Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2017 | 6 | 277–311

Article title

Psychopedagogika uczenia się i zachowania, czyli o związkach behawioryzmu z edukacyjną analizą transakcyjną (cz. 2)

Content

Title variants

EN
Psychopedagogy of Learning and Behaviour, or about Connections between Behaviourism and Educational Transactional Analysis (Part 2)

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Klasyczny behawioryzm jako koncepcja psychologiczna od momentu powstania nie tylko znacząco zmienił swoje oblicze, ale znalazł także liczne zastosowania w wielu dziedzinach nauki i praktyki (ekonomia, politologia, praktyka polityczna, konstruowanie gier komputerowych itd.). Jedną z takich dziedzin jest pedagogika, gdzie stał się m.in. teorią i praktyką nauczania, koncepcją programowania dydaktycznego i tworzenia programów edukacyjnych, terapią dziecięcego autyzmu, czy strategią wychowania resocjalizacyjnego. Psychoterapia behawioralna to głównie terapia zachowań, która wypracowała szereg metod i technik leczniczych. Jednym z obszarów zastosowań behawioryzmu jest analiza transakcyjna w swoim edukacyjnym wydaniu, która nie wykorzystała jeszcze wszystkich możliwości, jakie stwarza ta koncepcja.
EN
Since its emergence, classical behaviourism as a psychological concept has not only undergone significant changes but it has also been applied in numerous areas of science and practice (economy, political science, computer games, etc.). One of such areas is education in which it has become, among others, a theory and practice of teaching, a concept of didactic programming and a basis for developing educational programmes; it has also been used in therapy of autistic children and as a strategy for resocialization activities. Behavioural psychotherapy is mainly a therapy of behaviour, with a set of its own therapeutic methods and techniques. One of the areas in which behaviourism can be used is transactional analysis in its educational perspective, to which behaviourism still has a lot to offer.

