Przedsiębiorczość Polski Wschodniej – ocena potencjału rozwojowego z wykorzystaniem analizy porównawczej

• Authors: Strojny Jacek , Kościółek Michał

Title variants

EN

Entrepreneurship in Eastern Poland – the evaluation of development potential using comparative analysis

• Conference: Rola przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym układów przestrzennych
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wciąż zmieniające się warunki funkcjonowania systemów gospodarczych zwiększają presję na skuteczne zarządzanie procesem ich rozwoju. Dotyczy to zarówno poziomu operacyjnego, jak i strategicznego. Nie można zapominać, że podstawą każdego podejmowania decyzji jest dostęp do odpowiednio przygotowanej informacji zarządczej, pozwalającej na prawidłowe wyznaczenie celów oraz ocenę stopnia ich realizacji. Celem artykułu jest przedstawienie modelowego opisu przedsiębiorczości, jako jednego z wymiarów analizy strategicznej, odnoszącego się do potencjału systemu gospodarczego. W tekście opisano konstrukcję modelu oraz zależności między jego poszczególnymi elementami. Przedstawiono także przykład analizy przedsiębiorczości, porównując regiony Polski Wschodniej. Postawiono tutaj następujące pytanie badawcze: Który region Polski Wschodniej charakteryzuje się najwyższym potencjałem przedsiębiorczym?. Wskazany wyżej wymiar opisano w artykule z perspektywy bardziej złożonego układu elementów potencjału rozwojowego, obejmujących potencjał gospodarki, społeczeństwa i środowiska. Zaproponowano sposób pomiaru poziomu przedsiębiorczości za pomocą wybranych mierników opartych na statystyce GUS. Użyto ich do oceny porównawczej, a więc z wykorzystaniem idei benchmarkingu. Dzięki temu możliwe jest określenie, na ile dany wymiar stanowi mocną bądź słabą stronę wskazanego systemu. Analizę przeprowadzono na przykładzie województw należących do tzw. Polski Wschodniej. Obszar ten charakteryzuje się peryferyjnością terytorialną oraz rozwojową. Dzięki temu stanowi ciekawy przykład do analiz procesów rozwojowych. Sytuację województw przedstawiono na tle pozostałych regionów w kraju. Szczególną uwagę zwrócono jednak na ich sytuację w kontekście potencjału województw: mazowieckiego, małopolskiego i pomorskiego. Są to regiony, w których funkcjonują dość prężne układy metropolitalne, znacząco oddziałujące na mobilne elementy potencjału Polski Wschodniej, w szczególności na kapitał ludzki oraz inwestycyjny.

EN

Changing conditions of the operation of economic systems increase the pressure on the effective management of their developmental process. This applies to both the strategic and operational management level. The basis for decision-making is access to appropriately prepared management information, allowing for the correct determination of objectives and the assessment of the degree of their implementation. The aim of the article is to present a model description of entrepreneurship as one of the dimensions of strategic analysis relating to the potential of the economic system. It also explains the structure of the model and interdependencies between the individual elements thereof. Presented additionally is an example of the analysis of entrepreneurship comparing the regions of Eastern Poland. The measurement indicated above is described in the article from the perspective of the more complex elements of development potential, covering the potential of the economy, society and the environment. A method has been proposed for measuring enterprise level using selected measures based on statistics from the Central Statistical Office. These were used in the comparative analysis, thus employing the idea of benchmarking. This makes it possible to determine how the given dimension is a strong or weak side of the system The analysis was carried out using the example of the voivodeships belonging to so-called Eastern Poland. This area is characterised by territorial and developmental suburbanness. Owing to this, it constitutes an interesting example for the analysis of developmental processes. The situation of the voivodships has been presented against the background of the other regions in the country. Particular attention, however, has been paid to their situation in the context of the potential of the Mazovian, Malopolskie and Pomorskie voivodeships. These are regions in which relatively vibrant Metropolitan systems operate, significantly affecting the mobile elements of the potential of Eastern Poland, in particular, human and investment capital.

