Zasada pewności prawa w działaniu administracji Unii Europejskiej oraz jako zasada ogólna prawa Unii Europejskiej

• Authors: Aleksandra Kluczewska-Rupka

Title variants

EN

The principle of legal certainty in the operation of the European Union administration and as a general principle of European Union law

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

„Pewność prawa” jest wyrażeniem często obecnym w uzasadnieniach orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Filozofowie prawa uznają pewność prawa za jedną z głównych wartości, którym prawo winno hołdować. Prawo opatrzone kwalifikacją „pewne” ma sprzyjać potrzebie bezpieczeństwa, zdaniem psychologów – jednej z podstawowych potrzeb człowieka. Zasada pewności prawa jest pochodną szeroko zakreślonych zasad: ochrony zaufania obywateli do państwa, przewidywalności prawa, bezpieczeństwa prawnego lub pewności prawa, znajdujących swój wyraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W systemie praworządnym obywatel musi mieć zapewnioną ochronę swoich przewidywań opartych na istniejących normach prawnych, gdyż do tego sprowadza się jego „zaufanie do systemu”. Zasada pewności prawa realizowana jest w taki sposób, że raz nabyte prawo powinno być stabilne, a możliwości jego odjęcia (a jak twierdzą niektórzy – również możliwości jego modyfikacji), jeżeli mogą w ogóle istnieć, powinny być ściśle określone przez ustawę. Niniejszy artykuł został podzielony na dwie części. Pierwsza z nich dotyczy przestrzegania zasady pewności prawa przez organy UE. Autor analizuje problem dostępu do informacji, a także to, czy administracja UE w samej praktyce działa w poszanowaniu zasady pewności prawa. Część druga dotyka problemu zasady pewności prawa – jako zasady ogólnej, bardzo często powoływanej w uzasadnieniach wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE, adresowanych do poszczególnych państw członkowskich. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, że przestrzeganie zasady pewności prawa jest wartością samoistną, dającą obywatelom poczucie stabilności i przewidywalności.

EN

“Certainty of law” is an expression often present in the justifications of decisions of the Constitutional Court and the European Court of Justice. Philosophers consider certainty of law as a major value that law should adhere to. The right to bear the qualification of “certain” is to encourage the need for safety which, according to psychologists, is one of the basic human needs. The principle of legal certainty derives from a broadly defined set of principles protecting citizens’ confidence in the state, the predictability of law, confidence in the law and the reliability of a legally established order, and is reflected in the decision delivered by the European Court of Justice of the European Union. Under the rule of law a citizen must be ascertained protection of his predictions or expectations based on the existing legal norms, upon which his confidence in the state regime is based. Legal certainty is achieved once stability of law is guaranteed and its abolition, or even modifications, as some claim, if at all admissible, should be precisely determined by statute. This paper is divided in two parts. The first relates to the compliance with the principle of legal certainty by EU bodies, in which access to information as well as the compliance of the EU administration operations in practice with the principle of legal certainty are analysed. The second part of this paper touches upon the problem of legal certainty – as a general rule, which is frequently referred to in justifications of judgments delivered by the Court of Justice of the EU and addressed to Member States. The purpose of this paper is to present adherence to the principle of legal certainty as an intrinsic value which provides citizens with a sense of certainty, stability and predictability. Without a guarantee of these values, the principle of legal certainty remains only a theory.

Keywords

PL

pewność prawa; prawo administracyjne; Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

EN

certainty of law; administrative law; the Court of Justice of the European Union

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Prawa Publicznego
• Year: 2014
• Issue: 1(5)
• Pages: 159-180

Contributors

author

Aleksandra Kluczewska-Rupka

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Baran M., Zasada pewności prawa a zasada legalizmu unijnego, „Europejski Przegląd Sądowy” 2011, nr 5.
• Craig P., EU Administrative Law, Oxford 2006.
• Taborowski M., Konsekwencje naruszenia prawa Unii Europejskiej przez sądy krajowe, Warszawa 2012.
• Tridimas T., Legal Certainty is a Conceptual Tool which must not be Viewed in Isolation but in the Context of Judicial Reasoning Taken as a Whole, w: The General Principles of EU Law, ed. by T. Tridimas, Oxford 1998.

Notes

PL

I. Artykuły

EN

I. Papers

Identifiers

ISBN

978-83-232-2723-6

DOI

10.14746/spp.2014.1.5.6