Przyczyny i skutki kryzysu finansowego w Islandii w 2008 roku

• Authors: Agnieszka Joanna Legutko

Title variants

EN

The Reasons for and Results of the 2008 Financial Crisis on Iceland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Korzystając z literatury przedmiotu, w artykule przedstawiono studium przypadku Islandii jako państwa, które w 2008 r. stało się niemalże bankrutem. Zweryfikowano hipotezę, że model islandzki wychodzenia z zapaści gospodarczej może być uznany za panaceum na kryzysy finansowe. Scharakteryzowano gałęzie gospodarki Islandii, w tym sektor bankowy. Badając dokumenty, na podstawie danych z Hagstofa Islands zaprezentowano najważniejsze wskaźniki, w tym: PKB, saldo bilansu handlowego i stopę bezrobocia. Za pomocą metody analizy źródeł przedstawiono główną przyczynę krachu, czyli zapaść sektora finansowego, a także przyczyny pośrednie, jak budowa huty w Reyðarfjörður. Usystematyzowano także przebieg kryzysu, uwzględniając nie tylko sytuację gospodarczą, ale także społeczną i polityczną. Udowodniono, że model islandzki stosowany może być tylko w wybranych przypadkach ze względu na jego specyfikę i warunki.

EN

In a case study on Iceland, I carefully analyse a successful strategy for overcoming financial breakdown. The aim of article is to verify whether Iceland’s model could become a panacea for future crises. Various branches of the Icelandic economy are characterised, including the banking sector – the most important sector in a financial crash. Documents were analysed and data from the Hagstofa Islands were used to present essential indicators including GDP, trade balance and the unemployment rate. Source analysis method was then used to determine that the collapse of the financial sector was the main cause of the slump. Indirect causes such as the construction of a steelworks in Reyðarfjörður are also discussed. The events of the crisis are systematised, while the social and political situation are also considered. Changes in conditions of the state after the crash are provided and future forecasts about economic development are discussed. Ultimately, I reject the notion that Iceland’s model for overcoming the financial breakdown is a panacea for future crises. It is only applicable for particular cases.

Keywords

PL

Islandia; kryzys 2007–2009; small open economy; islandzki sektor bankowy

EN

Iceland; crisis 2007–2009; small open economy; Icelandic banking system

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2016
• Issue: 2(950)
• Pages: 57-73