Year

Issue

6

Pages

277–311

Physical description

artykuł naukowy

Contributors

  • Wydział Pedagogiczny, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie

References

  • 1. Beekum, S. van (1996), The Graphics of Ego States. Pobrano 7 stycznia 2017, z: https://westtownapps.com/modx2/section-a/.
  • 2. Berne, E. (1998). Dzień dobry…i co dalej? Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
  • 3. Bijou, S.W. (1971). The Exceptional child; conditioned learning and teaching ideas. New York: MMS Information Corp.
  • 4. Brennan, T., McClenaghan, J.C. (1978). The Transactional Behavior Questionnaire. Transactional Analysis Journal, (8) 1, 52–55. https://doi.org/10.1177/036215377800800115.
  • 5. Butler, G., McManus, F. (1999). Psychologia. Warszawa: Prószyński i S-ka.
  • 6. Choy, A. (1990). The Winner’s Triangle. Transactional Analysis Journal, (20)1, 40–46. https://doi.org/10.1177/036215379002000105.
  • 7. Clarke, J.I. (1996). The Synergetic Use of Five Transactional Analysis Concepts by Educators. Transactional Analysis Journal, (26) 3, 214–219. https://doi.org/10.1177/036215379602600304.
  • 8. Edwards, S.A. (1979). Hyperactivity As Passive Behavior. Transactional Analysis Journal, (9) 1, 60–62. https://doi.org/10.1177/036215377900900113.
  • 9. Fettgather, R. (1987). The Relationship of Teacher Adult Ego State to Interactions with Retarded Students. Transactional Analysis Journal, (17) 2, 35–37. https://doi.org/10.1177/036215378701700207.
  • 10. Fine, M.J., Poggio, J.P. (1977). Behavioral Attributes of The Life Positions. Transactional Analysis Journal, (7) 4, 350–356. https://doi.org/10.1177/036215377700700420.
  • 11. Fine, M.J., Covell, G., Tracy, D.B. (1978). The Effects of TA Training on Teacher Attitudes and Behavior. Transactional Analysis Journal, (8) 3, 236–240. https://doi.org/10.1177/036215377800800315.
  • 12. Flaro, L. (1979). A Transactional Analysis Model for Evaluating Teacher Behaviors. Transactional Analysis Journal, (9) 3, 194–199. https://doi.org/10.1177/036215377900900311.
  • 13. Guthrie, E.R., Powers, F.F. (1950). Educational Psychology. New York: The Roland Press Company.
  • 14. Hebb, D.O. (1951). The role of neurological ideas psychology. Journal of Personality, 20, 39–55. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1951.tb01512.x.
  • 15. Hull, C.L. (1943). The problem of intervening variables in molar behavior theory. Psychological Review, 50, 273–291. http://dx.doi.org/10.1037/h0057518.
  • 16. Jagieła, J. (2004a). Pasywność w szkole. Psychologia w szkole, 3, 3–12.
  • 17. Jagieła, J. (2004b). Komunikacja w szkole. Kraków: Wydawnictwo RUBIKON.
  • 18. Jagieła, J. (2016a). Dziecko zbuntowane. Problem dziecięcego nieposłuszeństwa w świetle behawioryzmu i analizy transakcyjnej. Wystąpienie w czasie konferencji naukowej I International Scientific Conference EARLY CHILD EDUCATION – TRIVIALIZATION OR MODERNIZATION Cracow, 21–22 November, 2016.
  • 19. Jagieła, J. (2016b). Psychopedagogika nieświadomości i wglądu. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 5, 215–242. http://dx.doi.org/10.16926/eat.2016.05.14.
  • 20. Kantor, J.R. (1942). Preface to interbehavioral psychology. Psychological Record, 5, 173–193.
  • 21. Karpman, S. (1968). Drama Triangle Script Drama Analysis. Transactional Analysis Bulletin, (7) 26, 39–43.
  • 22. Kasprzyczak, J. (2012). Psychologiczne znaki zauważenia „strouki” otrzymywane przez uczniów od nauczycieli a samoocena uczniów. Edukacyjna Analiza Transakcyjna, 1, 93–94.
  • 23. Kaufman, D.N., Kaufman, J. (1972). The Sources of Parenting Behavior: An Exploratory Study, Transactional Analysis Journal, (2) 4, 41–45. https://doi.org/10.1177/036215377200200415.
  • 24. Kazdin, A.E. (2003). Psychotherapy for children and adolescents. Annual Review of Psychology, 54, 253–276. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.54.101601.145105.
  • 25. Keller, F. (1968). Goodbye teacher… Journal of Applied Behavior Analysis, 1,79–89. https://doi.org/10.1901/jaba.1968.1-79.
  • 26. Kenney, W.J., Lyons, B.F. (1979). Naturally Occurring Teacher Ego State Behaviors. Transactional Analysis Journal, (9) 4, 297–300. https://doi.org/10.1177/036215377900900416.
  • 27. Kenney, W.J. (1981b). Problem-Student Effects on Teacher Ego State Behavior. Transactional Analysis Journal, (11) 3, 252–253. https://doi.org/10.1177/036215378101100312.
  • 28. Kenny, W.J. (1981a). Generalization of Ego State Behavior Change. Transactional Analysis Journal, (11) 3, 241–243. https://doi.org/10.1177/036215378101100309.
  • 29. Klus-Stańska, D. (2010). Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ŻAK.
  • 30. Król-Fijewska, M. (1991). Trening asertywności – metoda uczenia konstruktywnych zachowań. W: M. Lis-Turlejska (red.), Nowe zjawiska w psychoterapii. Warszawa: Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.
  • 31. Kryteria diagnostyczne z DSM-5 (2015). Desk Reference. American Psychiatric Association, EDRA, Wrocław: Urban & Partner.
  • 32. Kutter, P. (1998). Współczesna psychoanaliza. Psychologia procesów nieświadomych. Gdańsk: GWP.
  • 33. Lammers, W. (1997). P for Pacing. Transactional Analysis Journal, (27) 1, 55–56. https://doi.org/10.1177/036215379702700112.
