von Giesebrecht, E. L. B. Ab Oefele, Hanno-ver 1989.
• Annales Augienses, MGH SS I, ed. G. H. Pertz, Hannover 1826.
• Annales Bertiniani, ScRG V, ed. G. Waitz, Hannover 1883.
• Annales Corbeienses, MGH SS III, ed. G. H. Pertz, Hannover 1839.
• Annales Fuldenses, MGH SS I, ed. G. H. Pertz, Stuttgart 1976.
• Annales Hlidesheimenses, ScRG VIII, ed. G. Waitz, Hannover 1878.
• Annales Magdeburgenses, MGH SS XVI, ed. G. H. Pertz, Hannover 1994.
• Annales Mettenses priores, ScRG X, ed. B. von Simson, Hannover-Leipzig 1905.
• Annales Quedlinburgenses, MGH SS III, ed. G. H. Pertz, Hannover 1839.
• Annales Sangallenses maiores, MGH SS I, ed. G. H. Pertz, Hannover 1826.
• Annales Xantenses, ScRG XII, ed. B. von Simson, Hannover 1909.
• Annalista Saxo, MGH SS VI, ed. G. Waitz, Hannover 1980.
• Chronica Sigeberti Gemblacensis monachi, MGH SS VI, ed. D. L. C. Bethmann, Hannover1884.
• Helmoldi presbyteri chronicon Slavorum, MGH SS XXI, ed. G. H. Pertz, Hannover 1988.
• Herimanni Augiensis chronicon, MGH SS V, ed. G. H. Pertz, Stuttgart 1985.
• Lamberti annales, MGH SS III, ed. G. H. Pertz, Hannover 1839.
• Magistri Adami gesta Hammenburgensis ecclesiae pontificum, MHG SS VII, ed. M. Lappenberg, Hannover 1846.
• MGH Diplomatum regum et imperatorum Germaniae I, Hannover 1879-1884.
• Necrologium Merseburgense, w: Die Totenbücher von Merseburg, Magdeburg und Lüneburg, MGH Libri memorials et Necrologia NS II, ed. G. Althoff, J. Wollasch, Hannover 1983.
• Relacja Ibrahima ibn Jakuba z podróży do krajów słowiańskich w przekazie al Bekriego, MPH SN II, ed. T. Kowalski, Kraków 1946.
• Sancti Adalberti Pragensis episcopi et martyris vita altera auctore Brunone Querfurtensi, MPH SN IV, 2, ed. J. Karwasińska, Warszawa 1969.
• Thietmari Merseburgensis episcopi chronicon, ScRG NS IX, ed. R. Holtzmann, Berlin 1935.
• Widukindi monachi Corbeiensis rerum gestarum Saxonicarum libri tres, ScRG LX, ed. P. Hirsch, Hannover 1935.
• Althoff G., Die Ottonen. Königsherrschaft ohne Staat, Stuttgart 2013.
• Babij P., Wojskowość Słowian Połabskich, t. I, Wrocław 2017.
• Beumann H., Die Ottonen, Stuttgart 2000.
• Brüske W., Untersuchungen zur Geschichte des Lutizenbundes. Deutsch – wendische Beziehun-gen des 10.-12. Jahrhunderts, Münster-Köln 1955.
• Dralle L., Slaven an Havel und Spree. Studien zur Geschichte des hevellisch – wilzischen Fürs-tentums, Berlin 1981.
• Dulinicz M., Kształtowanie się Słowiańszczyzny Północno – Zachodniej, Warszawa 2001.
• Epperlein S., Voraussetzungen, Ursachen und Charakter der ersten Etappe der feudalen deut-schen Ostexpansion im 10. und 11. Jahrhundert, w: Die Slawen in Deutschland, hrsg. von J. Herrmann, Berlin 1970.
• Friedmann B., Untersuchungen zur Geschichte des abodritischen Fürstentums bis zum Ende des 10. Jahrhunderts, Berlin 1986.
• Fritze W. H., Beobachtungen zu Entstehung und Wesen des Lutizenbundes, Jahrbuch für die Geschichte Mittel- und Ostdeutschlands, 7: 1958.
• Fritze W. H., Probleme der abodritischen Stammes- und Reichsverfassung und ihrer Entwicklung vom Stammesstaat zum Herrschaftsstaat, w: Siedlung und Verfassung der Slawen zwischen Elbe, Saale und Oder, hrsg. von H. Ludat, Giessen 1960.
• Giese W., Der Stamm der Sachsen und das Reich in ottonischer und salischer Zeit, Wiesbaden 1979.
• Giese W., Heinrich I. Begründunder der ottonischen Herrschaft, Darmstadt 2008.
• Grebe K., Die Heveller und der Lutizenaufstand, Das Altertum, 29: 1983, H. 1.
• Hellmann M., Grundzüge der Verfassungsstruktur der Liutizen, w: Siedlung und Verfassung der Slawen zwischen Elbe, Saale und Oder, Giessen 1960.
• Herrmann J., Der Lutizenaufstand von 983 – Hintergründe und Wirkungen, Das Altertum, 29: 1983, H. 1.
• Hoensch J. K., Geschichte Böhmens. Von der slavischen Landnahme bis zur Gegenwart, Mün-chen 1997.
• Kiersnowski R., Rec. K. Wachowski, Słowiańszczyzna Zachodnia (1950), Przegląd Zachodni, 7/8: 1951.
• Labuda G., Mieszko I, Wrocław-Warszawa-Kraków 2002.
• Labuda G., Organizacje państwowe Słowian zachodnich w okresie kształtowania się państwa polskiego (od VI do połowy X wieku), w: Początki państwa polskiego. Księga tysiąclecia, t. I, Poznań 1962.
