Odpowiedzialność karna głowy państwa na przykładzie Prezydenta Rumunii

• Authors: Grabowska Sabina
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Konstytucja Rumunii z 1991 r. stanowi, że prezydent posiada immunitet. Brak odpowiedzialności prezydenta nie oznacza wyłącznie tego, że nie ponosi on odpowiedzialności za wypowiedzi lub za opinie polityczne wyrażone w trakcie pełnienia funkcji. Prezydent jest chroniony przed odpowiedzialnością, podczas sprawowania urzędu oraz po wygaśnięciu mandatu. Dotyczy to czynów, których dopuści się lub szkód jakie spowodował w związku z przysługującymi mu na tym stanowisku uprawnieniami. Analizując odpowiedzialność prezydenta należy wyróżnić odpowiedzialność konstytucyjną oraz karną. Odpowiedzialność konstytucyjna zakłada odpowiedzialność prezydenta wobec wyborców oraz zawieszenie w pełnieniu funkcji, którego skutkiem może być odwołanie prezydenta z urzędu Natomiast odpowiedzialność karną prezydenta, zwaną również sądową, należy rozumieć jako brak odpowiedzialności karnej i cywilnej za popełnione czyny i opinie wyrażone w związku ze sprawowanym przez prezydenta urzędem. Jednak, zgodnie z art. 96 ust. 1 konstytucji, parlament może postawić prezydenta w stan oskarżenia za zdradę główną, tzw. zdradę stanu.W konstytucji ustawodawca ograniczył karną odpowiedzialność prezydenta wyłącznie do odpowiedzialności karnej i to tylko za dopuszczenie się zdrady stanu. Natomiast konstytucja nie reguluje kwestii nietykalność prezydenta w innych sprawach karnych, w sprawach o wykroczenia oraz za czyny pozostające w związku z pełnionym stanowiskiem.

EN

The Constitution of Romania of 1991 provides the President with an immunity. Exclusion from prosecution granted by the immunity is not only connected with the lack of legal liability for statements or political opinions stated by the President in the course of his office and after. The President is protected from the liability during the course of office and after his mandate expires also as far as actions and damages inflicted in connection with his powers are concerned. Analysis of the President’s liability requires distinction of constitutional and criminal liability. Constitutional liability includes liability towards the electorate as well as suspension from the office which can result in the recall of the President. Criminal liability, on the other hand, should be associated with the lack of civil and penal liability for actions and opinions stated by the President in the course of his office and after. However, according to the Article 96 (1) of the Constitution the Parliament is entitled to indict the President for the high treason. The constitution limits the President’s criminal liability only to penal liability for the high treason. It does not regulate the President’s immunity in other penal issues.

Keywords

PL

Rumunia; Odpowiedzialność karna; Prezydent

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2010
• Issue: 1 (1)
• Pages: 127-136

Dates

published

2010-03-31

Contributors

author

Grabowska Sabina

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Brodziński W., Parlament Rumunii, Warszawa 2002.
• Brodziński W., Rumunia, [w:] Ustrój Unii Europejskiej i ustroje państw członkowskich, pod red. P. Sarneckiego, Warszawa 2007.
• Brodziński W., System konstytucyjny Rumunii, Warszawa 2006.
• Brodziński W., Zasady zmiany Konstytucji Republiki Rumunii, [w:] Zasady zmiany konstytucji w państwach europejskich, red. R. Grabowski, S. Grabowska, Warszawa 2008.
• Chiriac L., Răspunderea preşidintelui României, [w:] Curentul juridic - Târgu Mures, nr 3-4/2001.
• Constantinescu M., Deleanu I., Iorgovan A., Muraru I., Vasilescu F., Vida I., Constituţia României - comentată şi adnotată, Bucureşti 1992.
• Deleanu I., Drept constituţional şi instituţii politice - tratat, Vol. II, Bucureşti 1996.
• Drăganu T., Drept constituţional şi instituţii politice - tratat elementar, Bucureşti 1998.
• Ionescu C., Drept constituţional şi instituţii politice, Ed. 2, Bucureşti 2004.
• Iorgovan A., Tratat de drept administrativ, Vol. II, Bucureşti 1996.
• Kubuj K., Francja: Odpowiedzialność karna prezydenta V Republiki Francuskiej, "Przegląd Sejmowy" 2002, nr 3.
• Kubuj K., Odpowiedzialność karna Prezydenta V Republiki Francuskiej, "Przegląd Sejmowy", 2008, nr 6.
• Petrescu R. N., Drept administrativ, Cluj-Napoca 2001.
• Popławska E., Odpowiedzialność Prezydenta V Republiki Francuskiej, "Państwo i Prawo", 1991, z. 11.
• Rusu I., Preşedintele României, drept constituţionel, Timişoara 1996.
• Seidler G. L., Odpowiedzialność parlamentarna a konstytucyjna, "Państwo i Prawo", 1989, z. 12.
• Skrzydło W., Republika Rumunii, [w:] Ustroje państw współczesnych T. 2, pod red. E. Gdulewicz, Lublin 2005.
• Sokolewicz W., Pomiędzy systemem parlamentarno - gabinetowym a systemem prezydencko - parlamentarnym: prezydentura ograniczona, lecz aktywna w Polsce i w Rumunii, "Przegląd Sejmowy", 1996, nr 3.
• Sokolewicz W., Zakrzewska J., Wstęp, [w:] Konstytucja Socjalistycznej Republiki Rumunii, tłum. S. Gebethner, Wrocław - Warszawa - Kraków - Gdańsk 1978.
• Vida I., Puterea executivă şi administraţia publică, Bucureşti 1994.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2010.01.10