Lista

• Authors: Roma Sendyka

Title variants

EN

A List

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy chwytu układania spisu bądź listy (enumeracji) w obszarze tekstu literackiego. Lista – gatunek utylitarny o długiej tradycji – jest często używana jako mikrogatunek literacki. Tu ujawnia dwoistość swoich konotacji. Nie tyle bowiem porządkuje i zamyka obejmowany materiał, co ujawnia nieskończoność i mnogość elementów świata. Enumeracja nie jest więc jedynie wtórnym uporządkowaniem. Może także być twórcza, wynalazcza, może prowokować włączanie nowych elementów, jak to ma miejsce w praktykach współczesnych artystów (Sophie Calle). Stawką listy może w końcu być „istnienie” wyliczanego i wyliczającego – o czym przekonuje w swojej teorii wymieniania Susan Sontag.

EN

The text discusses the tool of listing (or enumerating) used within literary texts. It provides a short review of listing tradition, literary examples and basic (practical) definitions of this practice. However, as a literary micro-genre, the list reveals its ambivalence. It is not only a closing, ordering device, but above all it seems to point toward that what is endless and many. Enumeration needs not to be merely a secondary ordering act but it may be creative, inventive, provoking inclusion of new items, as it happens in Sophie Calle’s art. What is at stake, it is finally the very existence of both – listed object and listing subject – what is claimed by Susan Sontag in her impressive “theory of listmania”.

Keywords

PL

lista; enumeracja; katalog; seria; inwentarz; hypomnemata; autobiografia; self (siebie)

EN

list; enumeration; catalogue; series; inventory; hypomnemata; autobiography; self

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2014
• Issue: 1(2)
• Pages: 105–116

Contributors

author

Roma Sendyka

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Ernst van Alphen, Staging the Archive: Art and Photography in the Age of New Media, Reaktion Books, London 2014. Ernst van Alphen, Spis rzeczy: wyparcie i blokada pamięci, przeł. Katarzyna Bojarska, „Widok” 2013, nr 1. Robert E. Belknap, The List: The Uses and Pleasures of Cataloguing, Yale University Press, New Haven 2004. The Chatto Book of Cabbages and Kings: Lists in Literature, red. Francis Spufford, Chatto & Windus, London 1989. René Descartes, Reguły kierowania umysłem, tłum. Ludwik Chmaj, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2002. Umberto Eco, Szaleństwo katalogowania, tłum. Tomasz Kwiecień, Rebis, Poznań 2009. Michel Foucault, Sobąpisanie, tłum. Michał Paweł Markowski. W: Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, Fundacja Aletheia, Warszawa 1999. Maciej Grochowski, Wprowadzenie do opisu wyliczenia jako zasady budowy tekstu, „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 3. Heinrich Lausberg, Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze, tłum. Albert Gorzkowski, Homini, Bydgoszcz, 2002. Susan Sontag, Jak świadomość związana jest z ciałem. Dzienniki, tom 2. 1964–1980, red. David Rieff, tłum. Dariusz Żukowski, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2013. Jerzy Ziomek, Retoryka opisowa, Ossolineum, Wrocław 1990.

Identifiers

ISSN

2353-8694