Kształcenie i doskonalenie nauczycieli w globalizującym się społeczeństwie

• Authors: Barbara Kędzierska , Katarzyna Potyrała

Title variants

EN

Education and in-service training of teachers in the globalizing society

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi próbę syntezy współczesnych uwarunkowań kształcenia i doskonalenia nauczycieli. Punktem wyjścia podjętych rozważań jest wpływ globalizacji na różne sfery życia ze szczególnym uwzględnieniem procesów edukacyjnych na poziomie uniwersyteckim. Wybrane konteksty kultury współczesnej oraz zmiana statusu informacji i wiedzy zarysowują tło koncepcyjne dla transformacji dotychczasowego, tradycyjnego modelu edukacji nauczycielskiej (nauczanie) w kierunku modelu opartego na komunikowaniu się, współpracy i działaniu (uczenie się). W celu ukazania globalnych tendencji edukacyjnych przytoczono zapisy wybranych postanowień i dokumentów międzynarodowych kształtujących politykę edukacyjną na najbliższe lata. Należą do nich rekomendacje Międzynarodowej Konferencji Oświaty w Genewie (1996), Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2005), Deklaracja z Ahmedabadu (2007) i konkluzje Konferencji w Seulu (2013). Wszystkie postanowienia koncentrują się wokół lokalnych i globalnych wyzwań edukacyjnych, w tym głównie zmiany orientacji ze skupiania się wyłącznie na dostarczaniu wiedzy, w kierunku zajmowania się problemami odnoszącymi się do sytuacji życiowych, promowania wartości oraz wzmocnienia bezpieczeństwa i budowania świadomości. Wyznaczają one zatem znaczące i obiecujące kierunki zmian w edukacji, do których należą: od poznania do metapoznania, od wiedzy do postaw, od diagnozy do prewencji, od umiejętności przedmiotowych do umiejętności życiowych i od indywidualnych doświadczeń do społeczności. Artykuł stanowi próbę odczytania Standardów Kształcenia Nauczycieli przez pryzmat wymienionych trendów edukacyjnych. Refleksja dotycząca relacji pomiędzy kwalifikacjami a kompetencjami nauczycieli oraz kompetencjami kluczowymi wydaje się być naturalną konsekwencją podjętych rozważań. Może stanowić wstęp do dyskusji nad potrzebą zmian w myśleniu o edukacji nauczycielskiej w kontekście potrzeb społeczeństwa opartego na wiedzy.

EN

The article is an attempt to synthetize contemporary conditions of teachers’ education and in-service training. The starting point of the undertaken deliberations is the influence of globalization on different spheres of life with special attention drawn to educational processes at the university level. The chosen contexts of contemporary culture as well as the change in the status of information become a conceptual background for the transformation of former, traditional model of teachers’ education (teaching) towards the model based on communication, cooperation and taking action (learning). To show global tendencies in education, the content of chosen international resolutions and documents shaping education policy for the forthcoming years has been quoted herein. These include the recommendation by the International Conference of Education in Geneva (1996), The Strategy for Education for the Balanced Development (2005), The Declaration of Ahmedabad (2007) and the conclusions of The Conference in Seoul (2013). All these resolutions concentrate on local and global educational challenges including the changes in the orientation from focusing solely on providing knowledge to dealing with problems referring to the life situation, promoting values and reinforcing safety and creating awareness. Therefore, they set significant and promising directions of the changes in education such as: from cognition to metacognition, from knowledge to attitudes, from diagnosis to prevention, from subject skills to life skills and from individual experiences to community. This article is an attempt to read The Standards of Teachers Education through the mentioned educational trends. The afterthought concerning the relations between teachers’ qualification and key competences seems to be a natural consequence of undertaken deliberations. It may become an introduction to a discussion on the necessity to introduce changes in the teachers education perception in the context of the needs of society which is based on knowledge.

