Twórca utworu naukowego w orzecznictwie sądów ubezpieczeń społecznych

• Authors: Szyjewska-Bagińska Joanna

Title variants

EN

AUTHOR OF AN ACADEMIC WORK IN THE CASE LAW OF SOCIAL INSURANCE COURTS

Abstracts

PL

Definicja twórcy wynikająca z ustawy o prawie autorskim1 jest zupełnie inna aniżeli definicja twórcy zawarta w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Specyficzna i wąska definicja twórcy obowiązująca w prawie ubezpieczeń społecznych wyklucza możliwość, aby autorzy utworów naukowych podlegali ubezpieczeniom społecznym jako twórcy. Z uwagi na powszechność i przymusowość ubezpieczenia społecznego konieczne staje się wskazanie innej podstawy podlegania tym ubezpieczeniom. W przypadku twórców dzieł naukowych wykonujących pracę, której efektem jest powstanie utworu o charakterze naukowym lub dydaktycznym, w orzecznictwie przyjmuje się, że na potrzeby ubezpieczeń społecznych są oni traktowani: po pierwsze, jako pracownicy; po drugie, jako osoby wykonujące czynności na podstawie umowy o świadczenie usług; bądź po trzecie, jako wykonawcy umowy o dzieło. W artykule omówiono orzecznictwo sądów ubezpieczeń społecznych dotyczące twórców utworów naukowych i dydaktycznych.

EN

A definition of an author resulting from the Law on Copyright is completely different than the definition of an author contained in the Act on the social insurance system. The specific and narrow definition of an author in force in the social insurance law excludes the possibility for authors of academic works to be subject to social insurance as authors. Due to the universal and compulsory character of social security it becomes necessary to identify another base for being subject to this insurance. For authors of academic works performing work which results in the creation of a work of an academic or teaching nature, the case law assumes that for the needs of social insurance they are treated: firstly, as employees; secondly, as persons performing acts on the basis of a service contract; or thirdly, as a performer of a contract for a specific task. The paper discusses the current rulings of social insurance courts concerning authors of academic and teaching works.

Keywords

PL

utwór dydaktyczny; utwór naukowy; pracownik naukowy; twórca; podleganie ubezpieczeniom społecznym

EN

a teaching work; an academic work; an academic; an author; being subject to social insurance

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Acta Iuris Stetinensis
• Year: 2017
• Issue: 18

