ZMIANY POZIOMU ZAGROŻENIA UBÓSTWEM I WYKLUCZENIEM SPOŁECZNYM W POLSKICH WOJEWÓDZTWACH W OKRESIE 2005-2015 – ANALIZA TAKSONOMICZNA

• Authors: Bąba Wojciech

Title variants

EN

CHANGES IN RISK OF POVERTY AND SOCIAL EXCLUSION LEVELS IN POLISH VOIVODESHIPS DURING THE 2005–2015 PERIOD

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu było dokonanie analizy zmian poziomu zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym w polskich województwach w dwóch podokresach: 2005–2006 oraz 2014–2015 przy wykorzystaniu metod taksonomicznych. Podstawowymi metodami wykorzystanymi w analizie były: pomiar odległości euklidesowych między obiektami w przestrzeni wielowymiarowej oraz grupowanie tych obiektów w skupienia na podstawie metody aglomeracyjnej Warda. W wyniku analizy dla obu podokresów udało się pogrupować województwa w skupienia, charakteryzujące się podobnym poziomem zagrożenia ubóstwem i wykluczeniem społecznym oraz stworzyć ranking województw według ich odległości od wzorca niskiego poziomu tego zagrożenia. Analiza pozwoliła również zidentyfikować zmiany powyższego rankingu, które wystąpiły między podokresami.

EN

The goal of the article was an analysis of changes in risk of poverty and social exclusion levels in Polish voivodeships in two sub-periods: 2005–2006 and 2014–2015, based on the usage of taxonomic methods (mainly: measurement of Euclidean distances between object in a multi-dimensional space and agglomerative hierarchical clustering (AHC)). A as result of the analysis, for both sub-periods, clusters of voivodeships characterized by similar risk of poverty and social exclusion levels have been identified, and a ranking of voivodeships has been created (based on their distance to the low-level-of-risk standard). The analysis allowed also to identify changes in this ranking, occurring between sub-periods

Keywords

PL

ubóstwo; wykluczenie społeczne; polityka społeczna; Europa 2020

EN

poverty; social exclusion; social policy; Europe 2020

• Publisher: Institute of Labor and Social Studies, Warsaw
• Journal: Polityka Społeczna
• Year: 2018
• Volume: 45
• Issue: 8(533)
• Pages: 10-18