Contributors

author

Agnieszka Joanna Legutko

References

• Adamczyk M. [2011], Współczesny kryzys finansowy – przyczyny i konsekwencje dla gospodarki światowej, https://ekonom.ug.edu.pl/web/download.php?OpenFile=930 (dostęp: 3.02.2015).
• Budyta-Budzyńska M. [2013], Islandzki kryzys finansowy a strategie adaptacyjne Polaków na Islandii, http://migracje.civitas.edu.pl/Images/Pdfy/Islandzki%20kryzys%20finansowy%20a%20strategie%20adaptacyjne.pdf (dostęp: 4.02.2015).
• Danielsson J. [2008], The First Casualty of the Crisis: Iceland [w:] The First Global Financial Crisis of the 21st Century. Part II June–December 2008, Centre for Economic Policy Research, http://econ.tu.ac.th/class/archan/RANGSUN/EC%20460/EC%20460%20Readings/Global%20Issues/Global%20Financial%20Crisis%202007-2009/Global%20Financial%20Crisis-%20Topics/The%20First%20Global%20Financial%20Crisis%20of%20the%2021st%20Century%20Part%202.pdf#page=23 (dostęp: 3.05.2015).
• Decyzja Urzędu Nadzoru EFTA nr 290/12/COL z dnia 11 lipca 2012 r. w sprawie pomocy na restrukturyzację przyznanej na rzecz Landsbankinn (Islandia) [2012], http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:E2012C0290&from=PL (dostęp: 5.02.2015).
• Fridriksson I. [2009], The Banking Crisis in Iceland in 2008, Central Bank of Iceland, Reykjavík.
• Iceland Protesters Demand Government Step down [2009], http://www.reuters.com/article/2009/01/20/iceland-protests-idUSLK69268520090120 (dostęp 2.02.2015).
• Iceland: Request for Stand-by Arrangement [2008], International Monetary Fund, http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2008/cr08362.pdf (dostęp: 4.02.2015).
• Judgment in the Icesave Court Case Due on January 28 [2013], Utanríkisráðuneyti, http://www.mfa.is/news-and-publications/nr/7494.
• Kurkliński L. [2010], Bankowość islandzka – bankructwo systemu? [w:] Międzynarodowe bankructwa i afery bankowe, red. P. Masiukiewicz, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Legutko A.J. [2014], Europejski wymiar polityki Islandii – ujęcie geopolityczne, gospodarcze i społeczne, „Skandynawistyczne Zeszyty Naukowe”, nr 3.
• Lewis P. [2006], Foreign Banks Offer Best Buys, http://news.bbc.co.uk/2/hi/programmes/moneybox/6051276.stm (dostęp: 2.05.2015).
• Mitręga-Niestrój K. [2012], Skutki światowego kryzysu finansowego w sferze realnej – ujęcie międzynarodowe, http://www.ue.katowice.pl/fileadmin/_migrated/content_uploads/14_K.Mitrega-Niestroj_Skutki_Swiatowego....pdf (dostęp: 3.02.2015).
• Natura i różnorodność przebiegu światowego kryzysu gospodarczego [2011], red. S. Miklaszewski, J. Garlińska-Bielawska, J. Pera, Difin, Warszawa.
• Nawrot W. [2009], Globalny kryzys finansowy XXI wieku, CeDeWu, Warszawa.
• Osiński J. [2011], Przemiany polityczne na Islandii w warunkach kryzysu bankowego i gospodarczego, http://kolegia.sgh.waw.pl/pl/KES/kwartalnik/archiwum/Documents/JOsinski5.pdf (dostęp: 5.02.2015).
• Óladottir Ó.Þ. [2015], Tourism in Iceland in Figures, http://www.ferdamalastofa.is/static/files/ferdamalastofa/Frettamyndir/2015/mai/tourism-in-iceland-in-figures_15.pdf (dostęp: 10.04.2015).
• Pascale J. [2012] Olafur Ragnar Grimsson Re-elected for a 5th Mandate as Head of State in Iceland, http://www.robert-schuman.eu/en/eem/1315-olafur-ragnar-grimsson-re-elected-for-a-5th-mandate-as-head-of-state-in-iceland (dostęp: 2.05.2015).
• Pruchnik K. [2012], Kryzys finansowy: rynek czy państwo? Przypadek Islandii, Analiza FOR nr 09/2012, https://www.for.org.pl/pl/a/2227,Analiza-92012-Kryzys-finansowy-rynek-czy-panstwo-Przypadek-Islandii (dostęp: 3.02.2015).
• Robert Z. [2014] Over One Million Tourists in Iceland, http://icelandreview.com/news/2014/03/31/over-one-million-tourists-iceland-2015 (dostęp: 2.02.2015).
• Seðlabanki [2012], About the Bank, http://www.cb.is/about-the-bank/central-bank-of-iceland/ (dostęp: 5.02.2015).
• Seðlabanki [2016], Official Exchange Rate, http://www.cb.is/statistics/official-exchange-rate/ (dostęp: 22.04.2016).
• Sibert A.C. [2011], Overbanked and Undersized: Lesson from Iceland [w:] Preludes to the Icelandic Financial Crisis, red. R.Z. Aliber, G. Zoega, Palgrave Macmillan, London.
• Skibińska-Fabrowska I. [2013], Rola banku centralnego w czasie kryzysu bankowego na przykładzie Banku Centralnego Islandii – wnioski dla Polski, http://jmf.wzr.pl/pim/2013_2_1_44.pdf (dostęp: 4.02.2015).
• Thorhallsson B. [2013], The Icelandic Crash and Its Consequences: A Small State Without Economic and Political Shelter [w:] Small States in Europe: Challenges and Opportunities, red. R. Steinmetz, A. Wivel, Ashgate Publishing, Burlington.
• Timeline: Iceland Economic Crisis [2009], http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7851853.stm (dostęp: 5.02.2015).
• Tokarski T. [2013], Kryzys? Islandia nie ratowała banków, ale uciekła przed widmem Unii, http://www.pch24.pl/kryzys--islandia-nie-ratowala-bankow--ale-uciekla-przed-widmem-unii,16224,i.html#ixzz3RCT8SvG5 (dostęp: 5.02.2015).
• Tourism in Iceland in Figures [2015], http://www.ferdamalastofa.is/en/recearch-and-statistics/tourism-in-iceland-in-figures (dostęp: 10.04.2015).
• Wajda-Lichy M. [2013] Lekcje z doświadczeń Islandii w przeciwdziałaniu skutkom kryzysu finansowego, http://www.ue.katowice.pl/uploads/media/15_M.Wajda-Lichy_Lekcje_z_doswiadczen_Islandii...pdf (dostęp: 2.02.2015).
• Zieliński W. [2012], La Tribune: Islandia kpi z Europy http://www.ekonomia.rp.pl/artykul/940051.html?print=tak&p=0 (dostęp: 2.02.2015).

Identifiers

DOI

10.15678/ZNUEK.2016.0950.0204