Contributors

author

Szyjewska-Bagińska Joanna

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego

References

• Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Dz. U. z 2016 r., poz. 666, ze zm.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej, Dz. U. z 2013 r., poz. 1410, ze zm.
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz. U. z 2016 r., poz. 963, ze zm.
• Ustawa z dnia 25 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, Dz. U. z 2016 r., poz. 1842, ze zm.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 września 1961 r., I CR 845/61.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 r., IV CKN 152/00.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r., III UK 22/11.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 2012 r., I UK 5/12.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2013 r., II UK 213/12.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2013 r., II UK 115/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2014 r., II UK 279/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2014 r., II UK 399/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2014 r., II UK 442/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2014 r., II UK 444/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2014 r., II UK 445/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 420/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 447/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 542/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 543/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014 r., II UK 561/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 2014 r., II UK 454/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2014 r., II UK 74/14.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2014 r., III UK 69/14.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 2015 r., II UK 123/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2015 r., II UK 184/14.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 sierpnia 2015 r., I UK 389/14.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 2015 r., I UK 450/14.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2015 r., I UK 133/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 kwietnia 2016 r., II UK 184/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2016 r., II UK 218/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 2016 r., II UK 566/13.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2016 r., I UK 313/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2016 r., II UK 316/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 2016 r., II UK 342/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 października 2016 r., I UK 446/15.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2017 r., III UK 53/16.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2012 r., I UK 59/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2012 r., I UK 166/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 września 2012 r., I UK 249/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2012 r., I UK 277/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2012 r., I UK 254/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2012 r., I UK 280/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2012 r., I UK 268/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2012 r., I UK 481/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2013 r., III UK 159/12.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 czerwca 2015 r., I Uz 3/15.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2016 r., II UZ 32/16.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 2016 r., II UZ 1/16.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009 r., II UZP 6/09.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2012 r., III UZP 4/11.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 3 marca 2014 r., III AUa 1146/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 czerwca 2014 r., III AUa 2019/13.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 10 czerwca 2014 r., III AUa 2083/13.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 12 czerwca 2014 r., III AUa 2101/13.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 2 września 2014 r., III AUa 200/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 18 września 2014 r., III AUa 543/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 października 2014 r., AUa 440/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 13 listopada 2014 r., III AUa 193/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 5 lutego 2015 r., III AUa 1012/14
• Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 lutego 2015 r., III AUa 1411/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 marca 2015 r., III AUa 291/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 maja 2015 r., III AUa 1589/14.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 czerwca 2015 r., II AUa 416/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20 sierpnia 2015 r., III AUa 194/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 5 lutego 2016 r., II AUa 1510/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 lutego 2016 r., II AUa 974/16.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 15 marca 2016 r., III AUa 2009/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 16 marca 2016 r., III AUa 1076/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 kwietnia 2016 r., III AUa 2269/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20 maja 2016 r., III AUa 61/16.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 14 czerwca 2016 r., III AUa 602/15.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 23 czerwca 2016 r., III AUa 859/15.
• Bakalarz T., Twórczość naukowa pracowników, „Przegląd Sądowy” 2010, nr 10, s. 45.
• Bakalarz T., Twórczość pracowników naukowych. Regulacja prawna, Warszawa 2015.
• Banasiuk J., Współtwórczość i jej skutki w prawie autorskim, Warszawa 2012.
• Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016.
• Bladowski B., Umowa o dzieło i umowa zlecenia, Warszawa 1987, s. 17.
• Błeszyński J., Prawo autorskie, Warszawa 1985.
• Błeszyński J., Staszków M., Prawo autorskie i wynalazcze, Warszawa 1983.
• Czub K., Prawa osobiste twórców dóbr niematerialnych. Zagadnienia konstrukcyjne, Warszawa 2011.
• Jankowska M., Autor i prawo do autorstwa, Warszawa 2011.
• Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, Warszawa 2016.
• Jędrasik-Jankowska I., Konstrukcja uznania za pracownika w prawie ubezpieczenia społecznego, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2011, nr 8.
• Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, bezrobocie i pomoc społeczna, Kraków 2001.
• Kostański P., Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2014.
• Niewęgłowski A., Wyniki prac badawczych w obrocie cywilnoprawnym, Warszawa 2010.
• Nowińska E., Szczepanowska-Kozłowska K., Prawo własności przemysłowej, t. 3: System prawa handlowego, Warszawa 2015.
• Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. P. Kostański, Warszawa 2010.
• Prawo własności przemysłowej, t. 14A: System prawa prywatnego, red. R. Skubisz, Warszawa 2012.
• Prusinowski P., Obowiązek zapłaty składek a definicja pracownika w prawie ubezpieczeń społecznych, „Monitor Prawa Pracy” 2011, nr 6.
• Radwański Z., Panowicz-Lipska J., Zobowiązania – część szczegółowa, Warszawa 2013.
• Sośniak M., Umowy o świadczenie usług z artykułu 570 kodeksu cywilnego, „Prawo i Państwo” 1981, z. 5, s. 61.
• Szewc A., Jyż G., Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2003.
• Szostak R., Problem systematyki umów obligacyjnych w nowym kodeksie cywilnym, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2012, nr 1, s. 61.
• Szubert W., Ubezpieczenie społeczne. Zarys systemu, Warszawa 1987.
• System prawa cywilnego, t. 3, cz. 1: Prawo zobowiązań część ogólna, red. Z. Radwański, Wrocław 1981.
• System prawa prywatnego, t. 5: Prawo zobowiązań – część ogólna, red. E. Łętowska, Warszawa 2006.
• System prawa prywatnego, t. 7: Prawo zobowiązań – część szczegółowa, red. J. Rajski, Warszawa 2004.
• System prawa prywatnego. Prawo autorskie, t. 13, red. J. Barta, Warszawa 2013.
• Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. E. Ferenc-Szydełko, Warszawa 2016.
• Wójcik S., Odgraniczenie umowy o dzieło od umowy o pracę i od umowy zlecenia, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1963, nr 65, z. 10, s. 165.