Polish contemporary art to the anti-semitism of Poles and its political significance

• Authors: Minkner Kamil

Title variants

PL

Polska sztuka współczesna wobec antysemityzmu Polaków i jej polityczne znaczenie. Przyczynek do analizy dyskursu elit symbolicznych

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

This article presents artistic creativity which worked through the problem of Polish anti-Semitism Almost all discussed works, performances, films, projects appeared after 2000, when Jan Tomasz Gross published his book Neighbors, in which he described the massacre in the village of Jedwabne (1941) launching a public debate about the responsibility of Poles in the Holocaust of the Jews In the text, I showed as art, which is conventionally called “post-Jedwabne” was part of this debate Its political status on possibly general level was associated primarily with the revision of conventionalized historical memory and national identity formed on romantic patterns The text shows that the debate with the participation of artists formed part of the rules of socalled ritual chaos, so the highly polarized positions, in which anti-Semitism was considered as an obvious and determining such events as the ones in Jedwabne (the opinion was adopted by artists), or it was denied Even those works that sought to break away from this dichotomy, as Ida by Paweł Pawlikowski were placed secondarily in it as a part of the public debate In the text, I explained that the post-Jedwabne art worked through primarily so-called secondary anti-Semitism The political potential of these gestures was related to the disclosure of social antagonisms and tensions arising from the fact that Poles denied phenomenon of their own anti-Semitism and put the blame on the Jews for the fate, which they met A very important aspect (political as well) also proved the psychotherapeutic function of post-Jedwabne art In this perspective, events such as the pogrom in Jedwabne appear like trauma, which disintegrates the national identity Translating it into artistic strategies many artists applied measures that were to deprive the viewer the secure role of an observer in favor of an active, working through participant.

Keywords

EN

the political; art and politics; anti-Semitism; discourse symbolic

PL

polityczność; sztuka a polityka; antysemityzm; dyskurs symboliczny

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities
• Year: 2016
• Issue: 6
• Pages: 195–221

