Czy filozofia i filozofowie są jeszcze komukolwiek potrzebni?

• Authors: Zachariasz Andrzej L.

Title variants

RU

Нужны ли еще кому-либо философия и философы?

EN

Are the Philosophy and Philosophers Still Needed?

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The thesis about the end of philosophy is actual. It is declared in the situation of pragmatization of culture and underestimation of philosophical knowledge. Human world seems to be dominated by practical technical, consumer or religious way of thinking. Islamic religious fundamentalism expands its influence. The very philosophical thinking participates in pragmatization. The resignation of metaphysics, epistemology and philosophy of first principles was defined within its framework on behalf of hermeneutics or the everyday philosophy. It offers to replace philosophy with poetry or exact sciences (cognitive science or sciences of communication). The philosophy is displaced from the educational programs not only in the schools, but also in the universities. In this situation the question of whether philosophy and philosophers are still needed, seems to be particularly justified.

RU

Тезис о конце философии актуален. Эта позиция провозглашается в атмосфере прагматизации культуры и усиления убеждения о непригодности философского знания. Кажется, что в мире человека стали преобладать техническое мышление и практическое потребительское, а также религиозное мышление. Исламский религиозный фундаментализм расширяет свое влияние. В прагматизации участвует сама философская мысль. Она же формулирует отказ от метафизики и эпистемологии, отказ от философии первых принципов, ради герменевтики или философии обыденности. Она также предлагает заменить философию поэзией или точными науками (когнитивистикой, науками об общении). Философию вытесняют из образовательных программ не только средних школ, но и ВУЗ-ов. В такой ситуации вопрос о том, нужны ли еще кому-либо философия и философы, выглядит особенно целесообразным

Keywords

PL

filozofia; koniec filozofii; metafizyka; ontologia (teoria bytu); epistemologia (teoria poznania); hermeneutyka; kultura; nauka; religia

RU

философия; конец философии; метафизика; онтология (теория бытия); эпистемология (теория познания); герменевтика; культура; наука; религия

EN

philosophy; end of philosophy; metaphysics; ontology (the theory of existence); epistemology (the theory of cognition); hermeneutics; culture; science; religion

• Publisher: Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
• Journal: ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
• Year: 2015
• Issue: 15
• Pages: 15-34

Contributors

author

Zachariasz Andrzej L.

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Bielik-Robson A. 2000. Inna nowoczesność. Pytanie o współczesną formułę duchowości. Kraków: Universitas.
• Carnap R. 1969. Filozofia jako analiza logiczna języka nauki, przekład A. Zabłudowski. War-szawa: PWN.
• Dilthey W. 1957. „Auffassung und Analyse des Menschen im 15. und 16. Jahrhundert”. W Weltanschauung und Analyse des Menschen seit Renaissance und Reformation. Stut-tgart: B.G. Teubner.
• Heinrich W. 1963. Zarys historii filozofii średniowiecznej. Warszawa: PWN.
• Jakubowski M.N. 1993. „Hegel i »koniec filozofii«: kontekst polskiej »filozofii czynu«”. Acta Universitatis Nicolai Copernici, Filozofia 15 (264): 43–55.
• Kant I. 1969. Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka, przekład B. Bornstein. Warszawa: PWN.
• Marquard O. 1994. Rozstanie z filozofią pierwszych zasad, przekład K. Krzemieniowa. War-szawa: Oficyna Naukowa.
• Rickert H. 1924. Kant als Philosoph der modernen Kultur. Tübingen: Akademische Verlags-buchhandlung von J.C.B Mohr.
• Rorty R. 1994. Filozofia a zwierciadło natury, przekład M. Szczubiałka. Warszawa: Fundacja Aletheia – Wydawnictwo Spacja.
• Siemek M.J. 1998. Hegel i filozofia, Warszawa: Terminus.
• Sloterdijk P. 2008. Krytyka cynicznego rozumu, przekład P. Dehnel. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej.
• Windelband W. 1924. „Was ist Philosophie”. W Präludien Bd. 1, Tübingen: Verlag von J.D.B. Mehr (Paul Giebert).
• Wittgenstein L. 1997. Tractatus logico-philosophicus, przekład B. Wolniewicz. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Zachariasz A.L. 1990. „Wartości i ich dynamika a dzieje kultury europejskiej w myśli Henryka Rickerta”. W Historyczna dynamika wartości, Czarnecki Z.J., S. Symotiuk (red.), 51–72. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Zachariasz A.L. 2004. Istnienie. Jego momenty i absolut, czyli w poszukiwaniu przedmiotu einanologii. Rzeszów: Wydawnictwo UR.
• Zachariasz A.L. 2009. „Teza o końcu filozofii i granice jej zasadności a pytanie o przyszłość filozofii”. ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich 9: 15–30.
• Zachariasz A.L. 2010. Filozofia. Jej istota i funkcje. Rzeszów: Wydawnictwo UR.
• Zachariasz A.L. 2011. Teoria poznania jako relatystyczna koncepcja prawdy teoretycznej. Rzeszów: Wydawnictwo UR.

Identifiers

DOI

10.15584/sofia.2015.15.1