Etos uniwersytetu a globalny kłopot z jego tożsamością

• Authors: Dudek Joanna

Title variants

EN

The Ethos of the University and a Global Problem with Its Identity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Podstawowym działaniem umożliwiającym odrodzenie się etosu uniwersytetu jest ponowne rozpoznanie specyficznej misji zmieniającej się rzeczywistości. Z jednej strony powszechnie doświadczamy rozbieżności miedzy wartościami i zasadami, które tradycyjnie odnosiły się do idei uniwersytetu i kształtowały jego etos, a praktyką związaną z uwikłaniem świata nauki w sferę polityki, ideologii i biznesu. Z drugiej zaś zauważamy działania świadczące o zdolności uniwersytetów do samooceny i samoreformowania się: ujawnianie oszustw naukowych, upublicznianie konfliktów interesów, walka o niezależność naukową i autonomię uniwersytetu, rozpowszechnianie dobrych obyczajów w nauce. Sytuacja wymaga od środowisk naukowych ponownego określenia ideału uniwersytetu, który będzie wyznaczał jego współczesną tożsamość, misję, jakość etosu.

EN

The fundamental activity enabling the revival of the university ethos is to reconsider the specific mission of the university in times of changing reality. One commonly experiences the divergence between values and principles that traditionally referred to the idea of the university and its ethos, and the practice of entangling the world of science in the sphere of politics, ideology and business. On the other hand, there are noticeable actions demonstrting the ability of self-assessment and self-report: the disclosure of scientific fraud, publicity of conflicts of interest, struggle for scientific independence and autonomy of the university, dissemination of good manners in science. The situation requires from academic communities to redefine the ideal of the university that will determine its contemporary identity, mission, and the quality of its ethos.

Keywords

EN

ethos; conflict of interest; mission; mental corruption; scientific conscience; self-regulation

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Studies in Global Ethics and Global Education
• Year: 2017
• Issue: 7
• Pages: 24-42

Dates

published

2017-10-25

Contributors

author

Dudek Joanna

• Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski, ul. Licealna 9, 65-417 Zielona Góra

References

• Afeltowicz, Ł., Sojak, R. (2015), Arystokraci i rzemieślnicy. Synergia stylów badawczych., Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Dyskusja nad referatami prof. dra T. Czeyżowskiego i dra J. Jankowskiego (1967). Etyka, 2, 131–-139.
• Europejska Karta Naukowca. Pobrane z: http://nauka.gov.pl (12.05.2017).
• Karta Praw Podstawowych. Pobrane z: http://eur-lex.europa.eu (10.05.2017).
• Kodeks Etyki Pracownika Naukowego (2017). opracowany przez Komisję do spraw etyki w nauce i uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne Polskiej Akademii Nauk w dniu 1 grudnia 2016 r.., Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
• Koj, A. (2013). Ewolucja idei uniwersytetu i jego misji. W: J. Woźnicki [red.], Misja i służebność uniwersytetu w XXI wieku. (s. 58–-60)., Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Kołakowski, L. (2009), Po co uniwersytet? W: L. Kołakowski, Czy Pan Bóg jest szczęśliwy i inne pytania (s. 259–-267)., Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Kotarbiński, T. (1995). Dążenia zrzeszeń naukowych w toku dziejów. W: T. Kotarbiński, Dzieła wszystkie. Historia filozofii. (s. 296–-305)., Wrocław – Warszawa – Kraków.
• Krimsky, Sh. (2006), Nauka skorumpowana? O niejasnych związkach nauki i biznesu., tłum. B. Biały., Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Kuczmaszewski, J. (2013). Misja uczelni – archetyp dobrych praktyk. W: J. Woźnicki [red.] Misja i służebność uniwersytetu w XXI wieku. (s. 61–-68)., Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Kwiek, M. (2004). Narodziny uniwersytetu z ducha nowoczesności. Uwagi o transformacjach instytucji w epoce globalnej. Principia. Pisma koncepcyjne z filozofii i socjologii teoretycznej,. 37/38, 45–-60.
• Merton, R.K. (2002)., Teoria socjologiczna i struktura społeczna., tłum. E. Morawska, J. Wertenstein-Żuławski., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Morawski, R.Z. (2011)., Etyczne aspekty działalności badawczej w naukach empirycznych., Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Muszewska A., Niesiołowski- Spanò Ł., Pieniądz A. (2015)., Pakt dla nauki, czyli jak nauka może służyć społeczeństwu. Obywatelski projekt zmian w nauce i szkolnictwie wyższym w Polsce. Pobrane z: http://obywatelenauki.pl/wp-content/uploads/2015/04/Pakt_dla_Nauki.pdf (03.04.2016).
• Nader, R. (2006)., Przedmowa. W: Sh. Krimsky (2006)., (s. 7–-11).
• Ossowscy, M.S. (1983). Nauka o nauce. W: M. Ossowska, O człowieku, moralności i nauce. Miscellanea. (s. 264–-272)., Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Tyburski, W. (1970). Etos uczonego w Szkole Lwowsko-Warszawskiej. Etyka, 6, 129–145.
• Tyburski, W., Wachowiak, A., Wiśniewski, R. (2002)., Historia filozofii i etyki do współczesności. Źródła i komentarze., Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „“Dom Kierownictwa”.
• Zdybel, J. (2015). Kondycja filozofii i uniwersytetu dziś. Diagnoza Alasdaire MacIntyre’a. Ethos, 28(109), 106–-123.
• Ziembiński, Z. (1994)., Zarys zagadnień etyki., Poznań–-Toruń: Wydawnictwo „Edytor”.

Notes

DOI: 10.5604/01.3001.0010.5430 URL: https://sgege.aps.edu.pl/resources/html/article/details?id=154787