Keywords

PL

kształcenie nauczycieli; doskonalenie nauczycieli; globalne tendencje edukacyjne; kwalifikacje nauczycieli; kompetencje nauczycieli

EN

teacher training; Global trends in education; qualified teachers; skills of teachers

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2015
• Volume: 41
• Issue: 2
• Pages: 117-130

Contributors

author

Barbara Kędzierska

• Uniwersytet Pedagogiczny im.KEN w Krakowie

author

Katarzyna Potyrała

• Uniwersytet Pedagogiczny im.KEN w Krakowie

References

• Armstrong M. (2001), Zarządzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Ekonomiczna, Dom Wydawniczy ABC, Kraków.
• Boni M. (2013), Konstytucja Internetu: prywatność, zaufanie, wolność, bezpieczeństwo, red. E. Mistewicz, „Nowe Media”, 4.
• Bruner J. (2010), Kultura edukacji, Universitas, Kraków.
• Cichy D. (2003), Szkoła wobec wyzwań edukacji biologicznej i środowiskowej w XXI wieku, IBE, Warszawa.
• Day Ch. (2004), Rozwój zawodowy nauczyciela. Uczenie się przez całe życie, GWP, Gdańsk.
• Escobar-Chaves S.L., Tortolero S.R., Markham C.M., Low B.J., Eitel P., Thickstun P. (2007), Impact of the Media on Adolescent Sexual Attitudes and Behaviors, „Pediatrics”, 116, 1, 303-326.
• Gurria A. (2012), Sekretarz Generalny OECD we Wstępie do strategii Umiejętności OECD.
• Hanushek E.A., Woessmann L. (2012), Does school autonomy make sense everywhere? Panel Estimates from PISA, Journal of Development Economics 104 (2013), 212-232.
• Kalinowska A. (2007), Dekada ONZ Edukacji dla Rozwoju Zrównoważonego (2005-2014). Geneza, cele i dotychczasowy przebieg, „Problemy Ekologii” nr 5.
• Kędzierska B. (2007), Kompetencje informacyjne w kształceniu ustawicznym, Warszawa.
• Kędzierska B., Migdałek J. (red.) (2002), Informatyczne przygotowanie nauczycieli. Konkurencja edukacji informatycznej, Rabid, Kraków.
• Komorowska H. (1999), O programie prawie wszystko, WSiP, Warszawa.
• Kompetencje kluczowe. Realizacja koncepcji na poziomie szkolnictwa obowiązkowego, Eurydice, 2002.
• Kompetencje kluczowe. Realizacja koncepcji na poziomie szkolnictwa obowiązkowego, Eurydice, 2005.
• Kotowska I.E., Chłoń-Domińczak A., Zarządzanie finansami publicznymi w kontekście zmiany demograficznej, „Studia Ekonomiczne” LXXII(1), 7-26.
• Kwiatkowska H. (2005), Tożsamość nauczycieli. Między anomią a autonomią, Gdańsk.
• Mayor F. (2001), Przyszłość świata, UNESCO 1999, Warszawa.
• Melosik Z. (1996), Tożsamość, ciało i władza. Teksty kulturowe jako (kon)teksty pedagogiczne, Edytor, Poznań-Toruń.
• Polityka zarządzania kompetencjami pracowników – Raport z badań IBE w ramach projektu Opracowanie założeń merytorycznych i instytucjonalnych wdrażania Krajowych Ram Kwalifikacji oraz Krajowego Rejestru Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (2013), Warszawa.
• Sawiński J.P. (2010), Konektywizm, czyli rewolucja w uczeniu się?, Edunews.pl [data dostępu 6.04.2010].
• Strategia Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2005), Wilno.
• Toffler A. (1997), Trzecia fala, PIW, Warszawa.
• Węziak-Białowolska D., Kotowska I.E. (2013), Pomiar kapitału ludzkiego, [w:] Diagnoza społeczna 2013, red. J. Czapiński, T. Panek, Rada Monitoringu Społecznego, Warszawa.
• World Health Organization (1996), Life skills education: planning for research, Geneva, p. 72.