Hierarchia i duchowieństwo prawosławne wobec tzw. Ziem Odzyskanych i przemian społeczno-politycznych w Polsce w latach 1945-1989

• Authors: Stefan Dudra
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Hierarchia i duchowieństwo Kościoła prawosławnego w powojennej Polsce akcentowało lojalność wobec nowej władzy państwowej. Było to wynikiem m.in. własnej słabości organizacyjnej (spadek liczby wiernych, zmniejszony stan posiadania) oraz potencjalnego zagrożenia ze strony Kościoła rzymskokatolickiego. W wielu aspektach kierownictwo PAKPw swoich działaniach, w większej lub mniejszej dozie świadomości politycznej, widziało „polską rację stanu”, poczucie patriotyzmu i obywatelskiej postawy.Oceniając ogólną akceptację Kościoła dla przemian w powojennej Polsce, nie należy zapominać o polityce wyznaniowej w okresie międzywojennym z finalną akcją burzenia świątyń prawosławnych w 1938 roku. Trzeba dodać, że pozytywne stanowisko wobec przemian społeczno-politycznych zajmowały też pozostałe nierzymskokatolickie Kościoły i związki wyznaniowe. Kościół prawosławny wsparł większość działań społeczno-politycznych i gospodarczych lansowanych przez władze w latach 1945-1989. Odbywało się to m.in. poprzez wydawanie specjalnych listów okolicznościowych, deklaracji oraz celebrowanie nabożeństw dziękczynnych. Trudno określić ich skuteczność oraz stwierdzić, czy mogły kształtować opinię wiernych o przemianach politycznych w kraju, w pożądanym przez władze kierunku. Wydaje się, że bardziej skuteczna w tym zakresie była oficjalna propaganda partyjna. Należy pamiętać, że hierarchia Kościoła prawosławnegoodpowiedzialna była przede wszystkim za rzesze wiernych i zapewnienie im możliwości swobodnego wykonywania praktyk religijnych.

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Studia Zachodnie
• Year: 2015
• Volume: 17
• Pages: 162-174
• Physical description: artykuł

Contributors

author

Stefan Dudra

• uniwersytet Zielonogórski