  • 34. Lovaas, O.I. (1987). Behavioral treatment and normal educational and intellectual functioning in young autistic children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 1, 3–9. http://dx.doi.org/10.1037/0022-006X.55.1.3.
  • 35. McCormick, P.(1973). TA and Behavior Modification: A Comparison Study. Transactional Analysis Journal, (3) 1, 10–14. https://doi.org/10.1177/036215377300300105.
  • 36. Milerski, B., Śliwerski, B. (red.) (2000). Pedagogika, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • 37. Nelicki, A. (1999). Propozycja behawiorystyczna. Organizująca rola środowiska zewnętrznego. W: A. Gałdowa (red.), Wybrane zagadnienia psychologii osobowości (s. 22–24). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • 38. Ornstein, A.C., Hunkins, F.P. (1999). Program szkolny. Założenia, zasady, problematyka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
  • 39. Ostaszewski, P. (1997). Zachowanie organizmów wobec odroczonych wzmocnień. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
  • 40. Pabjańska, M. (2007). Psychomanipulacja w polityce: metody, techniki, przykłady. Wrocław: Wydawnictwo ASTRUM,.
  • 41. Pankowska, D. (2010). Nauczyciel w perspektywie analizy transakcyjnej. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskie.
  • 42. Patterson, G.R. (1982). Coercive family process, Castalia: Eugene OR.
  • 43. Pierzchała, A. (2013). Pasywność w szkole. Diagnoza zjawiska z punktu widzenia analizy transakcyjnej. Częstochowa: Wydawnictwo Akademii im. J. Długosza w Częstochowie.
  • 44. Pokorska, M.(1997). Analiza znaków psychologicznego rozpoznania (strouków) udzielanych przez nauczyciela uczniom w zależności od szczebla kształcenia. W: J. Jagieła (red.), Analiza transakcyjna w teorii i praktyce pedagogicznej (s. 155–156). Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej.
  • 45. Porębski, L. (1998). Behawioralna nauka o polityce wobec problematyki wartości. W: Człowiek, etyka, polityka. Kraków: Biblioteka Końca Wieku (s. 167–178). Kraków: Abrys.
  • 46. Porter, N. (1975). Functional Analysis. Transactional Analysis Journal, (5) 3,272–273. https://doi.org/10.1177/036215377500500315.
  • 47. Rosenthal, P., Novey, T. (1976). Measurement of Stroking Behavior in Couples. Transactional Analysis Journal, (6) 2, 205–208. https://doi.org/10.1177/036215377600600240.
  • 48. Santsaver, H.E. (1975). Behavior Modification Paired with TA. Transactional Analysis Journal, (5) 2, 137–138. https://doi.org/10.1177/036215377500500210.
  • 49. Schiff, A.W., Schiff, J.L. (1971). Passivity. Transactional Analysis Journal, (1)1, 71–78. https://doi.org/10.1177/036215377100100114.
  • 50. Sikora, K., Trzópek, J. (1999). Behawioryzm a psychologia egzystencjalna, W: M. Opoczyńska (red.), Wprowadzenie do psychologii egzystencjalnej (s. 93–108). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • 51. Skinner, B.F. (1963). Behaviorism at filfty, Science, 140, 951–958. https://doi.org/10.1126/science.140.3570.951.
  • 52. Spence, K. (1956). Behavior Theory and Conditioning. New Haven: Yale University Press.
  • 53. Stallard, P. (2007). Czujesz tak, jak myślisz. Praktyczne zastosowania terapii poznawczo behawioralnej w pracy z dziećmi i młodzieżą. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
  • 54. Stewart, I., Joines, V. (2016). Analiza transakcyjna dzisiaj. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS.
  • 55. Stevens, S.S. (1935). The operational definition of psychological concept. Psychological Review, 42, 517–527. http://dx.doi.org/10.1037/h0056973.
  • 56. Strojnowska, B. (1978). Analiza transakcyjna w zastosowaniu do małżeństw. Zagadnienia Wychowawcze a Zdrowie Psychiczne, 2, 44–55.
  • 57. Strojnowska, B. (1992). Analiza transakcyjna w przygotowaniu do małżeństwa. W: A. Biela, Cz. Walesa (red.), Problemy współczesnej psychologii. Lublin: PTP.
  • 58. Suchowierska, M., Ostaszewski P., Bąbel, P. (2012). Terapia behawioralna dzieci z autyzmem : teoria, badania i praktyka stosowanej analizy zachowania. Sopot: GWP.
  • 59. Temple, S. (2015). Celebrating Functional Fluency and Its Contribution to Transactional Analysis Theory. Transactional Analysis Journal, (45) 1, 10–22. https://doi.org/10.1177/0362153714568803.
  • 60. Tolman, E.Ch. (1922). A new formula for behaviorism. Psychological Review, 29, 44–53. http://dx.doi.org/10.1037/h0070289.
  • 61. Tryjarska, B. (1994). Terapia behawioralna. W: L.Grzesiuk (red.), Psychoterapia. Szkoły, zjawiska, techniki, specyficzne problemy (s. 266–270). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • 62. Tudor, K. (2016). Permission, Protection, and Potency: The Three Ps Reconsidered. Transactional Analysis Journal, (46) 1, 50–62. https://doi.org/10.1177/0362153715617475.
  • 63. Watson, J.B. (1913). Psychology as the behaviorist views it. Psychological Review, 20, 158–177. http://dx.doi.org/10.1037/h0074428.
  • 64. Watson, J.B. (1990). Behawioryzm oraz Psychologia, jak widzi ją behawiorysta, Warszawa: PWN.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-5d6a208e-d79f-4a59-9ccc-a14a1ddbf543
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.