Contributors

author

Bąba Wojciech

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Aaberge R., Brandolini A. (2014), Multidimensional Poverty and Inequality, Discussion Papers, Statistics Norway – Research Department, nr 792.
• Atkinson A. B., Cantillon B., Marlier E., Nolan B. (2002), Social Indicators: The EU and Social Inclusion, Oxford University Press, New York.
• Atkinson A. B.., Marlier E., Nolan B. (2003), Indicators and Targets for Social Inclusion in the European Union, Economic and Social Research Institute, Dublin.
• Atkinson A. B. (2017), Nierówności. Co da się robić?, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Bąba W. (2017), Ubóstwo i wykluczenie społeczne jako bariery integracji europejskiej – analiza statystyczna, w: H. Tendera-Właszczuk, W. Bąba, M. Zajączkowska (red.), Nowe perspektywy integracji europejskiej w obliczu wyzwań i zagrożeń, Difin, Warszawa.
• Beskid L., Deniszczuk L. (1995), Sytuacja materialna ludności i jej zróżnicowanie (1989–1994), Instytut Nauk Ekonomicznych PAN, Warszawa.
• Boeri T. (2002), Let Social Policy Models Compete and Europe Will Win, John F. Kennedy School of Government, Harvard University, Cambridge.
• Danziger S. H., Sandefur G. P., Weinberg P. H. (1994), Confronting Poverty – Prescriptions for Change, Harvard University Press, Cambridge.
• Deniszczuk L. (2000), Miary ubóstwa i problemy ich aplikacji, „Problemy Polityki Społecznej”. Studia i Dyskusje”, nr 2.
• Durkheim E. (1999), O podziale pracy społecznej, PWN, Warszawa.
• European Commission (2013), EU social indicators – Europe 2020 poverty and social exclusion target, http://ec.europa.eu/social/main.jsp?catId=756 [dostęp 1.11.2016].
• Europe 2020 – A strategy for smart, sustainable and inclusive growth (2010), COM (2010) 2020, http://eur-lex.europa.eu [dostęp 1.09.2016].
• Eurostat (2014), Living Conditions In Europe – 2014 Edition, Publications Office of the European Union, Luxembourg.
• Eurostat (2017), Population and Social Conditions, http://epp.eurostat.ec.europa.eu [dostęp 1.03.2017].
• Frieske K.W. (1997), Bieda – miary i interpretacje, w: S. Golinowska (red.), Polska bieda II. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Frieske K.W. (1999), Kumulacja czynników marginalności społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Frieske K.W. (2002), Dynamika koncepcji marginalizacji społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Frieske K.W. (2010), Zamienię Porsche na gorsze: o biedzie, wykluczeniu i reintegracji społecznej, „Polityka Społeczna”, nr 10.
• Golinowska S. (1994), Polityka społeczna państwa w gospodarce rynkowej – studium ekonomiczne, PWN, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1996a), Polska bieda. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1996b), Polityka społeczna wobec ubóstwa. Ujęcie porównawcze, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., red. (1997), Polska bieda II. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Golinowska S., (2006), Od ubóstwa do wykluczenia społecznego, „Polityka Społeczna”, nr 11–12.
• Golinowska S. (2010), Polityka wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego w Polsce w minionym dwudziestoleciu, „Polityka Społeczna”, nr 9.
• GUS, US Łódź (2013), Jakość życia, kapitał społeczny, ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, GUS, Warszawa.
• GUS (2017a), Bank danych lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl [dostęp 1.03.2017].
• GUS (2017b), Ubóstwo w Polsce w latach 2015 i 2016, GUS, Warszawa.
• Hills J., Le Grand J., Piachaud D. (2002), Understanding Social Exclusion, Oxford University Press, Oxford.
• Lister R. (2007), Bieda, Wyd. Sic!, Warszawa.
• Marshall T.H. (1950), Citizenship and Social Class, Cambridge University Press, Cambridge.
• Nussbaum M., Sen A., red. (1993), The Quality of Life, Clarendon Press, Oxford.
• Panek T. (1996), Wielowymiarowa analiza sfery ubóstwa, w: S. Golinowska (red.), Polska bieda. Kryteria, ocena, przeciwdziałanie, IPiSS, Warszawa.
• Panek T. (2008), Ubóstwo i nierówności – dylematy pomiaru, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/uiws/ [dostęp 1.03.2017].
• Panek T. (2011), Ubóstwo, wykluczenie społeczne i nierówności: teoria i praktyka pomiaru, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• PAP (2017), Rafalska: program 500 plus nie powoduje dezaktywizacji kobiet, http://www.pap.pl/aktualnosci/debaty/news,955808,rafalska-program-500-plus-nie-powoduje-dezaktywizacji-kobiet.html [dostęp 20.01.2018].
• Radziukiewicz M. (2006), Zasięg ubóstwa w Polsce, PWE, Warszawa.
• Rosati D. (2009), Europejski Model Społeczny. Osiągnięcia, problemy i kierunki zmian, w: D. Rosati (red.), Europejski Model Społeczny – doświadczenia i przyszłość, PWE, Warszawa.
• Sapir A. (2005), Globalization and the Reform of European Social Models, Blackwell Publishing, Oxford.
• Sen A. (1981), Poverty and Famines. An Essay on Entitlement and Deprivation, Oxford University Press, Oxford.
• Sen A. (1983), Poor, Relatively Speaking, „Oxford Economic Papers”, Vol. 35.
• Sen A. (2000), Nierówności. Dalsze rozważania, Znak, Kraków.
• Szarfenberg R., Żołędowski C., Theiss M., red. (2010a), Polityka publiczna wobec ubóstwa i wykluczenia społecznego, Elipsa, Warszawa.
• Szarfenberg R., Żołędowski C., Theiss M., red. (2010b), Ubóstwo i wykluczenie społeczne – perspektywa poznawcza, Elipsa, Warszawa.
• Szarfenberg R. (2012), Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce – pomiar, wyjaśnienie, strategie przeciwdziałania, http://rszarf.ips.uw.edu.pl/ [dostęp 20.01.2018].
• Steczkowski J., Zeliaś A. (1997), Metody statystyczne w badaniu zjawisk jakościowych, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków.
• Tarkowska E., red. (2000), Zrozumieć biednego, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Tarkowska E. (2002), Zróżnicowanie polskiej biedy w świetle badań jakościowych, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje”, nr 4.
• Tarkowska E., red. (2002), Przeciw biedzie. Programy, pomysły, inicjatywy, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Tarkowska E., red. (2012), Dyskursy ubóstwa i wykluczenia społecznego, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa.
• Tendera-Właszczuk H., red. (2009), Dystans społeczno-ekonomiczny Polski na tle krajów UE-15, Wydawnictwo Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania, Katowice.
• Townsend P. (1992), The International Analysis of Poverty, Harvester Wheatsheaf, London.
• Uchwała nr 165 Rady Ministrów RP z dnia 12 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia programu pod nazwą „Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu 2020. Nowy wymiar aktywnej integracji” (2014), http://isap.sejm.gov.pl [dostęp 1.11.2016].
• US Poznań, GUS (2014), Mapy ubóstwa na poziomie podregionów w Polsce z wykorzystaniem estymacji pośredniej, Urząd Statystyczny w Poznaniu, Poznań.
• Wielowieyska D. (2017), Program 500 plus zmienia Polskę na lepsze. Są na to twarde dowody, http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,22529996,program-500-plus-zmienia-polske-nalepsze-sa-na-to-twarde-dowody.html [dostęp 20.01.2018].