Dates

published

2016

Contributors

author

Minkner Kamil

• University of Opole

References

• „Sięgnąłem do komentarzy pod dwoma tekstami. Znalazłem morze agresji”, list Mikołaja Grynberga do redakcji „Gazety Wyborczej”, http://wiadomoscigazetapl/wiadomosci/1,126753,17889872,_Siegnalem_do_komentarzy_pod_dwoma_tekstami__Znalazlemhtml#MTstream [access: 17 06 2015]
• Antysemityzm jako taki, Przemysław Wiszniewski talks with Halina Bortnowska, http://wwwotwartaorg/halina-bortnowska-antysemityzm-jako-taki/ [access: 10 05 2015]
• Bartana Y , ... I zadziwi się Europa, Press release prepared and published by the Warsaw Zachęta and signed with the seal of the Jewish Renaissance Movement The note was issued in connection with the display of the work of Y Bartany at the International Art Exhibition in Venice in 2011
• Bilewicz M , Marchlewska M , Soral W , Winiewski M , Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych, Warszawa 2014
• Bilewicz M , Soral W , Winiewski M , Antisemitism in Poland 2013: Research Report based on Polish Prejudice Survey II, Warszawa 2013
• Bilewicz M , Wyjaśnianie Jedwabnego: antysemityzm i postrzeganie trudnej przeszłości [in:] Antysemityzm w Polsce i na Ukrainie Raport zbadań, I Krzemiński (edit ), Warszawa 2004
• Bojarska K , Oni z Sandomierza, Wy z Jedwabnego, My... O „Polaku w szafie” Artura Żmijewskiego i dyskusji w Fundacji Batorego, http://wwwobieg pl/1871 [access: 20 04 2015]
• Ciołkiewicz P , Debata publiczna na temat mordu w Jedwabnem w kontekście przeobrażeń pamięci zbiorowej, „Przegląd Socjologiczny” 2003, nr LII/1
• Čolović I , Polityka symboli. Eseje o antropologii politycznej, Kraków 2001
• Czyżewski M , W stronę teorii dyskursu publicznego [in:] Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Kraków 1997
• Diabelskie szczegóły, Jacka Żakowski’s converstion with Tomasz Szarota, „Gazeta Wyborcza” on 18-19 November 2000
• Drewniak Ł , Seans nienawiści, źródło: http://wwwteatrbielskobialapl/s/seans-nienawiscihtml [access: 21 07 2015]
• Dunin-Wąsowicz P , „Noc żywych Żydów” Igora Ostachowicza w finale Nike, „Gazeta Wyborcza” on 13 September 2013
• Dzisiaj omijam zawiść, D Subbotko’s interview with a painter z W Sasnal, „Gazeta Wyborcza” on 9 February 2012, Suplement „Duży Format”
• Felis P T , „Ida” antypolska?, „Gazeta Wyborcza” on 22 January 2015
• Forecki P , Pokłosie, poGrossie i kibice polskości, „Studia Litteraria et Historica” (SLH) 2013, nr 2
• Forecki P , Spór o Jedwabne: analiza debaty publicznej, Poznań 2008
• Golka M , Społeczna niepamięć: pomiędzy zapominaniem a zamazywaniem [in:] Pamięć, przestrzeń, tożsamość, S Kapralski (edit ), Warszawa 2010
• Graff A , Datner H , My, komisarki od kultury, „Gazeta Wyborcza” on 13 November 2013
• Gross J T , Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie. Historia moralnej zapaści, Kraków 2008
• Hirsch M , Pokolenie postpamięci, „Didaskalia” 2011, październik, nr 105
• http://borderlandsofartandblogspotcom/2014/06/spiewnik-prawdziwego-polakahtml [access: 14 06 2015]
• https://wwwpisfpl/rynek-filmowy/rynek-filmowy/widzowie [access: 23 11 2015]
• https://wwwyoutubecom/watch?v=r21Jur404Lo [access: 12 07 2015]
• Janion M , Trudna klasa w ciężkiej szkole, preface to: J Tokarska-Bakir, Rzeczy mgliste. Eseje i studia, Sejny 2004
• Jedlińska E , Rafał Jakubowicz - Synagoga/Pływalnia, „Pro Memoria”, Biuletyn Informacyjny Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Fundacji Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz- Birkenau, 2007, nr 27
• Kaniowska K , „Memoria” i „postpamięć” a antropologiczne badanie wspólnoty [in:] Codzienne i niecodzienne. O wspólnotowości w realiach dzisiejszej Łodzi, G E Karpińska (edit ), „Łódzkie Studia Etnograficzne”, vol 43, Łódź 2004
• Karwat M , Polityczność i upolitycznienie. Metodologiczne ramy analizy, „Studia Politologiczne” 2010, Vol 17
• Klata po protestach w Starym Teatrze: Można przeczytać, że jestem Żydem, pedałem, porno- Klatą. Aktorzy dostają listy z pogróżkami, http://mwiadomoscigazetapl/wiadomosci/1,117915,15015109,Klata_po_protestach_w_Starym_Teatrze__Mozna_przeczytac_html [access: 20 07 2015]
