Przestrzeń otwarta miasta pod presją rozwoju : przyczyny zjawiska i kierunki działań naprawczych : przypadek Mazowsza

• Authors: Paulina Sikorska

Title variants

EN

Przestrzeń otwarta miasta pod presją rozwoju : przyczyny zjawiska i kierunki działań naprawczych : przypadek Mazowsza

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule poruszono zagadnienie przestrzeni publicznych. Podjęto próbę ich zdefiniowania oraz wskazania roli, jaką odgrywają owe przestrzenie w tkance miejskiej i życiu mieszkańców. Szczególną uwagę zwrócono na problem marginalizacji i degradacji publicznych przestrzeni otwartych w województwie mazowieckim. Wśród powodów takiego stanu rzeczy wymieniono niekonsekwencje prawne, nieświadomość wagi i skutków podejmowanych decyzji oraz zwycięstwo wartości ekonomicznych nad społecznymi. W artykule w sposób syntetyczny przedstawiono także regulacje dotyczące publicznych przestrzeni otwartych w dokumentach, prawie oraz zwyczajach UE i na świecie. Ponadto wskazano zjawiska najbardziej rzutujące na jakość przestrzeni, m.in. takie jak wygradzanie osiedli oraz suburbanizację. W części końcowej przeanalizowano możliwości zahamowania procesu zawłaszczania publicznych przestrzeni otwartych, np. poprzez zmianę prawa, zmianę mentalności społeczeństwa oraz realizację konkretnych czynności planistycznych, przede wszystkim uchwalanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

EN

The article discusses the problem of public space. An attempt is undertaken to define the concept and the role public space plays in the urban fabric and the life of its inhabitants. Particular attention has been given to the problem of marginalization and degradation of open public spaces in the Mazovian voivodeship. Among the identified causes of such a process one may name: inconsistent legal provisions, a lack of awareness of the gravity and consequences of decisions undertaken and a primacy of economic over social values. The article presents in a comprehensive manner the regulations concerning public space to be found in documents, legal acts and customs in the EU and other parts of the world. Furthermore, phenomena having the strongest influence on the quality of public space have been identified, i.e. the building of fences and walls around housing estates and suburbanization. The final part consists of an analysis of how the successive enclosures of open public spaces can be stopped, i.e. through changing the law, changing the way people think or implementing specific planning activities, in particular preparing and adopting local land-use plans.

Keywords

PL

Mazowsze; planowanie przestrzenne

EN

Mazovia; spatial planning

• Publisher: Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
• Journal: MAZOWSZE Studia Regionalne
• Year: 2010
• Issue: 5
• Pages: 155-182

