O konsekwencjach dorastania w autorytarnej wspólnocie. Wokół "Białej wstążki" MIchaela Hanekego.

• Authors: Antoni Michnik

Title variants

EN

The consequences of growing up in an authoritarian community. Michael Haneke's 'White Ribbon'.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor traktuje Białę wstążkę Michaela Hanekego jako film opisujący dorastanie w społeczności autorytarnej opartej na różnych rodzajach dominacji. Umieszczając film w kontekście bliskiej reżyserowi tradycji intelektualnej (Reich, Foucault, Fromm), autor bada ośrodki, obszary oraz konteksty władzy w społeczności, w której dorastają dziecięcy bohaterowie opowieści. Społeczność Eichwaldu okazuje się wspólnotą opartą na stłumieniu seksualności oraz teatralizacji życia codziennego. Dzieci kreują w tym świecie sferę buntu, karząc dorosłych za ich występki. Efektem jest rozpad rodzin zamieszkujących Eichwald. Studium przyczyn dziecięcej przemocy stanowi dla Hanekego punkt wyjścia do rozważań na temat niemieckiej historii, rozważań zapowiedzianych już w scenie otwierającej film. W końcowej części artykułu autor dekonstruuje status opowieści, sugerując, że owa historia dorastania jest opowiadana z perspektywy czasu przez jednego z dziecięcych bohaterów.

EN

The author interprets Michael Haneke’s 'The White Ribbon' as a film dealing with growing up in an authoritarian community based on various means of domination. By placing the film in the context of director’s intellectual tradition (Reich, Foucault, Fromm), the author examines the means, areas and contexts of power within the community, in which the child protagonists of the story grow up. The community of Eichwald turns out to be a community based on suppression of sexuality and on theatricality of everyday life. Children create in this world a sphere of rebellion, punishing adults for their crimes. In effect Eichwald families fall apart. The study of the causes of child abuse is the starting point for Haneke’s reflections on German history, and this theme is already signalled in the opening scene. In the final part of the article the author deconstructs the status of the tale, suggesting that this story of growing up is told in retrospect by one of the child protagonist.

Keywords

EN

Haneke Michael; Authoritarianism; German history

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2013
• Issue: 81
• Pages: 83-103

Contributors

author

Antoni Michnik

References

• Reich, Wilhelm. 2009. Psychologia mas wobec faszyzmu. Tłum. E. Drzazgowska, M. Abraham-Diefenbach. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Foucault, Michel. 2010. Historia seksualności. Tłum. B. Banasiak, T. Komendant, K. Matuszewski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Foucault, Michel. 2009. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. tłum. T. Komendant. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.
• Ariès, Philippe. 1995. Historia dzieciństwa. Tłum. M. Ochab. Gdańsk: Wydawnictwo Marabut.
• Laqueur, Thomas. 2006. Samotny seks. Kulturowa historia masturbacji. Tłum. M. Kaczyński i in. Kraków: Universitas.
• Vovelle, Michel. 2004. Śmierć w cywilizacji Zachodu. Tłum. T. Swoboda, M. Ochab, M. Sawiczewska-Lorkowska, D. Senczyszyn. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
• Fromm, Erich. 2005. Ucieczka od wolności. Tłum. O. i A. Ziemilscy. Warszawa: Czytelnik.