Tradycje jadania na ziemiach pomorskich

• Authors: Lewandowski Henryk Jan

Title variants

EN

The Pomeranian Lands’ meals and food traditions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule nawiązano do dawnej kuchni pomorskiej, którą często – umownie – nazywa się starogdańską. We współczesnej gastronomii istnieje wiele niedomówień związanych z realizacją wspaniałej tradycji kulinarnej, a zebranie literatury dotyczącej regionalnego produktu kulinarnego powinno owocować powstawaniem placówek gastronomii promujących to piękne, hanzeatyckie miasto oraz tereny pomorskich wsi, które są podstawą produkcji i dostaw produktów żywnościowych. Celem promowania tradycji jest pokazywanie różnorodności folklorystycznej, kładąc na nią nacisk przy organizacji zakładów: środowiskowych, np. mieszczańskich, kupieckich, rzemieślniczych, rybackich, myśliwskich itd.; regionalnych, np. kaszubskich, kociewskich; oraz historycznych, pokazujących dane środowisko na tle określonej epoki, np. środowisko kupców gdańskich, i opierając się na regionalnych produktach wiejskich. Metoda pokazania regionu pomorskiego, który tworzył szczególną atmosferę cywilizacji zachodnioeuropejskiej, na którą składały się różnorodne czynniki ekonomiczne, odmienne zwyczaje, kultury i trendy wielu narodowości, religii i sposobów widzenia świata.

An old Pomeranian cuisine is often colloquially called an old Danzig cuisine. It has cause a lot of misunderstandings in contemporary gastronomy, willing to fulfill a beauty of cooking tradition. Aim of traditional cuisine promotion is to show a folklore diversity and to take a full advantage of it while organizing environmental restaurants, e.g. merchants, crafts, fishing, hunting, or regional and historical restaurant also. These restaurants have used regional rural products only and thus promoted country meals and food traditions. The Pomeranian Land has created a special old Western Europe civilization’s atmosphere. In this region divers economic and cultural factors have been combined, as well as many nationalities’ different customs and religions.

Keywords

PL

kuchnia pomorska; tradycje kulinarne; folklor; kultura jedzenia

EN

Pomeranian kitchen; culinary traditions; folklore; culture; food

• Publisher: Wyższa Szkoła Turystyki i Języków Obcych
• Journal: Zeszyty Naukowe. Turystyka i Rekreacja
• Year: 2015
• Issue: 1(15)
• Pages: 65-91

