Próba przejścia do rynkowego modelu zarządzania publiczną instytucją kultury na przykładzie Teatru Muzycznego w Poznaniu

• Authors: Przemysław Kieliszewski

Title variants

EN

An Attempt to Adapt Management of a Public Institution of Culture to the Market Model as Exemplified by Teatr Muzyczny in Poznań

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zmiana modelu zarządzania instytucją kultury – Teatrem Muzycznym w Poznaniu bazuje na założeniu, że nowoczesny musical zalicza się do przemysłów kultury, którymi w znacznej mierze kierują prawa rynku. Przemysły kultury, angażując ogromne rzesze widzów, mają znaczący wpływ na rozwój miast i mogą stanowić ważny element ich polityki kulturalnej. Przy czym ryzyko finansowe, podobnie jak w branży filmowej, jest niwelowane przez dotacje ze środków publicznych. Przekształcenie działającej w starych strukturach instytucji kultury w nowoczesny teatr muzyczny nie jest łatwe. Niestety nie jest wsparte właściwymi rozwiązaniami prawnymi w zakresie np. elastycznych kontraktów pracowniczych, posiada więc wrogów w postaci choćby związków zawodowych. Tym bardziej zmiana taka wymaga umiejętnego zarządzania. Winna zmierzać do dopasowania metod działania instytucji publicznej do warunków konkurencji rynkowej i zakładanych, spektakularnych efektów.

EN

The change of the management model of a cultural institution, i.e. Teatr Muzyczny [Musical Theatre] in Poznań, stems from the assumption that the modern musical belongs to the realm of cultural industries, which, to a large degree are governed by the rules of the market. Engaging vast groups of spectators, cultural industries play a significant role in the process of town development, and can constitute an important element of their cultural policies. The example of Teatr Muzyczny „Roma” lets one conclude that in Poland this cultural industry sector has entered a path of dynamic development. Greatest musical productions, whose budgets run into millions of zlotys and are comparable to those in the film industry, can yield return, while public subsidies, similarly to the film sector, alleviate financial risk. Transformation of a cultural institution still operating within the old structural framework into a modern musical theatre is not an easy task. Unfortunately, the process lacks support in the form of appropriate legal solutions concerning flexible contracts of employment, and thus it is invariably opposed by various groups, e.g. trade unions. All this steps up managerial skill requirements even more. The process of transformation should be aimed at adjusting the methods of operation of a public institution to the conditions of market competition, as well as the expected results. To achieve this, a convenient location of the theatrical venue is necessary, as is modern infrastructure to provide technical effects able to arrest spectators, as well as a flexible team of talented, enthusiastic people determined to simultaneously pursue their own individual careers and follow the vision of the leader. The vision also opposes wasting public resources, as well as the potential of public institutions of culture, which, in their organisational aspect, have moved away in recent years from the rest of the dynamically developing competitive economy.

Keywords

PL

zarządzanie kulturą; instytucje kultury; przemysły kultury; musical; polityka kulturalna

EN

cultural management; institutions of culture; cultural industry; musical; cultural policy

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk / Akademia Leona Koźmińskiego
• Journal: Prakseologia
• Year: 2015
• Volume: 157/2
• Pages: 271-301

Contributors

author

Przemysław Kieliszewski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań
• dyrektor Teatru Muzycznego w Poznaniu

