Wpływ autorytetu literackiego na emocje odbiorcy podczas czytania poezji – omówienie wyników eksperymentu

• Authors: Macheta Krystian

Title variants

EN

The influence of literary authority on the emotions of recipient during reading poetry – a discussion of the results of an experiment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie oraz omówienie wyników eksperymentu związanego z percepcją emocjonalną poezji. W badaniu podjęto próbę weryfikacji hipotezy, według której pojawienie się znanego nazwiska kojarzonego jako wielki poetycki talent wpłynie na silniejsze deklaratywne natężenie przeżywanych emocji. Przebadano 110 osób (52 mężczyzn; 58 kobiet) podzielonych na cztery losowo dobrane grupy. Arkusze poszczególnych grup różniły się między sobą nazwiskiem rzekomego autora lub jego brakiem (grupa kontrolna). Wyniki udowodniły, że autorytet wpływa nie tylko na siłę deklarowanych emocji, ale też istotnie determinuje rodzaj przeżywanej emocji. Doprowadza to do wniosku, iż utworowi poetyckiemu częściej przypisujemy cechy i emocje kojarzone z jego autorem niż z samą treścią utworu.

EN

The purpose of this article is a presentation and discussion of the results of an experiment connected with the emotional perception of poetry. This research sought to verify the hypothesis which states that revealing a famous name, associated with huge poetic talent, influences the intensity of emotions experienced. 110 people were tested (52 men, 58 women) in four randomly selected groups. Each group had a sheet of paper with the same text but with different authors' names or without any name (control group). The poem was written specially for this experiment. The next step was to measure of type and stremgth of emotions experienced on a scale of 1 to 7. The results proved that author's status not only influences the strength of emotion, but also determines the type of emotion. This suggests that more often we attribute the character and emotion of a poetic work to the author, rather than the content of the work.

Keywords

PL

odbiór poezji; wpływ autorytetu; percepcja sztuki; odbiór literatury; emocje odbiorcy; procesy poznawcze; sztuka, poezja

EN

reception of poetry; influence of authority; art perception; reception of literature; recipient emotions; art & cognition; emotional manipulation

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2015
• Issue: 5
• Pages: 159-164

Dates

published

2015

Contributors

author

Macheta Krystian

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II Al. Racławickie 14, 20-950 Lublin

References

• BIBLIOGRAFIA:
• [1] Adler H., Gross S., Adjusting the Frame: Comments on Cignitivism and Literature, „Poetics Today” 2002, no. 23.
• [2] Bednarczuk M., Pogonowska E., Znani, nieznani, nierozpoznani. O kilku figurach zbiorowej wyobraźni, Warszawa 2009.
• [3] Burdzik T., Przestrzeń jako składnik tożsamości w świecie globalizacji, „Kultura – Historia – Globalizacja” 2012, nr 11.
• [4] Ekman P., Emocje ujawnione, Gliwice 2003.
• [5] Frijda N. J., Emocje wymagają procesów poznawczych, choćby prostych, [w:] Ekman P., Davidson R. J. (red.), Natura emocji, Sopot 2012.
• [6] Gizela J., Wybrane zagadnienia psychologii metafory we współczesnej poezji polskiej w świetle teorii i badań eksperymentalnych, „Przegląd Psychologiczny” 1985, T. 28, nr 1.
• [7] Jasiński M., Psychologiczne aspekty konstruowania autorytetu, [w:] Olubiński A. (red.), Autorytet. Czy potrzebny w procesie edukacji?, Toruń 2012.
• [8] Kida J., Język, kultura, tradycja i wychowanie patriotyczne, [w:] Kida J. (red.), Kultura, literatura i sztuka w edukacji językowej w świetle badań empirycznych, Rzeszów 2007.
• [9] Kosmala J., Autorytet nauczyciela w teorii i badaniach socjologicznych, Częstochowa 1999.
• [10] Kosslyn S. M., Rosenberg R. S., Psychologia. Mózg, człowiek, świat, Kraków 2006.
• [11] Kwaśniewski K., Społeczne rodowody bohaterów, Warszawa 1977.
• [12] Levenson R. W., Funkcjonalne podejście do ludzkich emocji, [w:] Ekman P., Davidson R.J. (red.), Natura emocji, Sopot 2012.
• [13] Maryl M., Antropologia odbioru literatury, „Teksty Drugie” 2009, nr 1-2.
• [14] Matuchniak-Krasucka A., Zachwyt i oburzenie – o emocjach w sztuce. Studium socjologiczne, [w:] Binder P., Palska H., Pawlik W. (red.), Emocje a kultura i życie społeczne, Warszawa 2009.
• [15] Mejłach B. S., Odbiór dzieła sztuki jako problem naukowy, „Pamiętnik Literacki” 1974, nr 65.
• [16] Melosik Z., Ponowoczesność. Między globalizmem, amerykanizacją i fundamentalizmem, [w:] Leppert R. (red.), Edukacja w świecie współczesnym, Kraków 2000.
• [17] Miller J. H., Po co czytać literaturę?, „Przestrzenie Teorii” 2012, nr 17.
• [18] Nęcka E., Psychologia twórczości, Gdańsk 2005.
• [19] Różańska G., Współczesny uczeń w świecie tekstów kultury, [w:] Bujak-Lechowicz J. (red.), Językowo-kulturowy obraz tożsamości, Piotrków Trybunalski 2010.
• [20] Senderecka M., Racjonalność świata jako problem filozoficzny, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 2002, nr 31.
• [21] Sieradzka-Baziur B., Etymologia i semantyka wyrazu tożsamość, [w:] Bujak-Lechowicz J. (red.), Językowo-kulturowy obraz tożsamości, Piotrków Trybunalski 2010.
• [22] Szempruch J., Edukacja i nauczyciel wobec współczesnych przemian kulturowych, [w:] Kida J. (red.), Kultura, literatura i sztuka w edukacji językowej w świetle badań empirycznych, Rzeszów 2007.
• [23] Tatarkiewicz W., Historia filozofii, T. 2, Warszawa 2005.
• [24] Vala J., Exact research on the reception of poetry, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2011, no. 29.
• [25] Vala J., K. Doubalova K., Sladova J., Rerichova V., Posibilities Of Positive Influence On The Attitude Of Students Towards Poetry, „Procedia – Social and Behavioral Sciences” 2012,no. 69.
• [26] Vetulani J., Mózg. Fascynacje, problemy, tajemnice, Kraków 2012.
• [27] Wierzbicka A., Moje podwójne życie. Dwa języki, dwie kultury, dwa światy, „Teksty Drugie” 1997, nr 3.
• [28] Zimbardo P. G., Psychologia i życie, Warszawa 1999.

Identifiers

ISSN

2299-2014

DOI

10.15503/onis2015.159.164