Papieskie rozumienie wolności religijnej i godności osobistej więźniów

• Authors: Nikołajew Jerzy

Title variants

EN

Pope’s Understanding of Freedom of Religion and the Personal Dignity of Prisoners

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest papieskie rozumienie wolności religijnej więźniów i ich godności osobistej. Autor analizuje najpierw stosunek Jana Pawła II do wolności, w tym także wolności religii i sumienia, a potem kwestię podejścia papieża do zagadnień kary (także kary śmierci). Autor zwrócił uwagę na fakt, że Jan Paweł II z godności osoby ludzkiej więźniów wyprowadził ich prawo do wolności religijnej, a karę, w tym karę pozbawienia wolności, uznał za dopuszczalną, jeśli wykonywana jest z uznaniem podmiotowości więźniów. Osobne rozważania poświęcone są papieskiemu nauczaniu adresowanemu do więźniów, zwłaszcza młodych wiekiem, i personelu więziennego. Papież z ojcowską troską traktował młodocianych przestępców, którym systemy wykonawstwa kary powinny umożliwić szansę powrotu do normalnego społeczeństwa. Całość artykułu kończą uwagi o ponadczasowym wymiarze papieskiego ujęcia wolności religijnej osób pozbawionych wolności.

EN

The present article is devoted to the subject of Pope’s understanding of freedom of religious prisoners and their personal dignity. The author first examines John Paul II’s relation towards freedom, including the freedom of religion and conscience, then the question of Pope’s approach towards the issues of punishment (including the death penalty). The present author drew attention to the fact that John Paul II from the human dignity of prisoners derived their right to religious freedom, whereas the punishment, including imprisonment, declared admissible if it is done with the recognition of prisoners’ subjectivity. Separate considerations are devoted to the Papal teaching addressed to prisoners, especially those young ones, and prison staffs. The Pope, with fatherly care, treated juvenile offenders to whom the penalty performance systems should allow a chance to return to normal society. The whole article is summarised by remarks on a timeless dimension of Papal recognition of the religious freedom of people who were deprived of their liberty.

Keywords

PL

Jan Paweł II; nauczanie; więźniowie; więziennictwo; wolność; ograniczenie wolności; godność człowieka

EN

Pope John Paul II; teachings; prisoners; prisons; freedom; restriction of liberty; human dignity

• Publisher: Verbinum / Wydawnictwo Księży Werbistów
• Journal: Nurt SVD
• Year: 2014
• Issue: 2
• Pages: 170-188