• Kosiewski P , Żydzi! Wracajcie!, „Tygodnik Powszechny”, 27 February 2008, http://tygodnikonetpl/zydzi-wracajcie/tnsm5 [access: 15 07 2015]
• Kowalczyk I , Odpominanie przestrzeni u Zofii Lipeckiej, Atlas Sztuki 63
• Kowalski S , Tulli M , Zamiast procesu. Raport o mowie nienawiści, Warszawa 2003
• Krzemiński I , Polacy i Żydzi - wizja wzajemnych stosunków, tożsamość narodowa i antysemityzm [in:] Trudne sąsiedztwa. Z socjologii konfliktów narodowościowych, A Jasińska-Kania (edit ),Warszawa 2001
• Krzemiński I , Postawy antysemickie po dziesięciu latach i ich wyznaczniki [in:] Antysemityzm w Polsce i na Ukrainie Raport zbadań, I Krzemiński (edit ), Warszawa 2004
• Kyzioł A , My z naszej klasy, „Polityka”, 30 October 2010, http://wwwpolitykapl/tygodnikpolityka/kultura/teatr/1509844,1,recenzja-spektaklu-nasza-klasa-rez-ondrej-spisakread [access: 14 07 2015]
• Lubelski T , Strategie autorskie w polskim filmie fabularnym lat 1945-1961, Kraków 2000
• Malarz tylko psa wymyślił, rozmowa Anny Bikont z Joanną Tokarską-Bakir, „Gazeta Wyborcza” on 22 November 2008
• Melosik Z , Poststrukturalizm jako teoria życia społecznego, „Kultura Współczesna” 1997, nr 1
• Minkner K , Główne problemy konceptualizacji pojęcia polityczności, „Studia Politologiczne” 2015, vol 37
• Minkner K , O filmach politycznych. Między polityką, politycznością i ideologią, Warszawa 2012
• Minkner K , Problem polityczności jako metateoretyczne wyzwanie dla politologii, „Athenaeum” 2014, nr 43
• Nowacki D , Robota ilustracyjna i wychowawcza, „Teatr” 2008, nr 12
• Nowacki, Ogrom słuszności, „Gazeta Wyborcza” on 1 April2008
• Odmiany dyskursu politycznego, P Woroniecki (edit ), Olsztyn 2007
• Ondrej Spišák o „Naszej klasie”, http://teatrdramatycznypl/indexphp?option=com_content&view=article&id=851:ondrej-spiak-o-qnaszej-klasieq&catid=65&Itemid=251 [access: 12 07 2015]
• Ostachowicz I , Noc żywych Żydów, Warszawa 2012
• Pipes, Potęga spisku. Wpływ paranoicznego myślenia na dzieje ludzkości, Warszawa 1997
• Płonie stodoła. Na pamiątkę pogromu Żydów, http://wwwtvn24pl/wiadomosci-z-kraju,3/ploniestodola-na-pamiatke-pogromu-zydow,139672html [access: 16 07 2015]
• Polak w szafie Artura Żmijewskiego i obrazy sandomierskie, Warszawa 2007
• Ranciere J , Estetyka jako polityka, Warszawa 2007
• Rubisz L , Polityczność historii. Uwagi teoretyczne i metodologiczne, „Athenaeum” 2014, nr 43
• Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego, Czyżewski M , Kowalski S , Piotrowski A (edit ), Kraków 1997
• Sobkowiak L , Świadomość i socjalizacja polityczna [in:] Studia z teorii polityki, t 1, Jabłoński A W , Sobkowiak L (edit ), Wrocław 1999
• Sobolewski T , Światopoglądowe zasieki, „Gazeta Wyborcza” on 14 November 2013
• Staszczyszyn B , Noc żywych Żydów - Igor Ostachowicz, http://culturepl/pl/dzielo/noc-zywychzydow-igor-ostachowicz [access: 26 05 2015]
• Such J , Szcześniak M , Filozofia nauki, Poznań 2000
• Szacka B , Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa 2006
• Ścigaj P , Tożsamość narodowa. Zarys problematyki, Kraków 2012
• Tadeusz Słobodzianek, „Nasza klasa”, http://culturepl/pl/dzielo/tadeusz-slobodzianek-nasza-klasa [access: 12 12 2015]
• Tokarska-Bakir J , Historia jako fetysz, „Gazeta Wyborcza” on 15 February 2003
• Wilhelm Sasnal, „Maus”, http://culturepl/pl/dzielo/wilhelm-sasnal-maus [access: 15 05 2015]
• Zalewska K , Krajobraz po Grossie, „Teatr” 2008, nr 12
• Ziemkiewicz R A , Jedwabne, czyli zaduch kłamstwa, „Do rzeczy”, 13 lipca 2013, http://dorzeczypl/id,1095/Jedwabne-czyli-zaduch-klamstwahtml [access: 11 07 2015]
• Žižek S , Lacan, Warszawa 2008
• Zofia Lipecka „Po Jedwabnem”, http://culturepl/pl/wydarzenie/zofia-lipecka-po-jedwabnem [access: 12 07 2015]
• Żakowski J , Rewanż pamięci, „Gazeta Wyborcza” 2001, 26-27 May 2001
• Żmijewski A , Stosowane sztuki społeczne, „Krytyka Polityczna” 2007, nr 11/12
• Żukowski T , Nowa krytyczna pamięć, http://wwwkrytykapolitycznapl/en/ksiazki/ksiazki-pozaseriami/20130710/przekroj-nowa-krytyczna-pamiec [access: 23 07 2015]