Włoskie źródła rzeźbiarskiej wyobraźni Norwida

• Authors: Zdzisław Łapiński

Title variants

EN

Italian sources of Norwid’s sculptural imagination

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł zajmuje się metaforyką i tematyką rzeźbiarską w twórczości literackiej Norwida na tle dziewiętnastowiecznej teorii i praktyki tej sztuki. Jako przykłady służą fragmenty trzech utworów poetyckich (Ziemia, Klaskaniem mając obrzękłe prawice…, Polka) oraz jednej noweli („Ad leones!...”). Zarysowany też zostaje problem: dlaczego tak chętnie zarówno autorzy prac badawczych o Norwidzie, jak i poeci, piszą o jego stylu pisarskim jako o stylu rzeźbiarskim.

EN

The article deals with metaphors and sculptural themes in Norwid’s literary work against the background of 19th-century sculpture theory and practice. The analysed examples include fragments of three poetic works (Ziemia [Earth], Klaskaniem mając obrzękłe prawice… [With right hands swollen from clapping...], Polka) and one novel (“Ad leones!...”). It also outlines the main problem: why both the scholars studying Norwid’s works and poets define his style of writing as a sculptural style.

Keywords

PL

Norwid; rzeźba; sztuka religijna; Włochy

EN

Norwid; sculpture; religious art; Italy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Studia Norwidiana
• Year: 2017
• Volume: 35
• Pages: 5-21

Contributors

author

Zdzisław Łapiński

• prof. emerytowany w Instytucie Badań Literackich PAN

References

• Dopart B., Miasto w „trylogii włoskiej” Norwida, referat na konferencji Italiam, Italiam… (Colloquia Norwidiana XIV). Sansepolcro, 16-24 IX 2015.
• Gombrowicz W., Dziwne a nawet miejscami dziwaczne, [w:] Dzieła, t. XII, red. J. Błoński, J. Jarzębski, wybór i układ tekstów J. Jarzębski, Kraków 1995, s. 344-347.
• Goethe J.W., O przedmiotach sztuk plastycznych, przeł. R. Wojnakowski, [w:] Wybór pism estetycznych, wybrał, opracował i wstępem poprzedził T. Namowicz, Warszawa 1981, s. 175-179.
• Górski K., Ad leones (próba analizy), [w:] K. Górski, T. Makowiecki, I. Sławińska. O Norwidzie pięć studiów, Toruń 1949, s. 65-91.
• Hegel G.W.F., Fenomenologia ducha, t. II, przekł. i objaśnienia A. Landman, Warszawa 1965.
• Hegel G.W.F., Wykłady o estetyce, t. II, przekł. J. Grabowski, A. Landman, objaśnienia A. Landman, Warszawa 1966.
• Hieroglifem zapisane. Cyprian Norwid, red. T. Korpysz i inni, Warszawa 2012.
• Hodi J.T. [J. Tokarzewicz], Z przeżytych dni, „Kraj” 1884, nr 7.
• Inglot M., Wieszcz i pomniki (O Mickiewiczu Leopolda Staffa i nie tylko), [w:] Wieszcz i pomniki. W kręgu XIX- i XX-wiecznej recepcji dzieł Adama Mickiewicza, Wrocław 1999.
• Kielak D., Figury kryzysu. Rzeźba w młodopolskiej powieści o artyście, Warszawa 2007.
• Konstantynów D., ,Sztuka i artyści w Warszawie połowy XIX wieku, „Biuletyn Historii Sztuki” 2012, nr 2.
• Kraszewski J.I., Kartki z podróży 1858-1864, t. II, przypisy i posłowie P. Hertz, Warszawa 1977.
• Kremer J., Listy z Krakowa, t. I: Wstępne zasady estetyki i Dzieje artystycznej fantazyi, cz. 1, Warszawa 1877 (Dzieła, t. IV).
• Kremer J., Podróż do Włoch, t. V, Warszawa 1879 (Dzieła, t. X).
• Libelt K., Estetyka czyli umnictwo piękne, t. I-II, Petersburg 1854.
• MacLeod C., Fugitive Objects. Sculpture and Literature in the German Nineteenth Century, Evanston 2014.
• Novotny F., Painting and Sculpture in Europe 1780-1880, 2nd ed. Harmondsworth 1971.
• Pinelli Rossi O., From the Need for Completion to the Cult of the Fragment. How Tastes, Scholarship, and Museum Curator’s Choices Changed Our View of Ancient Sculpture, [w:] History of Restoration of Ancient Stone Sculptures, ed. by J. Burnett Grossman, J. Podany and M. True, Los Angeles 2003, s. 61-74.
• Pniewski D., Między obrazem i słowem. Studia o poglądach estetycznych i twórczości literackiej Norwida, Lublin 2005.
• Polanowska J., Norwid Cyprian, [w:] Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających (zmarłych przed 1966 r.). Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. VI, red. K. Mikocka-Rachubowa, M. Biernacka, Warszawa 1998, s. 135-150.
• Porter J.I., The Origins of Aesthetic Thought in Ancient Greece. Matter, Sensation, and Experience, Cambridge 2010.
• Prinz J.J., Foreword: Hand Manifesto, [w:] The Hand, an Organ of Mind: What the Manual Tells the Mental, ed. by Z. Radman, London: Cambridge MA 2013, s. IX-XVII.
• Różewicz T., To, co zostało z nienapisanej książki o Norwidzie, „Kwartalnik Artystyczny” 2002, nr 3; przedruk [w:] Utwory zebrane, t. III: Proza, Wrocław 2004, s. 114-135.
• Sandauer A., Wyprawa trzecia, [w:] Zebrane pisma krytyczne, t. III, Warszawa 1981, s. 27-31.
• Seweryn A., Światłocienie i dysonanse. O Norwidzie i tradycji literackiej, Lublin 2013.
• Simmel G., Rzeźby Rodina i duchowe tendencje współczesności, [w:] Most i drzwi. Wybór esejów, przeł. M. Łukasiewicz, Warszawa 2006.
• Skubalanka T., Styl językowy „Ad leones!”, [w:] taż, Mickiewicz, Słowacki, Norwid. Studia nad językiem i stylem, Lublin 1997.
• Skubalanka T., Kategoria ruchu w poezji i malarstwie (na przykładzie poezji Norwida), [w:] Poeta i sztukmistrz. O twórczości poetyckiej i artystycznej Norwida, red. P. Chlebowski, Lublin 2007, s. 9-25.
• Słowacki J., Dzieła, t. I-XII, red. J. Krzyżanowski, Wrocław 1949.
• Wyka K., Cyprian Norwid. Poeta i sztukmistrz, Kraków 1948.

Identifiers

DOI

10.18290/sn.2017.35-1