Contributors

author

Lewandowski Henryk Jan

• Wyższa Szkoła Turystyki i Hotelarstwa w Gdańsku

References

• 1. Bernardyn M., Zarys historyczny kuchni gdańskiej, Społem, Gdańsk 1978.
• 2. Biernat Cz., Statystyka obrotu towarowego Gdańska w latach 1651–1815, PWN, Warszawa 1962.
• 3. Bogucka M., Gdańsk jako ośrodek produkcyjny w XIV–XVIII w., PWN, Warszawa 1962.
• 4. Bogucka M., Życie codzienne w Gdańsku w XVI i XVII wieku, PIW, Warszawa 1967.
• 5. Bogucka M., Żyć w dawnym Gdańsku. Wiek XVI–XVII, Trio, Warszawa 1997.
• 6. Borzyszkowski J., Gdańsk i Pomorze w XIX i XX wieku, Wyd. UG, Gdańsk 1999.
• 7. Brückner A., Encyklopedia staropolska, PWN, Warszawa 1990.
• 8. Historia Gdańska, t. 1 do roku 1454, red. E. Cieślak, Wyd. Morskie, Gdańsk 1978.
• 9. Historia Gdańska, t. 3, cz. 2, red. E. Cieślak, Instytut Historii PAN, Zakład Historii i Dziejów Morskich Polski, Gdańsk 1993.
• 10. Czerniecki S., Compendium ferculorum albo zebranie potraw, [w:] Monumenta Poloniae Culinaria, t. 1, red. J. Dumanowski, Warszawa 2009.
• 11. Groth A., Rozwój floty i żeglugi gdańskiej w latach 1660–1700, Ossolineum, Gdańsk 1974.
• 12. Grzesińska W., Gajewska D., Żywienie w turystyce, WSiP, Warszawa 1999.
• 13. Januszajtis A., Jujka Z., Z uśmiechem przez Gdańsk, Wyd. Morskie, Gdynia 1968.
• 14. Jaworski Z., Szczątki zwierząt ssących i ptaków z grodu Gdańskiego z XIII w., „Studia Wczesnośredniowieczne” 1952, t. 1.
• 15. Jezierski F.S., Niektóre wyrazy porządkiem abecadła zebrane, [w:] Wybór pism, oprac. Z. Skwarczyński, PIW, Warszawa 1952.
• 16. Kiersnowski R., Rośliny uprawne i pożywienie roślinne w Polsce wczesnofeudalnej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1954, R. 2, nr 3.
• 17. Kisielewski J., Ziemia gromadzi prochy, Pax, Warszawa 1990.
• 18. Kleines Augsburges Kochsbuch, verl. Von Nicolaus Doll, Augsburg 1836.
• 19. Klonder A., Napoje fermentacyjne w Prusach Królewskich w XVI–XVII wieku, Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków 1989.
• 20. Kmiciński J., Sprzęt rybacki i organizacja rybołówstwa w Gdańsku w XII i XIII w. w świetle prac wykopaliskowych w latach 1948–1951, „Studia Wczesnośredniowieczne” 1955, t. 3.
• 21. Kuchowicz Z., Obyczaje staropolskie XVII i XVIII w., Wyd. Łódzkie, Łódź 1975.
• 22. Lechnicki F., Klichowska M., Gupieniec R., Szczątki roślinne ze stanowiska 1 w Gdańsku (wykop główny), „Gdańsk Wczesnośredniowieczny” 1961, t. 4.
• 23. Lemnis M., Vitry H., W staropolskiej kuchni i przy polskim stole, Interpress, Warszawa 1979.
• 24. Lemnis M., Vitry H., W staropolskiej kuchni i przy stole, Interpress, Warszawa 1989.
• 25. Lewandowski H.J., Logistyka w hotelarstwie i gastronomii, Zeszyt nr 2, Gdańsk 1998.
• 26. Lewandowski H.J., Organizacja usług gastronomicznych, Zeszyt nr l, Gdańsk 1998.
• 27. Löschin G., Geschichte Danzigs, Danzig 1828.
• 28. Łączyńska E., Na co dzień i od święta – menu gdańskich ludzi morza w XVIII wieku, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem, red. B. Możejko, Wyd. UG, Gdańsk 2012.
• 29. Matysik S., Prawo morskie Gdańska. Studium historyczno-prawne, Wyd. Prawnicze, Warszawa 1958.
• 30. Neues Kochbuch für burger liche Haushaltungen oder Anweisung zur Zubereitung eine gefunden und schmackhaften Hausmannkost, zum Trenschieren und Vorlegen…, bei Rudolph August Wilhelm Ahl, Coburg 1803.
• 31. Odyniec W., Życie i obyczaje ludu pomorskiego w XVII i XVIII wieku, Wyd. Morskie, Gdynia 1966.
• 32. Peterssen J.G., Kaufmanisches Handbuch zum Behuf der Danziger Handlung von P., Erster Band, Danzig 1782.
• 33. Preußisches Kochbuch für Frauenzimmer die Hauswesenund Kuche mit möglichst geringer Mühe und Kosten selbst verwalten wollen, bei Goebbels u. Unzer, Königsberg 1805.
• 34. Samp J., Bedeker gdański, Oskar, Gdańsk 1997.
• 35. Samp J., Miasto tysiąca tajemnic, Marpress, Gdańsk 1999.
• 36. Schopenhauer J., Gdańskie wspomnienia młodości, tł. T. Kruszyński, Ossolineum, Wrocław 1959.
• 37. Szarszewski A., Szpital i kościół św. Jakuba w Gdańsku. Zarys historyczny, Adam Marszałek, Toruń 2000.
• 38. Szarszewski A., Życie codzienne w szpitalu św. Jakuba w Gdańsku w XVI–XVIII w., [w:] Szpital i kościół św. Jakuba. 600 lat fundacji gildii szyprów w Gdańsku, red. A. Sroka, Adam Marszałek, Toruń 2009.
• 39. Schulz F., Podróże Inflantczyka z Rygi do Warszawy i po Polsce w latach 1791–1793, tł. J.I. Kraszewski, oprac. W. Zawadzki, Czytelnik, Warszawa 1956.
• 40. Stegner T., W kuchni i za stołem: dystanse i przenikanie kultur, Arche, Gdańsk 2003.
• 41. Stettinisches Kochbuch für junge Frauen, Haushaltärinen und Köchinen, bei Johann Sigmund Kaffke, Stettin 1797.