• Labuda G., Polska, Czechy, Niemcy i Związek Wielecki w wieku X, w: idem, Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny Zachodniej, t. I, Poznań 1960.
• Labuda G., Powstania Słowian Połabskich u schyłku X wieku, w: idem, Fragmenty dziejów Słowiańszczyzny Zachodniej, t. I, Poznań 1960.
• Labuda G., Rec H. Ludat, An Elbe, Roczniki Historyczne, 29: 1973.
• Labuda G., Wieleci, w: Słownik starożytności Słowiańskich, t. VI, Wrocław 1977.
• Labuda G., Zur Gliederung der slawischen Stämme in der Mark Brandenburg (10.-12. Jahrhun-dert), Jahrbuch für die Geschichte Mittel- und Ostdeutschlands, 42: 1994.
• Labuda G., Związek obodrzycki, w: Słownik starożytności słowiańskich, t. VII, Wrocław 1982.
• Łowmiański H., Początki Polski, t. V, Warszawa 1973.
• Lübke Ch., Powstanie i istota Związku Luciców. Jedna z konsekwencji chrystianizacji Europy Wschodniej w X stuleciu, w: Chrześcijańskie korzenie. Misjonarze, święci, rycerze zakonni, Poznań 1997.
• Lübke Ch., Regesten zur Geschichte der Slaven an Elbe und Oder (vom Jahr 900 an), Tl. II, Regesten 900-983, Berlin 1985.
• Lübke Ch., Regesten zur Geschichte der Slaven an Elbe und Oder (vom Jahr 900 an), Tl. III, Regesten 983-1013, Berlin 1986.
• Ludat H., An Elbe und Oder um das Jahr 1000. Skizzen zur Politik des Ottonenreiches und der slavischen Mächte in Mitteleuropa, Köln-Wien 1971.
• Lukas G., Die deutsche Politik gegen die Elbslawen vom Jahre 982 bis zum Ende der Polenkriege Heinrichs II., Halle 1940.
• Lüpke S., Die Markgrafen der sächsischen Ostmarken in der Zeit von Gero bis zum Beginn des Investiturstreites, Halle 1937.
• Matla-Kozłowska M., Pierwsi Przemyślidzi i ich państwo (od X do połowy XI wieku), Poznań 2008.
• Matla-Kozłowska M., Początki państw. Czechy, Poznań 2014.
• Myśliński K., Polska polityka wobec Słowian Połabskich w okresie powstania 983 roku, Roczniki Historyczne, 57: 1991.
• Myśliński K., Polska wobec Słowian Połabskich do końca XII w., Lublin 1993.
• Myśliński K., Słowiańskie organizacje polityczne nad Hawelą i Sprewą i Związek Wielecki przed aneksją brandenburską, Przegląd Zachodni, 42: 1986.
• Paner A., Przemyślidzi. Od Borzywoja I do Przemysła II Otokara. Ludzie i wydarzenia w latach 872-1278, Gdańsk 2008.
• Petersohn J., König Otto III. und die Slawen an Ostsee, Oder und Elbe um das Jahr 995. Mecklenburgzug – Slavnikidenmassaker – Meiβenprivileg, Frühmittelalterliche Studien, 37: 2003.
• Schölkopf R., Die sächsischen Grafen (919-1024), Göttingen 1957.
• Skonieczny T., Od Wieletów do Luciców. W sprawie zmiany tożsamości plemion wieleckich u schyłku X wieku, w: Populi terrae marisque. Prace poświęcone pamięci Profesora Lecha Leciejewicza, pod red. M. Rębkowski, S. Rosik, Wrocław 2011.
• Sobiesiak J. A., Bolesław II Przemyślida († 999), Kraków 2006.
• Sochacki J., Formowanie się wczesnośredniowiecznego państwa niemieckiego w latach 919-962, Słupsk 2014.
• Sochacki J., Początki państw. Niemcy, Poznań 2016.
• Sochacki J., Uwagi nad ustrojem Związku Lucickiego, Odkrywcy, princepsi, rozbójnicy. Studia z Dziejów Średniowiecza, 13: 2007.
• Sochacki J., Związek Lucicki – między Polską a Cesarstwem do 1002 r., Slavia Antiqua, 47: 2006.
• Strzelczyk J., Bohaterowie Słowian Połabskich, Poznań 2017.
• Strzelczyk J., Mieszko Pierwszy, Poznań 1999.
• Strzelczyk J., Otton I Wielki, Poznań 2018.
• Strzelczyk J., Otton III, Wrocław 2000.
• Strzelczyk J., Połabszczyzna zapominana. Część IV. Tęgomir, czyli dylemat – zdrajca czy „ojciec ojczyzny”, Przegląd Zachodni, 17(46): 2002, z. 1.
• Strzelczyk J., Rec. L. Dralle, Slaven an Havel, Studia Historica Slavo-Germanica, 11: 1982.
• Strzelczyk J., Słowianie Połabscy, Poznań 2013.
• Strzelczyk J., Zapomniane narody Europy, Wrocław-Warszawa-Kraków 2006,
• Sułowski Z., Rec. W. Brüske, Untersuchungen, Roczniki Historyczne, 24: 1958.
• Sułowski Z., Słowiańskie organizacje polityczne nad Bałtykiem, Roczniki Historyczne, 26: 1960.
• Turasiewicz A., Dzieje polityczne Obodrzyców. Od IX wieku do utraty niepodległości w latach 1160-1164, Kraków 2004.
• Wachowski K., Słowiańszczyzna Zachodnia, Poznań 2000.
• Waitz G., Jahrbücher des deutschen Reichs unter König Heinrich I., Darmstadt 1963.