Dates

published

2010-10

Contributors

author

Paulina Sikorska

• Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie

References

• Bartoszewicz D., Jarecka D., Do szczęścia potrzebne jest miasto, „Gazeta Wyborcza”, 19 lipca 2008 roku, wydanie internetowe.
• http://wyborcza.pl/1,76842,5470432,Do_szczescia_potrzebne_jest_miasto.html,
• Bartetzky A. przełożone na polski przez Kacka E., Czyje miasto?, „Respublica NOWA”, nr 3/3008, jesień 2008.
• Bonenberg W. 2008, Przestrzeń publiczna w osiedlach mieszkaniowych, „Urbanista” 12/2008 – Prezentacje.
• Degórska B. 2004, Planowanie terenów otwartych w nowej przestrzeni miejskiej (na przykładzie strefy podmiejskiej Warszawy), (w:) M. Kistowski (red.), Studia ekologiczno-krajobrazowe w programowaniu rozwoju zrównoważonego. Przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską, Gdańsk.
• Chmielewski J. M. 2002, Struktura Przestrzenna (w:) Gzell S. (red.) Krajobraz Architektoniczny Warszaw Końca XX Wieku, Warszawa.
• Furman S. 2008, Rozwój metropolitarny Warszawy a kwestie społeczne, Warszawskie Forum Polityki Społecznej, Metropolitalne Funkcje – wyzwania dla Warszawy, Warszawa.
• Gąsior-Niemiec A., Glasze G, Pütz R., Sinz D. 2007, Grodzenie miasta: casus Warszawy, „Studia Regionalne i Lokalne” nr 4(30)/2007.
• Gzell S. 2002 (red.) Krajobraz Architektoniczny Warszawy Końca XX Wieku, Warszawa.
• Jałowiecki B. 2006, Szczepański M., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa.
• Jałowiecki B. 2004, Zmiany stylu życia polaków i ich konsekwencje dla systemu osadniczego i ruchliwości przestrzennej, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Warszawa.
• Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju do 2033 roku opracowana przez Zespół Ekspertów Naukowych do spraw Zagospodarowania Przestrzennego Kraju pod przewodnictwem. prof. zw. dr hab. Piotra Korcellego, powołanego przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego – projekt z grudnia 2008 roku,
• Kuryłowicz S., Polska to Gargamel Europ, „Dziennik Polska”, Polak C., 5 stycznia 2009 roku, wydanie internetowe: http://www.dziennik.pl/kultura/article291879/Kurylowicz_Polska_to_Gargamel_Europy.html
• Lisowski A., Grochowski M. 2007, Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje, Warszawa.
• Mały Słownik Urbanistyczny 1969, Warszawa.
• Markowski T., Marszał T. 2006, Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, Warszawa,
• Obszar Metropolitarny Warszawy. Analizy i diagnozy stanu istniejącego. Synteza 2006, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie, Warszawa.
• Plan zagospodarowania przestrzennego obszaru metropolitalnego Warszawy. Delimitacja Obszaru Metropolitalnego Warszawy dla potrzeb planu zagospodarowania przestrzennego (projekt) 2005, Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie, Warszawa.
• Plan zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego, przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 7 czerwca 2004 roku.
• Polaka Polityka Architektoniczna. Polityka jakości krajobrazu, przestrzeni publicznej, architektury, projekt dokumentu wersja z dn. 19. grudnia 2008 roku.
• Projekt ustawy o polityce miejskiej i metropolitalnej oraz o zmianie niektórych innych ustaw z dnia 15 listopada 2008 roku.
• Projekt ustawy o rozwoju miast i obszarach metropolitalnych z 28 maja 2008 roku.
• Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane, ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych z 2 grudnia 2008 roku.
• Rutkiewicz M., Katastrofa estetyczna. Reklama w przestrzeni publicznej, „Kultura enter miesięcznik wymiany idei, listopad 2008”.
• Sekuła E., Jak wam się podoba… Warszawa jako metropolia Trzeciego Świata Studia Regionalne i lokalne 2006, Warszawa.
• SkyscraperCity, Forum Polskich Wieżowców, http://www.skyscrapercity.com/forumdisplay.php?f=45
• Słownik Języka Polskiego, PWN, wersja internetowa http://sjp.pwn.pl/
• Społeczna Strategia Warszawy 2009-2020, uchwalona przez Radę m.st. Warszawy 18 grudnia 2008 roku.
• Strategia Rozwoju Miasta Stołecznego Warszawy do 2020 roku, przyjęte Uchwałą Nr LXII/1789/2005 Rady m.st. Warszawy w dniu 24 listopada 2005 roku.
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy przyjęte uchwałą Rady m.st. Warszawy z dn. 10 października 2006 roku
• Strategia Rozwoju Województwa Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja), przyjęta uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 29 maja 2006 roku.
• Suburbanizacja w aglomeracji warszawskiej, raport przygotowanego na zamówienie Instytutu na Rzecz Ekorozwoju w ramach projektu Eko-Herkules prowadzonego przez InE, a finansowanego przez NFOŚiGW.
• Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 roku, Dz. U. z dnia 10 maja 2003 roku z późn. zm.