Dates

published

2014-12-01

Contributors

author

Nikołajew Jerzy

References

• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów wygłoszone w zakładzie karnym (Płock, 7.06.1991), www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/ 30plock_07061991.html
• Jan Paweł II, Wolność religijna prawem każdego człowieka. Msza święta na Green Square (Chartum, 10.02.1993), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 2, 1993.
• Jan Paweł II, Chcesz służyć sprawie pokoju – szanuj wolność! Orędzie na Światowy Dzień Pokoju (8.12.1980), www.papież.wiara.pl/doc/378708.Chcesz-sluzycsprawie- pokoju-szanuj-wolnosc-1981
• Jan Paweł II, Ewangelizacja pilnym zadaniem Kościoła. Przemówienie do biskupów z Wietnamu (22.01.2002), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 4, 2002.
• Jan Paweł II, Godność osoby ludzkiej fundamentem sprawiedliwości i pokoju. Przemówienie Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszone na XXXIV sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ (2.10.1979), [w:] tenże, Nauczanie papieskie, t. II, z. 2, Poznań- Warszawa, 1986.
• Jan Paweł II, Katolicy francuscy, bądźcie dumni ze swej wiary, [w:] tenże, Nauczanie papieskie, t. III, z. 1, Poznań-Warszawa 1986.
• Jan Paweł II, Encyklika Sollicitudo rei socialis, nr 3, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 1, Kraków 2006.
• Jan Paweł II, Wolność religijna warunkiem bezpieczeństwa. Audiencja Ojca Świętego Jana Pawła II dla członków zgromadzenia parlamentarnego OBWE (10.10.2003), „L’ Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 2004.
• Jan Paweł II, Na ziemi pokój ludziom, których Bóg miłuje!, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 1, 2000.
• K. Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność, Lublin 1986.
• T. Panuś, Tolerancja, [w:] A. Woliński (red.), Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II, Radom 2003.
• Jan Paweł II, Adhortacja Reconcilatio et paenitentia, nr. 19-20, 28-31, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 2, Kraków 2006.
• K. Wojtyła, Personalizm tomistyczny, „Znak”, nr 5, 1961.
• T. Styczeń (red.), Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, Lublin 1994.
• Jan Paweł II, Encyklika Evangelium vitae, nr 3, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 1, Kraków 2006.
• Jan Paweł II, Adhortacja Christifideles laici, nr 5, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 2, Kraków 2006.
• Z. Łysko, Papież z Polski, „Więź”, nr 50, 1998.
• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów w Brukseli, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr nadzwyczajny II, 1985.
• M. Kalinowski, Wspólnoty nadziei. Realizacja zasad życia społecznego w ruchu hospicyjnym, Lublin 2007.
• Jan Paweł II, Przemówienie radiowe do więźniów we Francji, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 10, 1986.
• Jan Paweł II, Przemówienie w zakładzie karnym dla nieletnich Casal del Marmo – „Wierzę w was”, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 1980.
• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów w więzieniu w Papuda, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 2, 1979.
• Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników pielgrzymki Krajowego Duszpasterstwa Prawników – „By w każdych warunkach człowiek czuł się broniony i miłowany”, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 1986.
• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów w Kolumbii, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 1986.
• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów na Madagaskarze, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 4, 1989.
• Jan Paweł II, Przemówienie na jubileusz w więzieniach. „Więzienie ma sens, gdy służy odnowie człowieka”, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 9, 2000.
• Jan Paweł II, Przemówienie do uczestników międzynarodowej konferencji dyrektorów zarządów zakładów karnych – „Wspólna troska o ochronę praw osoby ludzkiej” (Rzym, 26 listopada 2004), „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 2004.
• Jan Paweł II, Encyklika Dives in misericordia, nr 6, [w:] tenże, Dzieła zebrane, t. 1, Kraków 2006.
• B. Gajdus, B. Kalinowska, Aksjologia kary pozbawienia wolności w nauczaniu Jana Pawła II”, [w:] J. Świtka i in. (red.), Rola wartości moralnych w procesie socjalizacji i resocjalizacji, Lublin 2005.
• Dokumentacja pracy duszpasterza więziennego, Ustka, 22-25 października 2001 r., „Materiały Naczelnego Kapelana Więziennictwa Nr 24”.
• M. Fortuna, Dary Piotrowe, „Forum Penitencjarne”, nr 8, 1999.
• K. Bedyński i in., Siódma pielgrzymka, „Forum Penitencjarne”, nr 7, 1999.
• R. Pasturek, Bóg zapłać więźniom za pamięć o mnie, „Dobry Łotr”, lipiec 1999.
• List otwarty do Ojca Świętego Jana Pawła II, „Bez murów”, nr 5, 1999.
• Sprawozdanie za lata 2003-2006. Dzień modlitw za więźniów diecezji bydgoskiej, „Materiały Naczelnego Kapelana Więziennictwa”, nr 31, 2007.
• L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 2002.
• J. Gocko, Budzić nadzieję. Przesłanie Jana Pawła II do więźniów i służb penitencjarnych”, [w:] J. Świtka i in. (red.), Nauczanie papieża Jana Pawła II do więźniów i służb penitencjarnych, Lublin 2006.
• Jan Paweł II, Byłem w więzieniu (modlitwa na Anioł Pański) – 9 lipca 2000 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 2000.
• Jan Paweł II, Przemówienie do więźniów Zakładu Karnego w Caltanissetta 10 maja 1993 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 7, 1993.
• Jan Paweł II, Przemówienie na zakończenie Rzymskiego Zjazdu Kapelanów Więzień, [w:] tenże, Nauczanie papieskie, t. VI, z. 2, Poznań-Warszawa 1983.
• Jan Paweł II, Rozważania przed modlitwą Anioł Pański w dniu 9 lipca 2000 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 3, 2000.
• F. Greniuk, Miłosierdzie Boże w sakramencie pojednania, [w:] S. Nagy (red.), Jan Paweł II. Dives in misericordia. Tekst i komentarze, Lublin 1983.
• H. Machel, Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna, Gdańsk 2003.
• P. Trzaskowski, Rola duszpasterstwa i wychowania religijnego w procesie resocjalizacji, [w:] J. Świtka i in. (red.), Autorytet i godność służb penitencjarnych a skuteczność metod resocjalizacji, Lublin 2004.
• Jan Paweł II, Kościół jest z wami. Przesłanie do więźniów zakładu penitencjarnego Frei Caneca w Rio de Janeiro z 4.10.1997 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 2, 1997.
• Jan Paweł II, Wsłuchajcie się w głos Boga, który przemawia jako Ojciec. Przemówienie do zakonów klauzurowych, rodziców księży i do więźniów, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 2, 1985
• F. Ciepły, Kara kryminalna i jej wykonanie w świetle nauczania Jana Pawła II, [w:] A. Grześkowiak (red.), Zagadnienia prawa karnego na tle nauczania Jana Pawła II, Lublin 2006.
• Jan Paweł II, Nie ulegajcie zniechęceniu, uchwyćcie się nadziei. Przemówienie do więźniów, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 7, 1993.
• K. Linowski, Więzień – jego rodzina i godność osobowa w nauczaniu Jana Pawła II, [w:] J. Śledzianowski, T. Sakowicz (red.), Jan Paweł II stróżem ludzkiej rodziny, Kielce 2006.
• Jan Paweł II, Apel Jasnogórski. Rozważanie wygłoszone do młodzieży (Jasna Góra, 18.06.1983), Częstochowa 1984.
• Jan Paweł II, Przemówienie radiowe do więźniów we Francji, „L’Osservatore Romano”, wyd. pol., nr 24, 1986.
• M. Kuć, Zobowiązanie do odpowiedzialności. Wykonywanie kary pozbawienia wolności w świetle nauczania papieża Jana Pawła II, [w:] J. Świtka, M. Kuć (red.), Nauczanie papieża Jana Pawła II do więźniów i służb penitencjarnych, Lublin 2006.
• B. Nowak, Rola wartości religijnych w procesie wykonywania kary pozbawienia wolności, [w:] T. Bulenda i in. (red.), Więziennictwo na początku XXI wieku, Warszawa 2007.
• S. Bębas, Wykonywanie kary pozbawienia wolności w nauczaniu Jana Pawła II, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 59, 2008.
• J. Nagórny, Skazani na zło? Antropologiczny fundament porządku społecznego w świetle nauczania Jana Pawła II”, [w:] J. Świtka, M. Kuć (red.), Nauczanie papieża Jana Pawła II do więźniów i służb penitencjarnych, Lublin 2006.

Identifiers

ISSN

1233-9717