PL
W 2008 i 2009 r. dobiegły końca prace wykopali-skowe w obrębie komendantury (principia) obozu w Novae, które z kilku przerwami prowadzone były przez ponad 30 lat, przede wszystkim w tylnym, południowym skrzydle obiektu, mieszczącym kaplicę sztandarów, archiwum, skarbce i pomieszczenia biurowe. Środkowa i północna część budowli została rozpoznana systemem sondaży a szerokopłaszczyznowe badania miały miejsce tylko w pobliżu głównej bramy (groma). Cały teren, zajęty niegdyś przez komendanturę, wraz z odsłoniętymi ruinami został zgodnie z umową przekazany stronie bułgarskiej do konserwacji. Gospodarze terenu zamierzają podjąć wkrótce prace restauratorskie w całej centralnej części stanowiska, w tym także w obrębie łaźni legionowych, wczesnochrześcijańskiej bazyliki i rezydencji biskupiej, badanych w pobliżu principia przez ekspedycję poznańską. Celem lokalizacji nowych elementów zabudowy w północno-wschodniej części komendantury bułgarscy architekci otworzyli z użyciem koparki, w lipcu 2010 r., dwa sondaże, które niewiele później zostały poddane pracom dokumentacyjnym przez naszą ekspedycję. Zadokumentowaliśmy tylny mur portyku dziedzińca wraz z jednym filarem bramy oraz przebadaliśmy częściowo duże jamy w portyku wschodnim, o śmietniskowych wypełniskach, obfitujących w zabytki (amfory, lampy, ceramika cienkościenna i terra sigillata, ciężarki rybackie, fragmenty przedmiotów z brązu, żelaza, kości i szkła, przęśliki, paciorki itp.). Stratygrafia i moneta emitowana w latach 37-41 n.e. datują materiał zabytkowy na połowę I w. i pozwalają łączyć go ze stacjonującym w Novae do 69 r. legionem VIII Augusta. Materiał ten trafił do jam najprawdopodobniej w okresie flawijskim, kiedy teren obozu był przygotowywany do podjęcia prac budowlanych przez świeżo przybyłą legio IItalica. Bardzo ważnym, wyjątkowym wręcz znaleziskiem, jest odkryta koło filaru bramy baza posągu. Nosi ona dwa napisy, jeden z dedykacją z okresu tetrarchii dla Liber Pater, drugi - z konsularną datą (241 r.) i nie poświadczonym dotąd nigdzie w epigrafice wyrażeniem accepta pariatoria.