Keywords

PL

benchmarking; Polska Wschodnia; potencjał rozwojowy; przedsiębiorczość

EN

benchmarking; development potential; Eastern Poland; entrepreneurship

• Publisher: Instytut Geografii Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Przedsiębiorczość - Edukacja
• Year: 2015
• Volume: 11. Rola przedsiębiorczości w rozwoju społeczno-gospodarczym układów przestrzennych
• Pages: 64-81

Contributors

author

Strojny Jacek

• Politechnika Rzeszowska

author

Kościółek Michał

• Politechnika Rzeszowska

References

• Aghion, Ph., Howitt, P. (1998). Endogenous Growth Theory. Massachusetts Institute of Technology.
• Annoni, P., Dijkastra, L. (2013). EU Regional Competitiveness Index. Luxembourg: European Union.
• Bański, J., Pantyley, V. (2013). Warunki życia we wschodniej Polsce według regionów i kategorii jednostek osadniczych. Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy. 34, 107-123.
• Burchard-Dziubińska, M. (2007). Ekologiczne determinanty rozwoju gospodarczego. W: R. Piasecki (red.), Ekonomia rozwoju. Warszawa: PWE
• Chądzyński, J., Nowakowska, A., Przygodzki, Z. (2007). Region i jego rozwój w warunkach globalizacji. CeDeWu. PL Wydawnictwa Fachowe.
• Churski, P. (2004). Rozwój regionalny w warunkach transformacji gospodarczej i integracji europejskiej. W: S. Ciok, D. Ilnicki (red.). Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych. Regionalny wymiar integracji europejskiej. t. VIII/1, Wrocława: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, 31-45.
• Czapiński J., Panek, T. (red.). (2011). Diagnoza społeczna 2011. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego.
• Czupiała, J. (1994). Ekonomika innowacji. Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu.
• Gieryszewska, G., Romanowska, M. (1998). Analiza strategiczna przedsiębiorstwa. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Gorzelak, G. (2007). Strategiczne kierunki rozwoju Polski Wschodniej. W: Warunki rozwoju Polski Wschodniej w perspektywie 2020. Warszawa: MRR.
• Keeley, B. (2007). Human capital. How what you know shapes your life. OECD.
• Kurek, S. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej w świetle wybranych mierników. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 16, 87-104.
• Malizia, E.E., Feser, E.J. (1999). Understanding Local Economic Development. Center for Urban Policy Research.
• McCann, Ph., Ortega-Argilés, R. (2013). Smart specialization, regional growth and applications to European union cohesion policy. Regional Studies ahead-of-print, 1-12.
• Miszczuk, A., Smętkowski, M., Płoszaj, A., Celińska-Janowicz, D. (2011). Aktualne problemy demograficzne Polski Wschodniej. W: Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, 96-105.
• Pickton, D.W., Wright, S. (1998). What’s swot in strategic analysis?. Strategic change, 7, 101-109.
• Porter, M.E. (2011). Competitive advantage of nations: creating and sustaining superior performance. Simon and Schuster.
• Prusak, A., Stefanow, P. (2014). AHP – analityczny proces hierarchiczny. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Romer, P.M. (1994). The origins of endogenous growth. The journal of economic perspectives, 3-22.
• Rusu, M. (2013). Smart specialization a possible solution to the new global challenges. Procedia Economics and Finance, 6, 128-136.
• Saaty, T.L. (1990). How to make a decision: the analytic hierarchy process. European journal of operational research, 48(1), 9-26.
• Sextona, D.L., Smilora, R.W. (red.). (1986). The Art and Science of Entrepreneurship. Cambridge: Ballinger Pub. Comp.
• Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej do roku 2020. (2008). Rada Ministrów.
• Strojny, J. (2012). Innowacyjne zarządzanie regionem, powiatem i gminą. Rzeszów: Politechnika Rzeszowska.