References

• Bilton Ch., 2007, Management and Creativity: From Creative Industries to Creative Management, w szczególności rozdział: „The Politics of Creativity”. Blackwell Publishing.
• Chyży B., Odzimek M., Giedrys K., 2015, Mamma Mia, jakie te musicale są drogie! „Gazeta Wyborcza”, 20 lutego, http://biqdata.pl/mamma-mia-jakie-te-musicale-sa-drogie [dostęp 20.03.2015].
• Drucker P., 2000, Zarządzanie w XXI wieku. Muza: Warszawa.
• Głowacki J., 2013, Przemysły kreatywne i ich wpływ na gospodarkę. W: J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój. Narodowe Centrum Kultury: Warszawa.
• Goleman D., 2006, Przywództwo, które przynosi efekty. W: Witold B. Jankowski (red.), Sekrety skutecznych liderów biznesu. „Harvard Business Review Polska”, wydanie specjalne.
• Hartman J., 2011, Etyka pracy w instytucjach kultury. Przykład: Swobodne obyczaje – surowa etyka na początek. W: M. Śliwa (red.), Strategie dla kultury. Kultura dla rozwoju. Zarządzanie strategiczne instytucja kultury. Małopolski Instytut Kultury: Kraków.
• Hausner J., Karwińska A., Purchla J., (red.) 2013, Kultura a rozwój. Narodowe Centrum Kultury: Warszawa.
• Jankowski W.B., (red.), 2006 Sekrety skutecznych liderów biznesu. „Harvard Business Review Polska”, wydanie specjalne.
• Klaić D., 2012, Mobilność wyobraźni. Międzynarodowa współpraca kulturalna. Przewodnik. Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana: Warszawa.
• Kotarbiński T., 1955, Traktat o dobrej robocie. Ossolineum: Łódź.
• Krajewski M., 2011, Instytucje kultury a uczestnicy kultury. Nowe relacje. W: M. Śliwa (red.), Strategie dla kultury. Kultura dla rozwoju. Zarządzania strategiczne instytucją kultury. Małopolski Instytut Kultury: Kraków.
• Lewicka-Strzałecka A., 2015, Kultura finansjalizacji, w niniejszym tomie.
• Lisiecki M., 2003, Konieczność zmian oraz ogólne zasady ich wprowadzania w organizacjach. W: M. Lisiecki (red.), Zmiany jako czynnik rozwoju organizacji. Wydawnictwo KUL: Lublin.
• Maleszyńska J., Roszak J., Koschany R. (red.), 2013, Musical. Poszerzanie pola gatunku. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM: Poznań.
• Marianowicz A., (współpraca J. Sylwin), 1979, Przetańczyć całą noc…, Z dziejów musicalu. Warszawa.
• Maźnica Ł., 2013, Kultura – kreatywność – innowacyjność. W: J. Hausner, A. Karwińska, J. Purchla (red.), Kultura a rozwój. Narodowe Centrum Kultury: Warszawa.
• Michalski M., 2009, Zmiana w kontekście zarządzania organizacjami upowszechniania kultury. W: J. Sójka, M. Poprawski, P. Kieliszewski, Instytucje kultury w XXI wieku. Przeżytek czy nowa jakość?. Bogucki Wydawnictwo Naukowe: Poznań.
• Nowak M., 2015, „Gazeta Wyborcza”, http://warszawa.gazeta.pl/warszawa/1,34889,17354693,Czy_piesn_ujdzie_calo__Polskie_Nagrania_sprzedane.html#ixzz3USYAvRg8 [dostęp 20.03.2015].
• Smoleń M., 2003, Przemysły kultury. Wpływ na rozwój miast. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego: Kraków.
• Stein M.I., 1953, Creativity and culture. „Journal of Psychology”, 36.
• Stocki R., 2003, Zarządzanie dobrami. Wydawnictwo WAM: Kraków.
• Szomburg J., (red.) 2002, Kultura i przemysły kultury szansą rozwoju dla Polski. Wydawnictwo Instytutu Badań nad Gospodarka Rynkową / CAK: Gdańsk.
• Tyma M., 2009, Projekt przekształceń upowszechnieniowych instytucji kultury w Polsce – jak przeprowadzić te zmiany? Perspektywa praktyka w zakresie zarządzania zmianą. W: J. Sójka, M. Poprawski, P. Kieliszewski, Instytucje kultury w XXI wieku. Przeżytek czy nowa jakość?. Bogucki Wydawnictwo Naukowe: Poznań.
• UM Warszawa, 2015, http://www.um.warszawa.pl/aktualnosci/wi-cej-pieni-dzy-na-war-szawsk-kultur [dostęp 20.03.2015].
• UNESCO, 2005, Konwencja ws. Ochrony i Promowania Różnorodności Form Wyrazu Kultu-rowego, Konferencja Generalna ONZ do spaw Oświaty, Nauki i Kultury w dniach 3–21 października 2005 r. w Paryżu sformułowała w tym dokumencie definicję przemysłów kultury, www.unesco.pl/fileadmin/user_upload/pdf/Konwencje_deklaracje_raporty/Konwencja_o_roznorodnosci_form_wyrazu_kulturowego.pdf [dostęp 20.03.2015].
• Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, DzU 1991 nr 114 poz. 493 ze zmianami. Tekst ujednolicony, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19911140493 [dostęp 20.03.2015].
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o kinematografii, DzU 2005 nr 132, poz. 1111 ze zmianami. Tekst ujednolicony, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20051321111 [dostęp 20.03.2015].